Deal Τραμπ με την Αυστραλία για σπάνιες γαίες και υποβρύχια

Πολύ σημαντική συμφωνία αξίας 8,5 δισ. μεταξύ ΗΠΑ-Αυστραλίας και αμυντική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. Ένας λεπτός διπλωματικός χορός... και η Κίνα

Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζε © EPA/DARREN ENGLAND

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα στον πρωθυπουργό της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζι, ο οποίος επισκέπτεται τις ΗΠΑ, πως η χώρα του θα παραλάβει υποβρύχια στο πλαίσιο μιας συμφωνίας που συνάφθηκε το 2021, για την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος είχε πρόσφατα εκφράσει αμφιβολίες.

«Τα υποβρύχια που εμείς αρχίσαμε να κατασκευάζουμε για την Αυστραλία προχωρούν πραγματικά καλά», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους έχοντας στο πλευρό του τον Αλμπανέζι, στον Λευκό Οίκο, προσθέτοντας πως η συμφωνία «προχωρά πραγματικά πολύ γρήγορα, πολύ καλά».

Εξάλλου, ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Άντονι Αλμπανέζι υπέγραψαν μια συμφωνία για σπάνιες γαίες και κρίσιμα ορυκτά σήμερα στον Λευκό Οίκο.

Ο επικεφαλής του αμερικανικού κράτους ανέφερε πως η συμφωνία αποτελούσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης εδώ και τέσσερις ή πέντε μήνες.

Νέα συμφωνία ΗΠΑ-Αυστραλίας για κρίσιμα ορυκτά και σπάνιες γαίες

Κλειδί θεωρείται η συμφωνία για την ενίσχυση της πρόσβασης σε κρίσιμα ορυκτά και σπάνιες γαίες, καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις κινεζικές εφοδιαστικές αλυσίδες. Ο Τραμπ δήλωσε ότι μέσα σε περίπου ένα χρόνο οι ΗΠΑ θα διαθέτουν τόσο μεγάλα αποθέματα που «θα είναι δύσκολο να τα διαχειριστούν».

Ο Αλμπανίζε χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη συμφωνία αξίας $8,5 δισ., τονίζοντας την πρόοδο στην οικονομική και αμυντική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, με την Αυστραλία να αναλαμβάνει την επεξεργασία των σπάνιων γαιών.

Η Αυστραλία ως στρατηγικός προμηθευτής

Η Αυστραλία διαθέτει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών στον κόσμο και επιδιώκει να τοποθετηθεί ως αξιόπιστη εναλλακτική πηγή για τις ΗΠΑ σε κρίσιμες βιομηχανίες, όπως ημιαγωγοί, αμυντική τεχνολογία και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το ρόλο αυτό ενισχύει η Lynas Rare Earths Ltd., μοναδικός παραγωγός βαρέων σπάνιων γαιών εκτός Κίνας.

Η Κίνα έχει επιβάλει απαγορεύσεις εξαγωγών σπάνιων γαιών, προκαλώντας ανησυχία στις παγκόσμιες αγορές. Οι ΗΠΑ, σε συνεργασία με συμμαχικές χώρες όπως η Αυστραλία, εξετάζουν συντονισμένη στρατηγική απάντηση. Η αυξημένη εμπιστοσύνη ότι η Αυστραλία μπορεί να εξασφαλίσει ασφαλείς προμήθειες σπάνιων γαιών οδήγησε σε ενθουσιασμό επενδυτών, με μετοχές εταιρειών όπως η Lynas να έχουν αυξηθεί κατά πάνω από 150% τον τελευταίο χρόνο.

Άμυνα και υποβρύχια

Στο τραπέζι βρέθηκαν επίσης θέματα άμυνας, με σχέδια πώλησης πέντε πυρηνοκίνητων υποβρυχίων κλάσης Virginia στην Αυστραλία έως τις αρχές της δεκαετίας του 2030. Επιπλέον, Αυστραλία και Ηνωμένο Βασίλειο σχεδιάζουν υποβρύχιο επόμενης γενιάς, χρησιμοποιώντας αμερικανική τεχνολογία, με ολοκλήρωση το 2040.

