Η ελίτ των πλουσίων της Νέας Υόρκης και ο Μαμντάνι: Η σύγκρουση δύο κόσμων

Η φορολογική επανάσταση που υποσχέθηκε προεκλογικά ο Ζοχράν Μαμντάνι και ο κίνδυνος μαζικής φυγής κεφαλαίων από τη Νέα Υόρκη

Ζοράν Μαμντάνι, δήμαρχος Νέας Υόρκης © EPA/SARAH YENESEL

Αρκετά απασχολημένα είναι τα μεσιτικά και λογιστικά γραφεία, που απευθύνονται στην ελίτ των πλουσίων της Νέας Υόρκης από το καλοκαίρι, τότε δηλαδή που άρχισε να γίνεται εμφανής η άνοδος της δημοτικότητας του Ζόχραν Μαμντάνι εν όψει των δημοτικών εκλογών στο «Μεγάλο Μήλο». Νικητής πια της αναμέτρησης, που έλαβε χώρα αυτήν την εβδομάδα, ο Μαμντάνι αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση μιας από τις σημαντικότερες μεγαλουπόλεις του δυτικού κόσμου. Προερχόμενος από την αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών, η επικράτηση του Μαμντάμι κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για να υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα της Νέας Υόρκης, όταν το υπόλοιπο των 8 εκατ. κατοίκων της πόλης δυσανασχετεί με το αυξημένο κόστος διαβίωσης.

Ακόμη και πριν από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων που χάρισαν μια συντριπτική νίκη στον 33χρονο Μαμντάνι, προσωπικότητες της Wall Street, όπως ο Μπιλ Άκμαν της Pershing Square Capital Management και ο Ντέιβιντ Μπάχνσεν της Bahnsen Group εξέφρασαν έντονα την ανησυχία τους για την επικράτησή του.

«Η Νέα Υόρκη θα χρεοκοπήσει και θα καταντήσει σαν το Σικάγο ή και χειρότερα» έγραψε ο Άκμαν στην πλατφόρμα Χ. Για να αυξήσει τους φορολογικούς συντελεστές στη Νέα Υόρκη, ο Μαμντάνι χρειάζεται την έγκριση των πολιτειακών αρχών. Μολονότι η κυβερνήτης της πολιτείας της Νέας Υόρκης και μέλος των Δημοκρατικών, Κάθι Χόκουλ, στήριξε την υποψηφιότητα του πρώτου μουσουλμάνου δημάρχου, η ίδια έχει ξεκαθαρίσει πως δεν επιθυμεί την αύξηση των φόρων.

Η δύσκολη εξίσωση Μαμντάνι και η διατλαντική τάση για φορολόγηση πλουσίων

Οι προτάσεις Μαμντάνι για τη φορολόγηση των πλουσίων της Νέας Υόρκης θυμίζουν τον «φόρο Ζικμάν», μια πρόταση του Γάλλου οικονομολόγου, Γκαμπριέλ Ζικμάν, που τελικά δεν πέρασε από τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση λόγω των φόβων μήπως τα υψηλά εισοδήματα μετακομίσουν σε άλλα μέρη της Ευρώπης ή και του κόσμου με ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς. Ανάλογος είναι ο προβληματισμός και στην περίπτωση της Νέας Υόρκης, με αρκετούς αναλυτές να φοβούνται το ενδεχόμενο να αποχωρήσουν οι εύποροι της πόλης και να χαθούν έτσι υφιστάμενα φορολογικά έσοδα. Στην προεκλογική εκστρατεία του, ο Μαμντάνι έκανε λόγο για συντελεστή 2% στα εισοδήματα που υπερβαίνουν το ένα εκατ. δολάρια, με στόχο την άντληση φορολογικών 4 δισ. δολαρίων. Μια τέτοια επιβάρυνση θα επηρέαζε περίπου 34.000 νοικοκυριά, σύμφωνα με τη Wall Street Journal.

