Μια δικαστική απόφαση στην Ιταλία που προβλέπει αυστηρά πρόστιμα για όσους δένουν τα ποδήλατα τους σε σημεία εκτός των ειδικών θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων, έχει προκαλέσει δυσαρέσκεια και πολλά ερωτηματικά. Η γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung έφερε στο προσκήνιο το συγκεκριμένο θέμα, με τον συντάκτη της να απορεί και εκείνος για τη στάση της τοπικής αρχής του Κάλιαρι απέναντι στο θέμα.
Είναι πάντως δεδομένο, πως τα ποδήλατα στο Κάλιαρι δεν ήταν μέχρι τώρα ιδιαίτερα γνωστά. Αντιθέτως, η πύλη της Μεσογείου είναι μια πόλη του αυτοκινήτου. Με 718 ΙΧ ανά 1000 κατοίκους, βρίσκεται στην τρίτη θέση μεταξύ των μεγάλων ιταλικών πόλεων. Το Κάλιαρι είναι χτισμένο, όπως και η Ρώμη, πάνω σε επτά λόφους. