Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται έτοιμη να παραβεί τη δική της νομική προθεσμία σχετικά με την ανακοίνωση των κρατών-μελών της Ε.Ε. που θα λάβουν υποστήριξη για τη διαχείριση των μεταναστευτικών πιέσεων — χωρίς ωστόσο να δείχνει ιδιαίτερα ανήσυχη γι’ αυτό.
Σύμφωνα με τον νέο Ευρωπαϊκό Νόμο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση, η Επιτροπή όφειλε έως την Τετάρτη, σήμερα 14/10, να αποφασίσει ποια κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν αυξημένες πιέσεις λόγω μεταναστευτικών ροών και να προτείνει πώς θα κατανεμηθούν τα λεγόμενα μέτρα αλληλεγγύης.
Άγνωστο πόσο θα διαρκέσει η καθυστέρηση
Δύο Ευρωπαίοι διπλωμάτες δήλωσαν στο Politico ότι η Επιτροπή αναμένεται να παραβεί την προθεσμία, χωρίς να είναι σαφές πόσο θα διαρκέσει η καθυστέρηση.
Όταν ρωτήθηκε την Τρίτη στο Λουξεμβούργο για το πόσο θα καθυστερήσουν οι προτάσεις, ο Επίτροπος Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ δεν αρνήθηκε την καθυστέρηση ούτε φάνηκε να προβληματίζεται ιδιαίτερα. «Είμαι βέβαιος ότι θα καταλήξουμε σε συμφωνία. Δεν έχει σημασία αν αυτό γίνει λίγες ημέρες νωρίτερα ή αργότερα — αυτό που μετρά είναι να λειτουργήσει σωστά το σύστημα», δήλωσε.
Ο Μπρούνερ αναγνώρισε ότι η προθεσμία προβλέπεται από τη νομοθεσία, αλλά σημείωσε ότι «είναι η πρώτη φορά που εφαρμόζουμε αυτή τη διαδικασία … δεν είναι εύκολο, ακριβώς επειδή είναι η πρώτη φορά».
Οι Ευρωπαίοι υπουργοί συνεδριάζουν την Τρίτη στο Λουξεμβούργο για να εξετάσουν, για πρώτη φορά, μια σειρά προτάσεων της Ε.Ε. που στοχεύουν να κατευνάσουν τη δημόσια δυσαρέσκεια για το μεταναστευτικό. Οι συζητήσεις πραγματοποιούνται ενόψει της Συνόδου Κορυφής των 27 ηγετών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες αργότερα μέσα στον μήνα.
Η απόφαση για αναβολή έρχεται σε μια περίοδο πολιτικής αστάθειας στη Γαλλία και εκλογών στην Ολλανδία, δύο χώρες όπου η μετανάστευση βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής ατζέντας.
Δύο μορφές υποστήριξης: υποδοχή μεταναστών ή χρήματα
Σύμφωνα με το σύστημα αλληλεγγύης που προβλέπει το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν είτε να δεχθούν μετανάστες από χώρες που δέχονται ισχυρή πίεση είτε να προσφέρουν οικονομική ή υλικοτεχνική υποστήριξη.
Δυσαρέσκεια σε Ιταλία και Ελλάδα
Ωστόσο, ορισμένες χώρες της Ε.Ε. εκφράζουν δυσαρέσκεια απέναντι στην Ιταλία και την Ελλάδα — οι οποίες αναμένεται να λάβουν το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας — κατηγορώντας τες ότι δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους βάσει των κανόνων του Δουβλίνου, οι οποίοι ορίζουν ποια χώρα είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία αιτήσεων ασύλου (συνήθως η χώρα πρώτης εισόδου).
«Η επιτυχία του νέου Συμφώνου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση εξαρτάται άμεσα από τον κύκλο αλληλεγγύης — τα δύο αυτά στοιχεία είναι αλληλένδετα», δήλωσε η υπουργός Μετανάστευσης του Βελγίου, Ανλέεν φαν Μποσούιτ, την Τρίτη.
Σύμφωνα με την Eurostat, η Ιταλία δέχθηκε το 2024 συνολικά 42.807 αιτήματα από άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. για επανεισαγωγή αιτούντων άσυλο ή ανάληψη των φακέλων τους, αλλά αποδέχθηκε μόλις 60. Η Ελλάδα, την ίδια χρονιά, έλαβε 17.163 αιτήματα και αποδέχθηκε μόνο 26.
Η καθυστέρηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναμένεται να τεστάρει τις ισορροπίες μεταξύ των κρατών-μελών και να δείξει αν η Ε.Ε. μπορεί να εφαρμόσει στην πράξη το νέο της Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, που θεωρείται κεντρικός πυλώνας της ευρωπαϊκής πολιτικής τα επόμενα χρόνια.