Ένα «σχέδιο 21 σημείων» για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και τη διακυβέρνηση της περιοχής στη «μετά τη Χαμάς εποχή» παρουσίασε ο Ντόναλντ Τραμπ σε Άραβες και μουσουλμάνους ηγέτες, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό δίκτυο Axios, είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ παρουσιάζει επίσημα ένα αμερικανικό σχέδιο για την επίλυση της κρίσης στη Γάζα.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ηγέτες και αξιωματούχοι από τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, το Κατάρ, την Τουρκία, την Ινδονησία και το Πακιστάν. Το σχέδιο Τραμπ περιλαμβάνει βασικά σημεία όπως:
- Πλήρη απελευθέρωση των ομήρων,
- άμεση και μόνιμη κατάπαυση του πυρός,
- σταδιακή αποχώρηση του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και
- εγκαθίδρυση ενός νέου μηχανισμού διακυβέρνησης χωρίς τη Χαμάς.
Παράλληλα, προβλέπει τη δημιουργία πολυεθνικής δύναμης ασφαλείας με συμμετοχή Παλαιστινίων και δυνάμεων από αραβικές και μουσουλμανικές χώρες. Η χρηματοδότηση για την ανοικοδόμηση της Γάζας και τη λειτουργία της νέας διοίκησης αναμένεται να προέλθει από τα ίδια κράτη.
Πρώτες αντιδράσεις για το σχέδιο του Τραμπ στη Γάζα
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι ηγέτες των χωρών που συμμετείχαν καλωσόρισαν το σχέδιο, υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Μεταξύ αυτών είναι η ρητή δέσμευση ότι το Ισραήλ δεν θα προσαρτήσει τμήματα της Γάζας ή της Δυτικής Όχθης, δεν θα εγκαταστήσει νέους οικισμούς, ούτε θα υπονομεύσει το καθεστώς στο τέμενος Αλ Ακσά. Ζήτησαν επίσης την άμεση ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο Τραμπ, σύμφωνα με δύο πηγές, ξεκαθάρισε ότι δεν θα επιτρέψει την προσάρτηση εδαφών από το Ισραήλ, επιδιώκοντας έτσι να καθησυχάσει τους Άραβες ηγέτες και να διασφαλίσει τη συμμετοχή τους στο μεταπολεμικό πλάνο για τη Γάζα.
Ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ, εξέφρασε αισιοδοξία, δηλώνοντας πως «τις επόμενες ημέρες αναμένουμε πρόοδο». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι προτάσεις Τραμπ βασίζονται σε παλαιότερες ιδέες του Τζάρεντ Κούσνερ και του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, που έχουν επαναδιατυπωθεί με στόχο ένα πιο ρεαλιστικό σχέδιο.
Σε κοινή δήλωση που εκδόθηκε την Τετάρτη (24/9), επτά χώρες υπογράμμισαν την υποστήριξή τους στις προτάσεις Τραμπ, κάνοντας λόγο για «σημαντικό θεμέλιο ειρήνης». Ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, χαρακτήρισε το σχέδιο «μια σοβαρή βάση για το μέλλον της περιοχής».
Το επόμενο κρίσιμο βήμα για τη Γάζα και την «επόμενη ημέρα» είναι η συνάντηση του Τραμπ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα (29/9), με στόχο την εξασφάλιση της συναίνεσης του Ισραήλ. Εφόσον η συνάντηση αποδώσει καρπούς, το σχέδιο Τραμπ ενδέχεται να αποτελέσει την πρώτη ρεαλιστική βάση για την πολιτική διευθέτηση στην πολύπαθη Γάζα μετά από μήνες αιματηρών συγκρούσεων.