Στην Τσεχία, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας και ηγέτης του εθνικιστικού κινήματος ANO, Αντρέι Μπάμπις, υπέγραψε τη Δευτέρα συμφωνία συνασπισμού με το ακροδεξιό κόμμα Ελευθερία και Άμεση Δημοκρατία (SPD) και το δεξιό Motoristé sobě.
Η τριμερής συμμαχία εξασφαλίζει 108 από τις 200 έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιστροφή του Μπάμπις στην εξουσία ως πρωθυπουργού της Τσεχίας.
Το κόμμα ANO διαθέτει 80 έδρες, το SPD 15 και οι Motoristé 13, συγκροτώντας μια σταθερή πλειοψηφία. Η εξέλιξη αυτή ενισχύει τον ρόλο του Μπάμπις ως κεντρικής πολιτικής φυσιογνωμίας στην Τσεχία, αλλά και ως παράγοντα αβεβαιότητας για τις σχέσεις της Πράγας με τις Βρυξέλλες.
Οι επιτυχίες του στις πρόσφατες εκλογές έχουν ήδη προκαλέσει ανησυχία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς ενδέχεται να προωθήσει αντισυστημικές συμμαχίες με άλλους λαϊκιστές ηγέτες.
Παρά τις ενστάσεις για πιθανές συγκρούσεις επιχειρηματικών συμφερόντων, ο πρόεδρος της Τσεχίας, Πέτρ Πάβελ, έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Μπάμπις την περασμένη εβδομάδα, ανοίγοντας τον δρόμο για τον επίσημο διορισμό του.
Ο Μπάμπις, ιδιοκτήτης ενός αγροδιατροφικού κολοσσού, έχει αποτελέσει επανειλημμένα αντικείμενο κριτικής για τη χρήση της πολιτικής του ισχύος προς όφελος των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων.
Αντιευρωπαϊκή ατζέντα με αιχμή το κλίμα και τη μετανάστευση
Η νέα κυβέρνηση αναμένεται να αναθεωρήσει τη στάση της Τσεχίας απέναντι στις πολιτικές της Ε.Ε., ιδιαίτερα στα ζητήματα μετανάστευσης και κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, ο συνασπισμός σκοπεύει να περιορίσει τη στήριξη σε πρωτοβουλίες όπως το ETS2 (σύστημα εμπορίας εκπομπών) και να αντιταχθεί στην απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στην ατζέντα της συνόδου των υπουργών Περιβάλλοντος της ΕΕ την Τρίτη βρίσκεται η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση των καθαρών εκπομπών κατά 90% έως το 2040, καθώς και η οριστικοποίηση της ευρωπαϊκής “Εθνικά Καθορισμένης Συνεισφοράς” (Nationally Determined Contribution – NDC) πριν από την έναρξη του COP.
Οι χώρες της ΕΕ παραμένουν διχασμένες. Η Γερμανία αντιδρά λόγω των πιέσεων που δέχεται η αυτοκινητοβιομηχανία της, ενώ η νέα τσεχική κυβέρνηση, που ορκίζεται σήμερα, έχει ήδη εκφράσει επιφυλάξεις για τις πράσινες πολιτικές των Βρυξελλών.
Η επίτευξη ενότητας ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη, σε μια περίοδο που ο επιχειρηματικός κόσμος εμφανίζεται ολοένα και πιο επιφυλακτικός απέναντι στους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους, συνιστά τεράστια πολιτική πρόκληση.
Πολιτικές σκιές και αντιδράσεις
Η συμμετοχή του κόμματος Motoristé sobě έχει προκαλέσει αντιδράσεις, ιδιαίτερα μετά το σκάνδαλο που ξέσπασε γύρω από τον πιθανό υπουργό Εξωτερικών Φίλιπ Τουρέκ, ο οποίος κατηγορήθηκε για ρατσιστικά και σεξιστικά σχόλια σε αναρτήσεις του στο Facebook.
Ο ίδιος αρνήθηκε κάθε ευθύνη, υποστηρίζοντας ότι οι αναρτήσεις δεν έγιναν από τον ίδιο. Παράλληλα, ο πρόεδρος του κόμματος και πιθανός υπουργός Περιβάλλοντος, Πέτρ Ματσίνκα, προκάλεσε αντιδράσεις όταν υποστήριξε πως η ανθρώπινη συμβολή στην κλιματική αλλαγή είναι “καθαρή προπαγάνδα”.
Επόμενα βήματα
Μόλις ο συνασπισμός εξασφαλίσει επίσημα την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία, ο πρόεδρος θα διορίσει τον πρωθυπουργό και τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου. Η νέα κυβέρνηση της Τσεχίας θα χρειαστεί, ωστόσο, να περάσει ψήφο εμπιστοσύνης εντός 30 ημερών — ένα κρίσιμο τεστ για τη σταθερότητα του σχήματος που μετατοπίζει τη χώρα προς τη δεξιά του πολιτικού φάσματος.
