Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε μετά τη συνάντησή του στη Νότια Κορέα με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, ότι ο ίδιος θα επισκεφτεί την Κίνα τον Απρίλιο, ενώ μετά από την επίσκεψη αυτή, θα γίνει και επίσκεψη του προέδρου Σι στις ΗΠΑ.
Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε επίσης, ότι οι δύο ηγέτες θα συνεργαστούν για την Ουκρανία, ενώ οι δασμοί που έχουν επιβληθεί στην Κίνα μειώνονται από 57% σε 47%, με αντάλλαγμα την επανέναρξη «τεράστιων» εισαγωγών αμερικανικής σόγιας, τη διατήρηση των εξαγωγών σπάνιων γαιών και την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου φαιντανύλης. Σύμφωνα μάλιστα με τον Ντόναλντ Τραμπ, οι δασμοί στην φαιντανύλη θα μειωθούν άμεσα από το 20% στο 10%.
Ο Ντόναλντ Τραμπ προανήγγειλε επίσκεψη τον Απρίλιο στο Πεκίνο. «Θα συνεργαστούμε για την ειρήνευση στην Ουκρανία», υποστήριξε επίσης, ενώ αναφέρθηκε σε συμφωνία ενός έτους με προοπτική διεύρυνσης σχετικά με τις σπάνιες γαίες.
«Κύριε Πρόεδρε, νοιάζεστε πολύ για την παγκόσμια ειρήνη. Είστε ενθουσιώδης για την επίλυση των κρίσιμων περιφερειακών ζητημάτων», είναι η φράση του Κινέζου προέδρου, που προβάλλεται ιδιαίτερα από τη συνάντηση, με επισήμανση ότι η Κίνα είναι «σύμμαχος – κλειδί» της Ρωσίας.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι το ζήτημα της Ταϊβάν δεν τέθηκε στις συνομιλίες με τον πρόεδρο Σι. Σε μία κλίμακα αξιολόγησης από το 1 μέχρι το 10, ο πρόεδρος Τραμπ βαθμολόγησε με 12 τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Σι.
«Ήταν μια καταπληκτική συνάντηση. Είναι ένας σπουδαίος ηγέτης», είπε σε δημοσιογράφους ο Τραμπ, από το Air Force One, για τη συνάντηση, που ολοκληρώθηκε με χειραψία. «Από ένα ως το δέκα, θα βαθμολογούσα με 12 τη συνάντηση», πρόσθεσε.
Σημάδια αποκλιμάκωσης στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας
Καθώς οι δύο ηγέτες κάθισαν για να ξεκινήσουν τις συνομιλίες τους, ο Σι είπε στον Τραμπ μέσω διερμηνέα ότι είναι φυσικό για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου να έχουν διαφωνίες από καιρό σε καιρό. «Πριν από μερικές μέρες… οι ομάδες μας συμφώνησαν σε βασικά σημεία για την αντιμετώπιση των κυριότερων ανησυχιών μας και σημείωσαν ενθαρρυντική πρόοδο… Είμαι έτοιμος να συνεχίσω να εργάζομαι μαζί σας για να δημιουργήσουμε μια ισχυρή βάση για τις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ», πρόσθεσε ο Σι, ο οποίος έδωσε εύσημα στον Αμερικανό ομολογό του για την ειρηνευτική συμφωνία στη Μέση Ανατολή, για την οποία ο Τραμπ τόνισε ότι η εκεχειρία ισχύει ξανά στη Γάζα.
Ο Τραμπ εξέφρασε επανειλημμένα την αισιοδοξία του για την επίτευξη συμφωνίας με τον Σι, αν και οι διαπραγματεύσεις προχωρούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο γεωπολιτικών και οικονομικών ανταγωνισμών. Χαρακτηριστική είναι και η εικόνα με τον Τραμπ να συνοδεύει τον Κινέζο ομολογό του ως τη λιμουζίνα με την οποία αναχώρησε, δίνοντας και πάλι το χέρι.