Ο Τραμπ ζήτησε επίσης από την Αυστραλία να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 3,5% του ΑΕΠ, από περίπου 2% σήμερα, στόχος που μέχρι στιγμής έχει απορριφθεί από το Καμπέρα. Παράλληλα, ο πρόεδρος υπέδειξε ότι δεν αναμένεται να δοθεί χαλάρωση δασμών, καθώς η Αυστραλία τρέχει εμπορικό έλλειμμα με τις ΗΠΑ και έχει επιβληθεί 10% βασικός δασμός σε αυστραλιακά προϊόντα.

Η συμφωνία εντάσσεται στο πλαίσιο της στρατηγικής των ΗΠΑ για διαφοροποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων και ενίσχυση της βιομηχανικής και αμυντικής αυτονομίας, ενώ η Αυστραλία αξιοποιεί τους φυσικούς πόρους της ως γεωπολιτικό μοχλό για στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ.

Παράλληλα προχωρά η αμυντική συμφωνία AUKUS

Ο Πρόεδρος Τραμπ δήλωσε παράλληλα ότι η αμυντική συμφωνία AUKUS μεταξύ ΗΠΑ, Αυστραλίας και Ηνωμένου Βασιλείου «προχωρά πολύ γρήγορα», στέλνοντας σήμα ότι θα επιτρέψει τη συνέχιση αυτής της πρωτοβουλίας της εποχής Μπάιντεν, παρότι η κυβέρνησή του εξακολουθεί να την επανεξετάζει.

Η συμφωνία AUKUS έχει ως βασικό στόχο να περιορίσει την στρατιωτική άνοδο της Κίνας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Κεντρικό στοιχείο της είναι το σχέδιο – με αναμενόμενο κόστος εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων – για την ανάπτυξη στόλου αυστραλιανών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες.

Η AUKUS συμφωνεί με την άποψη βασικών συμβούλων του Τραμπ ότι οι ΗΠΑ πρέπει να επικεντρώσουν περισσότερα στρατιωτικά μέσα στην Ασία, και ενδέχεται να αποτελέσει μία από τις σπάνιες πρωτοβουλίες της διακυβέρνησης Μπάιντεν που ο Τραμπ δεν θα καταργήσει.

Ένας ακόμα βασικός πυλώνας της είναι η συμφωνία ανταλλαγής προηγμένων τεχνολογιών άμυνας μεταξύ των τριών χωρών.

Ένας λεπτός διπλωματικός χορός… και η Κίνα

Είναι ένας λεπτός διπλωματικός χορός: Ενώ οι Αυστραλοί παραμένουν στη φιλοαμερικανική συμμαχία, είναι κατά του Τραμπ και ανησυχούν για τις προοπτικές της αμερικανικής δημοκρατίας.

Ομοίως, η Καμπέρα δεν μπορεί να πάει πολύ μακριά στο να συμμαχήσει εμφανώς με την Ουάσινγκτον εναντίον του Πεκίνου, καθώς η Κίνα εξακολουθεί να είναι μακράν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αυστραλίας. Ο Αλμπανέζε βρέθηκε στο Πεκίνο τον Ιούλιο για τη δεύτερη επίσκεψή του από την ανάληψη των καθηκόντων του, με μια γενικά θετική αντίδραση από την Κίνα.

Ωστόσο, παρά τη βελτίωση των σχέσεων με την Κίνα από το ναδίρ που χτύπησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εξακολουθεί να υπάρχει μια σειρά από σημεία τριβής, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών επιδείξεων στρατιωτικής ισχύος.

Οι επενδυτές είναι αισιόδοξοι ότι η Καμπέρα και η Ουάσινγκτον θα συζητήσουν σοβαρά την ικανότητα της Αυστραλίας να στέλνει σπάνιες γαίες και να βοηθά τις ΗΠΑ να αναπτύξουν τη δική τους ικανότητα, με τους τελευταίους ελέγχους εξαγωγών της Κίνας να βοηθούν τις ΗΠΑ να δεσμευτούν με την Αυστραλία.

Αλλά όπως συμβαίνει με όλες τις επισκέψεις στον Λευκό Οίκο για ηγέτες που δεν είναι σύμμαχοι με τη MAGA, η πορεία των εξελίξεων είναι σαν λαχείο.