Στοιχεία του Businessweek αποκαλύπτουν ότι οι 23 από τους 500 πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου δηλώνουν μόνιμη κατοικία στη Νέα Υόρκη. Ο συνδυασμένος πλούτος τους υπολογίζεται σχεδόν στα 450 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τον δείκτη δισεκατομμυριούχων του πρακτορείου Bloomberg. Οπότε η απουσία τους θα μπορούσε να επιφέρει συνέπειες στα ταμεία του δήμου της Νέας Υόρκης. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως το 1% των πιο πλούσιων της Νέας Υόρκης -με ετήσια εισοδήματα τουλάχιστον 900.000 δολαρίων- συνεισφέρουν στα 2/5 των εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος.

Τα τέλη που πληρώνει αυτό το 1% για τις πολυτελείς κατοικίες τους και τα -υψηλών προδιαγραφών- γραφεία τους κινούνται στα 34 δισ. δολάρια. Σαφώς μια μαζική αποχώρηση αυτών των κατοίκων θα έχει επιπτώσεις στα ταμεία της Νέας Υόρκης. Από την άλλη πλευρά, η μετεγκατάσταση δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς η Νέα Υόρκη είναι πολιτιστική μητρόπολη και συνάμα η καρδιά του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού κλάδου. Δύσκολα μπορεί να αντικατασταθεί.

Στην εκλογή Μαμντάνι απεικονίζεται η δυσφορία από την εισοδηματική ανισότητα

Η εκλογή του Μαμντάνι από το 50,4% των ψηφοφόρων στην πόλη της Νέας Υόρκης σηματοδοτεί την αγανάκτηση της κοινής γνώμης από τις συνθήκες διαβίωσης, που γίνονται δυσκολότερες για ένα σημαντικό κομμάτι των κατοίκων. Αυτή η δυσφορία εκτονώθηκε στην αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών και όχι στην υπερσυντηρητική πτέρυγα των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι έχουν μεγαλύτερη παρουσία σε πολιτείες των ΗΠΑ με χαμηλότερο κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο.

Οι προτάσεις του Μαμντάνι για δωρεάν παιδικούς σταθμούς, δωρεάν μετακίνηση με δημοτικά λεωφορεία, πάγωμα των ενοικίων και δημοτικά παντοπωλεία είχαν θετικό αντίκτυπο σε μια πόλη που θεωρείται το επίκεντρο του παγκόσμιου καπιταλισμού. Μαζί με τις επίσης εντυπωσιακές νίκες των Δημοκρατικών στις πολιτείες του Νιου Τζέρσεϊ και της Βιρτζίνια, η επικράτηση του Μαμντάνι φέρνει σε κάποια ισορροπία το εκλογικό σώμα των ΗΠΑ μετά τις προεδρικές εκλογές έναν χρόνο πριν που άνοιξαν τον δρόμο για τη δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.

Ακριβή μου… Νέα Υόρκη

Αν και τα στοιχεία για την οικονομία της Νέας Υόρκης συνθέτουν συνολικά μια θετική εικόνα, η εισοδηματική ανισότητα έχει διευρυνθεί από την πανδημία και έπειτα. Ακριβότερο είναι και το κόστος διαβίωσης από το 2020, με τις ανατιμήσεις στη στέγαση να φτάνουν το 19% και τις δαπάνες για την ενέργεια να έχουν αυξηθεί κατά 31%, σύμφωνα με το Fiscal Policy Institute.

Για τους ενοικιαστές, το κόστος στέγασης αυξήθηκε κατά 57% ταχύτερα σε σχέση με τους μισθούς την περίοδο 2019-2023. Εύλογη είναι, ως εκ τούτου, η εκλογή του Μαμντάνι, δεδομένου και του κλίματος πόλωσης που έχουν καλλιεργήσει οι Ρεπουμπλικάνοι από το 2017 και έπειτα. «Θα βάλουμε ένα τέλος στην κουλτούρα της διαφθοράς, που έχει επιτρέψει σε δισεκατομμυριούχος -σαν τον Τραμπ- να ξεφεύγουν από τη φορολογία και να εκμεταλλεύονται φοροελαφρύνσεις» δήλωσε ο Μαμντάνι, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.