Η συνάντηση, η οποία πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC), διήρκεσε σχεδόν δύο ώρες. Ο Τραμπ έδωσε τα χέρια και συνόδευσε τον Σι στο αυτοκίνητό του, προτού ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποχαιρετηθεί με κόκκινο χαλί στο αεροδρόμιο.
Περίπου μία ώρα πριν από την έναρξη της συνάντησης, ο Τραμπ ανήρτησε στο Truth Social ότι έχει δώσει εντολή στο Υπουργείο Άμυνας να ξεκινήσει άμεσα τις δοκιμές των αμερικανικών πυρηνικών όπλων. Στο μήνυμά του ανέφερε ότι διέταξε το Πεντάγωνο να επαναρχίσει τις πυρηνικές δοκιμές σε «ισότιμη βάση» με τις δοκιμές άλλων χωρών, με την εκκίνηση να γίνεται «άμεσα». Οι ΗΠΑ είχαν σταματήσει τις πυρηνικές δοκιμές το 1992.
«Οι ΗΠΑ διαθέτουν περισσότερους πυρηνικούς πυραύλους από κάθε άλλη χώρα», ανέφερε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι «η Ρωσία ακολουθεί στη δεύτερη θέση και η Κίνα στην τρίτη, αλλά θα βελτιωθεί σημαντικά μέσα σε πέντε χρόνια».
Στο μεταξύ, κατά τη διάρκεια προηγούμενων διαπραγματεύσεων στη Μαλαισία, ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, ανέφερε ότι αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ και την Κίνα συμφώνησαν σε ένα πλαίσιο για τις εμπορικές συνομιλίες. Ωστόσο, όπως τόνισαν, η τελική συμφωνία εξαρτάται από τις αποφάσεις των δύο ηγετών.
President Trump said the U.S. and China have a one-year agreement in place that will be extended.
He’ll visit China in April & President Xi will visit the U.S. soon. Which signals tariffs and trade barriers are unlikely to escalate near term.pic.twitter.com/sl4IhTKOzT
— Shay Boloor (@StockSavvyShay) October 30, 2025
Συνάντηση Τραμπ-Σι σε εγκάρδιο κλίμα
Σε εγκάρδιο κλίμα ξεκίνησε η συνάντηση των προέδρων των ΗΠΑ και της Κίνας στο αεροδρόμιο του Μπουσάν στη Νότια Κορέα. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι προσβλέπει σε μια «πολύ επιτυχημένη συνάντηση» με τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, τον οποίο χαρακτήρισε «εξαιρετικό διαπραγματευτή» κατά την έναρξη των συνομιλιών τους.
Από την πλευρά του, ο Σι είπε στον Τραμπ ότι χάρηκε πολύ για τη συνάντησή τους, επισημαίνοντας πως στις επαφές που προηγήθηκαν μεταξύ των δύο κυβερνήσεων διαπιστώθηκε συναίνεση για την επίτευξη συμφωνίας.
Ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε επίσης ότι η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας δεν απειλεί το όραμα του Τραμπ να κάνει την Αμερική ξανά μεγάλη, σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Ο Σι είπε στον Τραμπ ότι οι χώρες τους πρέπει να είναι «εταίροι και φίλοι». Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είπε στον Αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ ότι οι χώρες τους πρέπει να προσπαθήσουν να είναι «εταίροι και φίλοι» παρά τις όποιες διαφορές τους.
«Η Κίνα και οι ΗΠΑ πρέπει να αναλάβουν από κοινού τις ευθύνες τους ως μεγάλες δυνάμεις και να συνεργαστούν με στόχο την υλοποίηση φιλόδοξων έργων (…) προς όφελος τόσο των χωρών μας όσο και του κόσμου ολόκληρου», δήλωσε ο Σι κατά την έναρξη της συνάντησης των δύο ηγετών στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας.
