Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να αυξήσει τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα στο 50%, σύμφωνα με σχέδιο πρότασης που είδε το Bloomberg. Στόχος της κίνησης αυτής είναι η ευθυγράμμιση του δασμολογικού συντελεστή της ΕΕ με αυτόν των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες εφαρμόζουν ήδη αυστηρά μέτρα για να προστατεύσουν τη βιομηχανία τους από την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα της Κίνας
Η αύξηση των δασμών έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η ευρωπαϊκή χαλυβουργία αντιμετωπίζει έντονο ανταγωνισμό, με πιέσεις τόσο από τις εισαγωγές χαμηλού κόστους όσο και από την αύξηση των ενεργειακών τιμών που επηρεάζουν το κόστος παραγωγής.
Η ΕΕ διαθέτει σήμερα έναν προσωρινό μηχανισμό για την προστασία της χαλυβουργίας, ο οποίος επιβάλλει δασμό 25% στις περισσότερες εισαγωγές μόλις εξαντληθούν οι ποσοστώσεις. Ωστόσο, ο μηχανισμός αυτός έχει προσωρινό χαρακτήρα και πρόκειται να λήξει το επόμενο έτος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται επί του παρόντος για την αντικατάστασή του με ένα πιο μόνιμο μέσο, το οποίο σχεδιάζεται να παρουσιαστεί εντός της επόμενης εβδομάδας. Ο νέος μηχανισμός θα εφαρμόζει υψηλότερους δασμούς για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος εκτροπής του εμπορίου και να προστατευθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία από την αθέμιτη ανταγωνιστική πίεση.
Σύμφωνα με το σχέδιο που επικαλείται το Bloomberg, ο νέος δασμός θα ανέρχεται στο 50% για τις εισαγωγές χάλυβα μόλις επιτευχθεί ένα συγκεκριμένο όριο, με στόχο την αποτροπή υπερβολικών εισαγωγών που θα μπορούσαν να πλήξουν την εγχώρια παραγωγή. Παράλληλα, το σχέδιο προβλέπει ποσοστώσεις για συγκεκριμένους τύπους προϊόντων, οι οποίες βασίζονται σε ιστορικούς μέσους όρους εισαγωγών. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να αποκτήσει ευελιξία στον καθορισμό ποσοστώσεων ανά χώρα, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει πιο αποτελεσματικά καταστάσεις που θα απειλούν την ισορροπία της αγοράς.
Σύμφωνα με την πρόταση, τα μέτρα θα επανεξετάζονται κάθε πέντε χρόνια από τον Ιούλιο του 2031, προκειμένου να αξιολογούνται οι τάσεις της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και οι επιπτώσεις τους στην αγορά χάλυβα.
Η χαλυβουργία της ΕΕ έχει αντιμετωπίσει σοβαρή κρίση τα τελευταία χρόνια, καθώς προσπαθεί να ανταπεξέλθει στις φθηνές εισαγωγές από την Κίνα και άλλες ασιατικές οικονομίες. Επιπλέον, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αύξησε τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στο 50% λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Ο επικεφαλής της βιομηχανίας της ΕΕ, Στεφάν Σεζούρν, δήλωσε σε κλειστή συνάντηση την Τετάρτη ότι η Επιτροπή σχεδιάζει να παρουσιάσει την πρότασή της για την αύξηση των δασμών στον χάλυβα την επόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg. Είπε ότι, ενώ η ΕΕ συνεχίζει να πιστεύει σε μια διεθνή τάξη όπου το εμπόριο είναι δυνατό, «δεν θα είμαστε οι μόνοι που θα επιβάλλουμε στους εαυτούς μας τις αρχές που οι άλλοι δεν εφαρμόζουν πλέον».
Η ευρωπαϊκή ένωση χάλυβα, Eurofer, έχει ζητήσει αυστηρότερα μέτρα που να αντανακλούν τη νέα δυναμική της αγοράς και έχει ζητήσει ένα ολοκληρωμένο καθεστώς εμπορίου μετά το 2026 για την αντιμετώπιση των καταστροφικών επιπτώσεων της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας χάλυβα στην αγορά της ΕΕ.
«Εάν δεν υπάρχουν ισχυρά εμπόδια για την εισαγωγή χάλυβα στην Ευρώπη σε τιμές κάτω του κόστους, τα κύρια στοιχεία της ευρωπαϊκής ευημερίας, όπως αυτοκίνητα, φορτηγά, μπαταρίες και ανεμογεννήτριες, δεν θα μπορούν να παραχθούν με τον δικό μας χάλυβα», δήλωσε ο Henrik Adam, διευθύνων σύμβουλος της Tata Steel Europe. «Η Επιτροπή έχει κατανοήσει τον κίνδυνο και τώρα προχωρά σε άμεσες ενέργειες στον τομέα του εμπορίου».
Η πρόταση εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική της ΕΕ για την ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης της Ευρώπης και την προστασία κρίσιμων τομέων παραγωγής από αθέμιτο διεθνή ανταγωνισμό. Η χαλυβουργία αποτελεί ζωτικό κομμάτι της βιομηχανικής υποδομής, καθώς τροφοδοτεί κατασκευαστικές δραστηριότητες, αυτοκινητοβιομηχανία και άλλες κρίσιμες αλυσίδες παραγωγής. Η μείωση της εξάρτησης από χαμηλού κόστους εισαγωγές θεωρείται κρίσιμη για την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και για τη διατήρηση θέσεων εργασίας στον τομέα.
Η ανακοίνωση της πρότασης αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις από χώρες που εξάγουν χάλυβα στην ΕΕ, κυρίως την Κίνα, αλλά και άλλες ασιατικές οικονομίες, ενώ οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες υποστηρίζουν ότι η αύξηση των δασμών είναι απαραίτητη για την επιβίωση και την ανταγωνιστικότητά τους. Η εφαρμογή του νέου καθεστώτος θα αποτελέσει κρίσιμο σημείο για την ευρωπαϊκή βιομηχανία χαλυβουργίας, αλλά και για τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις της ΕΕ.