Οι ευρωπαϊκές χώρες σε συνεργασία με την Ουκρανία καταρτίζουν ένα σχέδιο 12 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, με πρόταση διακοπής των εχθροπραξιών κατά μήκος των σημερινών γραμμών του μετώπου, σύμφωνα με σημερινό ρεπορτάζ του Βloomberg.
Το σχέδιο αυτό έρχεται ως απάντηση στις ανανεωμένες απαιτήσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τις οποίες ζητεί από το Κίεβο να παραδώσει εδάφη ως αντάλλαγμα για ειρηνευτική συμφωνία.
Το υπό διαμόρφωση σχέδιο προβλέπει την επιστροφή όλων των απελαθέντων παιδιών στην Ουκρανία, ανταλλαγές αιχμαλώτων, παροχή εγγυήσεων ασφαλείας προς την Ουκρανία, οικονομική βοήθεια για την αποκατάσταση των ζημιών του πολέμου και ταχεία ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σταδιακή άρση κυρώσεων σε Ρωσία
Παράλληλα, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα αρθούν σταδιακά, αλλά περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε παγωμένα ρωσικά αποθέματα δεν θα αποδεσμευτούν εάν η Μόσχα δεν συμφωνήσει να συμβάλει στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Οι κυρώσεις θα επανέλθουν αυτομάτως εάν η Ρωσία επαναλάβει τις επιθετικές ενέργειες.
Η επίβλεψη της υλοποίησης του σχεδίου προβλέπεται να γίνει από επιτροπή ειρήνης υπό την προεδρία του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας είναι η συμφωνία και των δύο πλευρών σε κατάπαυση πυρός και η δέσμευση ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω αλλαγή των συνόρων με χρήση βίας.
Οι συνομιλίες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου θα επικεντρωθούν στη διακυβέρνηση των κατεχόμενων περιοχών, χωρίς ωστόσο νομική αναγνώριση των εδαφών αυτών ως ρωσικών από την Ευρώπη ή την Ουκρανία.
Η Ρωσία εξακολουθεί να απορρίπτει την ιδέα τερματισμού του πολέμου κατά μήκος των σημερινών γραμμών, παρά το γεγονός ότι έχει υποστεί βαρύτατες απώλειες στον πόλεμο που διαρκεί πλέον τέσσερα χρόνια. Οι λεπτομέρειες του σχεδίου βρίσκονται ακόμη υπό διαπραγμάτευση και ενδέχεται να τροποποιηθούν. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ίσως ταξιδέψουν στην Ουάσιγκτον εντός της εβδομάδας για περαιτέρω διαβουλεύσεις.
Το σχέδιο συμβαδίζει με δηλώσεις Τραμπ για «πάγωμα γραμμών»
Η πρόταση συμβαδίζει με τις πρόσφατες δηλώσεις του Τραμπ, ο οποίος ζήτησε την άμεση παύση του πολέμου κατά μήκος των σημερινών θέσεων των στρατευμάτων. Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Πούτιν και μετά από συνάντηση στον Λευκό Οίκο με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Τραμπ δήλωσε πως «αρκεί το αίμα που έχει χυθεί» και ότι «οι γραμμές των συνόρων έχουν καθοριστεί από τον πόλεμο και τις θυσίες». Κάλεσε και τις δύο πλευρές να σταματήσουν τις επιθέσεις και να επιστρέψουν στα σπίτια τους, αφήνοντας τις εδαφικές διαφορές για μελλοντική διαπραγμάτευση.
Ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι θα συναντηθεί με τον Πούτιν στην Βουδαπέστη τις επόμενες εβδομάδες αν και οι προοπτικές για κάτι τέτοιο διαψεύδονται από την ακύρωση του προκαταρκτικού ραντεβού Ρούμπιο-Λαβρόφ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, μέσω κοινού ανακοινωθέντος την Τρίτη, δήλωσαν ότι «υποστηρίζουν σθεναρά» την άμεση παύση των εχθροπραξιών, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για ειρηνευτικές συνομιλίες. Η λεγόμενη «Συμμαχία των Προθύμων», που στηρίζει την Ουκρανία, θα συνεδριάσει την Παρασκευή, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν την Πέμπτη στις Βρυξέλλες νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας και τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για βοήθεια προς την Ουκρανία.
Αντίδραση Ζελένσκι για Βουδαπέστη
Ο Ζελένσκι άσκησε κριτική στην επιλογή της Βουδαπέστης ως τόπου των συνομιλιών λόγω της φιλορωσικής στάσης του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, αλλά δήλωσε ότι θα παραστεί εάν προσκληθεί. Σε δηλώσεις του από το Κίεβο μετά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ, τόνισε ότι «έχουμε πλησιάσει περισσότερο από ποτέ σε ένα πιθανό τέλος του πολέμου», προσθέτοντας ότι «αυτό δεν σημαίνει πως ο πόλεμος τελειώνει σίγουρα, αλλά ο Πρόεδρος Τραμπ έχει πετύχει πολλά στη Μέση Ανατολή και τώρα θέλει να βάλει τέλος στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας».
Κατά τη συνάντηση με τον Ζελένσκι, ο Τραμπ φέρεται να πίεσε έντονα για την αποδοχή μιας συμφωνίας, ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι πρότειναν ακόμα και ενδεχόμενες εδαφικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία για να επιτευχθεί συμφωνία. Ο Ζελένσκι δήλωσε το Σαββατοκύριακο πως ο πόλεμος πρέπει πρώτα να παγώσει στα σημερινά σημεία του μετώπου πριν ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις.
Όπως είπε σε συνέντευξή του στο NBC, «αν θέλουμε να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο και να περάσουμε άμεσα σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με διπλωματικό τρόπο, πρέπει να μείνουμε εκεί που είμαστε και να μη δώσουμε κάτι επιπλέον στον Πούτιν».
O Πούτιν δεν έχει αλλάξει σχέδια
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Πούτιν έχει αλλάξει τις μαξιμαλιστικές του απαιτήσεις. Το μόνο που φαίνεται να έχει αλλάξει είναι η στάση του Τραμπ, ο οποίος είχε δείξει διάθεση για μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία, αλλά φαίνεται να υπαναχώρησε μετά την επικοινωνία του με τον Ρώσο πρόεδρο.
Ο Πούτιν επανέλαβε τις απαιτήσεις του για πλήρη παραχώρηση του Ντονμπάς από την Ουκρανία, περιοχής που περιλαμβάνει τις περιφέρειες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, τις οποίες η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να καταλάβει πλήρως σε πάνω από 11 χρόνια πολέμου.
Παραμένει άγνωστο αν η Μόσχα προτίθεται να κάνει παραχωρήσεις σε άλλες περιοχές. Εκτός από την Κριμαία, η Ρωσία κατέχει μερικώς και διεκδικεί και τις ουκρανικές περιοχές Ζαπορίζια και Χερσώνα.