Εντολή Τραμπ για δοκιμές πυρηνικών όπλων
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε σήμερα πως έδωσε εντολή να ξεκινήσουν δοκιμές πυρηνικών όπλων. Ενόψει της συνάντησής του με τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ στο περιθώριο της συνόδου της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC) στην πόλη Γκιονγκτζού της Νότιας Κορέας, ο Τραμπ αιτιολόγησε την απόφασή του, υποστηρίζοντας πως «δεν είχε άλλη επιλογή» αφού διαπίστωσε πως άλλες δυνάμεις (βλ. Ρωσία) προχώρησαν το τελευταίο διάστημα σε δοκιμές όπλων ικανών να φέρουν πυρηνικές κεφαλές.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν περισσότερα πυρηνικά όπλα από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Αυτό επιτεύχθηκε, παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων οπλικών συστημάτων, κατά τη διάρκεια της πρώτης μου θητείας (στον Λευκό Οίκο)», αναφέρει ο πρόεδρος Τραμπ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, συμπληρώνοντας πως επί του παρόντος η Ρωσία διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο και η Κίνα το τρίτο, αλλά ενδέχεται να το αυξήσουν σε ανάλογα επίπεδα την επόμενη πενταετία.
«Λόγω της τρομερής, καταστροφικής ισχύος τους, ΑΠΕΧΘΑΝΟΜΟΥΝ να το κάνω αλλά δεν είχα άλλη επιλογή!», υπογραμμίζει.
«Εξαιτίας των δοκιμών από άλλες χώρες, έδωσα εντολή στο υπουργείο Πολέμου (σ.σ. όπως έχει μετονομαστεί το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ) να αρχίσει δοκιμές των πυρηνικών μας όπλων επί ίσοις όροις. Αυτή η διαδικασία θα ξεκινήσει αμέσως», τόνισε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Μπορεί ο Τραμπ να ανατρέψει την παγκόσμια κυριαρχία της Κίνας στις σπάνιες γαίες;
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ασία, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, έχει υπογράψει σειρά συμφωνιών, που στοχεύουν στην εξασφάλιση της πρόσβασης σε σπάνιες γαίες, έναν τομέα στον οποίο η Κίνα διατηρεί εδώ και δεκαετίες την κυριαρχία. Η κίνηση αυτή, όπως σχολιάζουν αναλυτές, δεν αφορά μόνο σε εμπορικές συμφωνίες, αλλά αποτελεί στρατηγική προσπάθεια των ΗΠΑ να μειώσουν την εξάρτησή τους από το Πεκίνο, ενόψει της επικείμενης συνάντησης του Τραμπ με τον Κινέζο πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ. Σε αυτό το τετ α τετ, σύμφωνα με ανάλυση του Guardian, αναμένεται να πέσουν (προσωρινά) οι τόνοι στη διμερή εμπορική διαμάχη, μέχρι την επόμενη στροφή 180 μοιρών του Τραμπ στο θέμα των δασμών.
Οι συμφωνίες καλύπτουν μια σειρά ασιατικών χωρών, από την Ιαπωνία και την Αυστραλία έως μικρότερες οικονομίες της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και η Καμπότζη. Αν και η έκταση και οι λεπτομέρειες διαφέρουν από χώρα σε χώρα, όλες επικεντρώνονται στην προσπάθεια διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας κρίσιμων ορυκτών, απαραίτητων για προηγμένες τεχνολογίες, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και τα ηλεκτρονικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας.
Σύμφωνα με ειδικούς, η προσπάθεια αυτή μπορεί να αμφισβητήσει σταδιακά την κυριαρχία της Κίνας στον τομέα των σπάνιων γαιών, ωστόσο η διαδικασία θα είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα. Ο Patrick Schroder, ανώτερος ερευνητής στο think tank, Chatham House, επισημαίνει σε πρόσφατο άρθρο του ότι η δημιουργία νέων ορυχείων και καινούργιων γραμμών επεξεργασίας σε ΗΠΑ, Αυστραλία και Ευρώπη συνεπάγεται υψηλότερο κόστος κεφαλαίου, αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και αυξημένα έξοδα για εργατικό δυναμικό και ενέργεια, σε σύγκριση με την Κίνα, όπου το πλαίσιο -ειδικά στους περιβαλλοντικούς, εργασιακούς και κοινωνικούς όρους- είναι ιδιαιτέρως «χαλαρό».
Όπως μετέδωσε το BBC, η στρατηγική σημασία αυτών των συμφωνιών είναι σαφής: η Κίνα ελέγχει περίπου το 70% της επεξεργασίας σπάνιων γαιών παγκοσμίως, γεγονός που της δίνει ισχυρό πάτημα στις εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ. Οι πρόσφατοι έλεγχοι εξαγωγών που επέβαλε το Πεκίνο, ενίσχυσαν την ανησυχία για την ευθραυστότητα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, υπογραμμίζοντας πόσο κρίσιμη είναι η διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, στέλνοντας παράλληλα το μήνυμα στην Ουάσιγκτον για τη δεσπόζουσα θέση της Κίνας στα κρίσιμα ορυκτά.
Μπαράζ συμφωνίων Τραμπ στις σπάνιες γαίες
Υπενθυμίζεται ότι πριν από την περιοδεία στην Ασία, ο Τραμπ είχε ήδη υπογράψει συμφωνία 8,5 δισ. δολαρίων με την Αυστραλία για κοινές βιομηχανικές επενδύσεις και ανάπτυξη δυναμικού επεξεργασίας σπάνιων γαιών, εκτός κινεζικής επικράτειας. Σε δηλώσεις του τότε, ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι η προσφορά σπάνιων γαιών θα αυξηθεί τόσο πολύ μέσα στον επόμενο χρόνο, που οι τιμές τους θα μειωθούν σημαντικά, δημιουργώντας «πλεονάζουσες ποσότητες» στην αγορά.
Η Αυστραλία αποτελεί στρατηγικό εταίρο για τις ΗΠΑ σε αυτήν την προσπάθεια. Οι αναλυτές του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών τονίζουν ότι η χώρα διαθέτει πλούσια και μεγάλη ποικιλία ορυκτών στον κόσμο, καθιστώντας την ιδανικό εταίρο για την εξασφάλιση των κρίσιμων πρώτων υλών. Ωστόσο, η ανάπτυξη υποδομών για την επεξεργασία σπάνιων γαιών παραμένει μια πρόκληση που απαιτεί χρόνο, κεφάλαια και τεχνογνωσία. Επίσης, σε αυτήν την εξίσωση υπάρχει πάντα και η μεταβλητή των περιβαλλοντικών όρων, καθώς η εξόρυξη και η επεξεργασία έχουν το τίμημά τους στην περιοχή που γίνονται. Η διεθνής βιβλιογραφία είναι γεμάτη από έρευνες και μελέτες για το βαρύ τίμημα της πράσινης μετάβασης και το κόστος των εξορύξεων στις τοπικές κοινωνίες, με τη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα και όχι μόνο.
Στρατηγικά αποθέματα απέναντι στην Κίνα
Σημειώνεται ότι ένα βασικό κοινό στοιχείο στις πρόσφατες συμφωνίες του Τραμπ για τις σπάνιες γαίες είναι πως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Αυστραλία έχουν απέναντί τους την Κίνα, με την οποία τους χωρίζουν πολλά και τους ενώνουν ακόμα λιγότερα. Δεν έχουν περάσει, εξάλλου, παρά μερικά χρόνια που η Καμπέρα «τορπίλισε» τη συμφωνία με τη Γαλλία του Μακρόν για χάριν της AUKUS, με φόντο τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια, made in USA, ως αντίβαρο στην ολοένα και μεγαλύτερη κινεζική παρουσία στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού (βλ. Παπούα Νέα Γουινέα).
Η συμφωνία με την Ιαπωνία περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την ενίσχυση της προμήθειας και της παραγωγής σπάνιων γαιών, όπως συντονισμένες επενδύσεις, δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων και τη σύσταση ειδικής Ομάδας Άμεσης Αντίδρασης για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών στην προμήθεια.
Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο στις συμφωνίες του Τραμπ με μικρότερες οικονομίες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Τα συγκεκριμένα deals είναι λιγότερο δεσμευτικά. Η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και η Καμπότζη δεσμεύονται κυρίως να αυξήσουν την πρόσβαση των ΗΠΑ σε σπάνιες γαίες, δίνοντας το προβάδισμα σε Αμερικανούς αγοραστές έναντι κινεζικών εταιρειών. Η εφαρμογή, όμως, των συμφωνιών αυτών συνοδεύεται από αρκετούς αστερίσκους, καθώς απαιτούνται «πολιτικές αποφάσεις και τοπικές ρυθμίσεις», όπως επισημαίνει σε ανάλυσή του το Politico.
Τα κέρδη Τραμπ πριν τη συνάντηση με Τζινπίνγκ και οι αστερίσκοι
Η στρατηγική δέσμευση χωρών, όπως η Αυστραλία και η Ιαπωνία, σε επενδύσεις που θα ενισχύσουν την πρόσβαση των ΗΠΑ σε κρίσιμα ορυκτά και σπάνιες γαίες, παρέχει στον Τραμπ σημαντικό πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις με την Κίνα. Ωστόσο, η Κίνα παραμένει κυρίαρχη στον τομέα και η κατασκευή νέων εργοστασίων επεξεργασίας απαιτεί χρόνια για να αποδώσει, ενώ οι περιβαλλοντικοί και τεχνολογικοί περιορισμοί αυξάνουν το κόστος.
Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που παραμένει άλυτο αφορά στην περιβαλλοντική διάσταση της παραγωγής σπάνιων γαιών. Η εξόρυξη και επεξεργασία τους παράγουν ραδιενεργά απόβλητα και άλλες επικίνδυνες ουσίες. Η Κίνα έχει δείξει στην πράξη τον αντίκτυπο της συγκεκριμένης βιομηχανίας αυτής στο περιβάλλον, γεγονός που καθιστά δύσκολη την άμεση υιοθέτηση ανάλογων πρακτικών από άλλες χώρες. Εξ ου και το Πεκίνο παραμένει σε θέση ισχύος. Και θα παραμείνει για αρκετά χρόνια ακόμα.
Επιπλέον, η εμπορική σχέση (λόγω εγγύτητας, χαμηλού κόστους παραγωγής κ.λπ) με το Πεκίνο είναι ζωτικής σημασίας για τις περισσότερες χώρες της περιοχής, κάτι που περιορίζει την ελευθερία κινήσεων των ΗΠΑ. Οι αλυσίδες εφοδιασμού σπάνιων γαιών πρέπει να διαφοροποιηθούν και να ανασχεδιαστούν πλήρως, ενώ οι συμφωνίες και οι επενδύσεις αποτελούν μόνο το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία που θα είναι μακρά και περίπλοκη.
Συνολικά, και με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για την κρίσιμη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Σι Τζινπίνγκ στη Νότια Κορέα, η στρατηγική κίνηση των ΗΠΑ να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε σπάνιες γαίες μέσω συμφωνιών με χώρες της Ασίας και την Αυστραλία δεν μπορεί να αποτελέσει game changer. Η προσπάθεια των ΗΠΑ για απεξάρτηση μέσα από τη δημιουργία ενός σταθερού και διαφοροποιημένου δικτύου προμηθευτών θα πάρει χρόνο και θα κοστίσει ακριβά. Και η απειλή των δασμών δεν μπορεί να βγάλει από το αδιέξοδο τις ΗΠΑ, από τη στιγμή που το Πεκίνο έχει φροντίσει από τις αρχές των 2000 να θεμελιώσει μια σχέση βαθιάς εξάρτησης της παγκόσμιας οικονομίας με τις γραμμές παραγωγής στο έδαφός της. Κάτι που ο Σι Τζινπίνγκ (αλλά και ο ίδιος ο Τραμπ) το γνωρίζουν, πηγαίνοντας σε λίγες ώρες στη μεταξύ τους συνάντηση.
