Συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν: ”Παράθυρο” για άρση κυρώσεων στην Τουρκία, παζάρι για F-35

Aναθέρμανση στη σχέση Τραμπ-Έρντογαν, με τον Τούρκο Πρόεδρο να γεμίζει τη «βαλίτσα» του με συμφωνίες και δεσμεύσεις

Συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν στον Λευκό Οίκο © EPA/YURI GRIPAS / POOL

Η πώληση F-35 στην Τουρκία, αλλά και μια πιθανή άμεση άρση των κυρώσεων, βρέθηκαν στο τραπέζι κατά τη συνάντηση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο.

Οι Αμερικανός πρόεδρος απάντησε σε δημοσιογράφους ότι θα συζητήσει με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών F-16 και F-35. Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο αν σκοπεύει να «αντιστρέψει» τις αποφάσεις» της κυβέρνησης Μπάιντεν να μην πουλήσει Patriot στην Τουρκία, ο Τραμπ απάντησε ότι «θα το συζητήσουμε».

«Πιστεύω ότι θα τα καταφέρει να αγοράσει αυτά που θέλει να αγοράσει», είπε ο Τραμπ για τον Ερντογάν, αναφερόμενος στα μαχητικά αεροσκάφη F-35 και F-16. «Εκείνος χρειάζεται ορισμένα πράγματα κι εγώ χρειάζομαι ορισμένα πράγματα», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος, «και θα καταλήξουμε σε μια συμφωνία». Παράλληλα, ο Τραμπ, δήλωσε ότι είναι πιθανό να αρθούν «σχεδόν άμεσα» οι κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, εφόσον η σημερινή συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο έχει θετική έκβαση.

Υπενθυμίζεται, ότι οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στην τουρκική αμυντική βιομηχανία το 2019, μετά την αγορά από την Άγκυρα των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400.

«Θα ήθελα να σταματήσει να αγοράζει οποιοδήποτε πετρέλαιο από τη Ρωσία όσο η Ρωσία συνεχίζει αυτή την επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας», δήλωσε ακόμα ο Τραμπ. «Το καλύτερο που μπορεί να κάνει είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία».

Πρόσθεσε, ότι ο Ερντογάν θα μπορούσε να συμβάλει στην προσπάθεια να βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Ζελένσκι και ο Πούτιν. Οπως είπε, ο Τούρκος ηγέτης είναι «πολύ σεβαστός και από τους δύο» και θα μπορούσε να ασκήσει «μεγάλη επιρροή» αν το επιθυμούσε, αν και αυτή τη στιγμή κρατά «πολύ ουδέτερη στάση».

Τόνισε, ότι δεν θα αποκαλούσε τη Ρωσία «χάρτινη τίγρη», αλλά -όπως είπε- γνωρίζει τον Πούτιν «όπως τον γνωρίζει και ο Ερντογάν» και εκτίμησε πως η Μόσχα έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια χωρίς να έχει αποκτήσει «ουσιαστικά καθόλου έδαφος». «Νομίζω ότι είναι ώρα να σταματήσει, πραγματικά το πιστεύω», ανέφερε, επαναλαμβάνοντας ότι «αν ήμουν εγώ πρόεδρος, ο πόλεμος αυτός δεν θα ξεκινούσε ποτέ». Υπογράμμισε παράλληλα ότι η σχέση του ΝΑΤΟ με τις ΗΠΑ είναι «η ισχυρότερη που υπήρξε ποτέ».

Αναφερόμενος στη Γάζα, ο Τραμπ δήλωσε ότι μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου βρίσκεται «κοντά». «Πρέπει να συναντηθώ με το Ισραήλ», είπε. «Νομίζω ότι μπορούμε να το καταφέρουμε. Το ελπίζω. Πεθαίνει πολύς κόσμος, αλλά θέλουμε πίσω τους ομήρους». Ερωτηθείς για πιθανές διαφωνίες με τον Ερντογάν σχετικά με τη Γάζα, απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε δημόσια κριτική, λέγοντας ότι δεν γνωρίζει τη στάση του Τούρκου ηγέτη.

Συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν: Στο τραπέζι F-35,F-16 και Θεολογική Σχολή Χάλκης

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι μαζί με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ θα συζητήσουν τόσο την υπόθεση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης όσο και τις πωλήσεις μαχητικών αεροσκαφών F-35 και F-16. «Έχουμε σήμερα την ευκαιρία να συζητήσουμε ορισμένα ζητήματα που αφορούν τα F-35, τα F-16, αλλά και την υπόθεση της Χάλκης», είπε ο Ερντογάν, αναφερόμενος στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που παραμένει κλειστή από το 1971, αποτελώντας διαχρονικά σημείο τριβής στις σχέσεις Τουρκίας–Ελλάδας.

Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι με την επιστροφή του στην Τουρκία θα έχει επικοινωνία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Αφού ο Ερντογάν αναφέρθηκε στη Χάλκη, ο Τραμπ σχολίασε ότι είχε πρόσφατα συνάντηση με στελέχη της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας, υπογραμμίζοντας ότι «θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος. «Χρειάζονται βοήθεια. Και είπα ότι θα το αναφέρω».

ΜοU για την πυρηνική ενέργεια

Ο Ερντογάν πάντως δεν γυρνάει στην Άγκυρα με «άδειες βαλίτσες», αφού Τουρκία και ΗΠΑ, υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Όπως διευκρίνισε ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, το εν λόγω μνημόνιο συνεργασίας αφορά σε εμπορική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. «Ξεκινήσαμε μια νέα διαδικασία που θα εμβαθύνει περαιτέρω τη βαθιά και πολυδιάστατη εταιρική σχέση μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας», ανέφερε σε ανάρτησή του σε τουρκικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης.

Πρόκειται πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει τόσο μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMRs) όσο και πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ο ίδιος σε τηλεοπτικό δίκτυο της χώρας του.

Επιστολή 20 Αμερικανών βουλευτών: Όχι στην πώληση F-16 και F-35 στην Τουρκία

Επιστολή στην οποία ζητούν από την κυβέρνηση Τραμπ να σεβαστεί τη νομοθεσία, προτού προχωρήσει σε οποιαδήποτε πώληση αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 και F-35 στην Τουρκία, ζητούν με επιστολή τους στον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο και στον υπουργό Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ, 20 Αμερικανοί βουλευτές, ανάμεσά τους και οι Ελληνοαμερικανοί, Κρις Πάππας, Γκας Μπιλιράκης, Ντίνα Τάιτους και Νικόλ Μαλλιωτάκη.

Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, οι βουλευτές τονίζουν στην επιστολή ότι μία ενδεχόμενη πώληση «θα έθετε σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια και θα έθετε σε δοκιμασία τις σχέσεις με σημαντικούς συμμάχους».

«Σας γράφουμε για να εκφράσουμε την έντονη αντίθεσή μας στην πρόσφατη ανακοίνωση ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε ενεργές συζητήσεις με την Τουρκία σχετικά με “μία σημαντική συμφωνία για τα F-16” και “τη συνέχιση των συνομιλιών για τα F-35”, τις οποίες αναμένει να ολοκληρώσει θετικά. Η προώθηση μιας τέτοιας πώλησης χωρίς την εκπλήρωση των απαιτήσεων της νόμιμης πιστοποίησης θα παραβίαζε τον αμερικανικό νόμο, θα έθετε σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια και θα έθετε σε δοκιμασία τις σχέσεις με σημαντικούς συμμάχους», αναφέρει χαρακτηρτιστικά.

Προσθέτει πως «οι κίνδυνοι ασφαλείας από την απόκτηση και τη συνεχιζόμενη κατοχή του ρωσικού συστήματος S-400 από την Τουρκία είναι γνωστοί. Το S-400 αποτελεί άμεση απειλή για τα στρατιωτικά αεροσκάφη των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων τόσο των F-16 όσο και των F-35, επιτρέποντας στις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες να αποκτήσουν πληροφορίες για ευαίσθητη στρατιωτική τεχνολογία των ΗΠΑ, εάν λειτουργούν παράλληλα με αυτές τις πλατφόρμες. Αυτοί οι κίνδυνοι οδήγησαν στην απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 και στην επιβολή κυρώσεων βάσει της Πράξης Αντιμετώπισης των Εχθρών της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA)».

«Εκτός από την CAATSA, το Κογκρέσο θέσπισε το Άρθρο 1245 του Νόμου περί Εθνικής Άμυνας για το Οικονομικό Έτος 2020… το οποίο επιβάλλει συγκεκριμένους νομικούς περιορισμούς σε οποιαδήποτε μεταφορά αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία… Ωστόσο, δεν έχει παρασχεθεί τέτοια πιστοποίηση στο Κογκρέσο, ούτε η Τουρκία έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να πληροί τις προϋποθέσεις για μια τέτοια πιστοποίηση. Οποιαδήποτε πώληση ή μεταφορά αεροσκαφών F-35 ή σχετικών συστημάτων ελλείψει αυτής της πιστοποίησης θα αποτελούσε επομένως σαφή παραβίαση της νομοθεσίας των ΗΠΑ. Επιπλέον, οποιαδήποτε προσπάθεια παράκαμψης αυτών των απαιτήσεων… θα αψηφούσε κατάφωρα την πρόθεση του Κογκρέσου», αναφέρει ακόμα.

«Το Κογκρέσο έχει σταθερά υποστηρίξει τους διακομματικούς περιορισμούς στην πρόσβαση της Τουρκίας στο F-35. Οποιαδήποτε κίνηση για την αντιστροφή αυτής της πολιτικής χωρίς πρώτα να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη από το νόμο πιστοποίηση θα αποτελούσε σαφή παραβίαση της νομοθεσίας των ΗΠΑ, θα υπονόμευε την εξουσία του Κογκρέσου και θα σήμαινε σε άλλους ότι η νομοθεσία και οι στρατηγικές αρχές των ΗΠΑ μπορούν να αγνοηθούν», συμπληρώνει.