Η Χαμάς βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, αντιμέτωπη με έντονες εσωτερικές αντιθέσεις σχετικά με το ειρηνευτικό σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, για τη Γάζα. Επίσημα, η ισλαμιστική οργάνωση δήλωσε ότι αποδέχεται σημαντικό μέρος του σχεδίου, ωστόσο, όπως αναφέρει αποκλειστικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η οργάνωση παραμένει διχασμένη, με την πολιτική πτέρυγα να κινείται προς συμφωνία και τη στρατιωτική πτέρυγα να αντιστέκεται.
Το σχέδιο Τραμπ απαιτεί δύο βασικές δεσμεύσεις από τη Χαμάς: την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση και την παράδοση των όπλων, καθώς και την απελευθέρωση των 48 Ισραηλινών ομήρων – ζωντανών και νεκρών – εντός 72 ωρών. Παρά την επίσημη ανακοίνωση της Χαμάς την Παρασκευή, η οποία κάνει λόγο για «διαπραγματεύσεις επί των λεπτομερειών», παραμένει ασαφές αν πρόκειται για πραγματική αποδοχή ή για μια τακτική κίνηση που αποσκοπεί στην καθυστέρηση.
Οι πολιτικοί ηγέτες, όπως ο ανώτατος διαπραγματευτής Χαλίλ Αλ-Χάγια, τάσσονται υπέρ μιας συμφωνίας, έστω και με επιφυλάξεις. Αντιθέτως, οι στρατιωτικοί διοικητές στο έδαφος, οι οποίοι ελέγχουν τη Γάζα, απορρίπτουν όρους που ισοδυναμούν -όπως αναφέρουν- με «παράδοση». Ο Εζεντίν Αλ-Χαντάντ, διάδοχος των αδελφών Σινουάρ που σκοτώθηκαν από το Ισραήλ, φέρεται διατεθειμένος να παραδώσει βαριά οπλικά συστήματα και ρουκέτες σε Αίγυπτο και ΟΗΕ, διατηρώντας ωστόσο ελαφρύ οπλισμό. Ωστόσο, οι διοικητές φοβούνται ότι οι νεότεροι μαχητές, πολλοί από τους οποίους έχουν χάσει σπίτια και συγγενείς κατά τον πόλεμο, δεν θα δεχθούν ποτέ να παραδώσουν τα όπλα τους.
Η αντίδραση της διεθνούς σκηνής ήταν άμεση. Ο Ντόναλντ Τραμπ, που βλέπει στο σχέδιό του την ευκαιρία για μακροχρόνια ειρήνη, κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει άμεσα τους βομβαρδισμούς, προκειμένου να δημιουργηθούν ασφαλείς συνθήκες για την απελευθέρωση των ομήρων. Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου υποστήριξε ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο να συνεργαστεί με την Ουάσιγκτον για την απελευθέρωση των ομήρων, διατηρώντας όμως τον έλεγχο των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Αντιμέτωπη με προβλήματα συνοχής η Χαμάς
Η Χαμάς αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα συνοχής. Η οργάνωση έχει χάσει τους περισσότερους ανώτερους στρατιωτικούς ηγέτες και χιλιάδες έμπειρους μαχητές. Οι νεότεροι στρατολογημένοι είναι άπειροι και δύσκολα πειθαρχούν. Η διοίκηση έχει κατακερματιστεί σε μικρές, αυτόνομες μονάδες που δρουν με ανταρτοπόλεμο, ενώ η έλλειψη χρηματοδότησης περιορίζει τη δυνατότητα πληρωμής μισθών και διατήρησης συνοχής. Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτή η κατακερματισμένη δομή είναι ο λόγος για τον οποίο η Χαμάς εμφανίζεται να «αγοράζει χρόνο» με αμφίσημες δηλώσεις.
Οι μεσολαβητές, όπως το Κατάρ, η Αίγυπτος και η Τουρκία, ασκούν πίεση στην ηγεσία της Χαμάς, προειδοποιώντας ότι η απόρριψη του σχεδίου θα σημάνει την απώλεια πολιτικής και διπλωματικής υποστήριξης. Παρά τις πιέσεις, παραμένει αβέβαιο αν η στρατιωτική πτέρυγα και οι χιλιάδες μαχητές θα συμμορφωθούν ακόμα κι αν η πολιτική πτέρυγα υπογράψει.
Η Χαμάς βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα υπαρξιακό δίλημμα: αν δεχθεί τον αφοπλισμό, κινδυνεύει με διάσπαση και μαζικές αποχωρήσεις προς άλλες οργανώσεις, όπως η Ισλαμική Τζιχάντ. Αν απορρίψει το σχέδιο, χάνει διεθνή στήριξη και παραμένει εκτεθειμένη στη συνεχιζόμενη ισραηλινή επίθεση και τις καταστροφές που προειδοποίησε ο Τραμπ. Όπως επισημαίνει πρώην ανώτατος Ισραηλινός αξιωματούχος, «ίσως για πρώτη φορά στη διάρκεια αυτού του πολέμου, η Χαμάς αρχίζει να καταλαβαίνει ότι κινδυνεύει να εξαφανιστεί».
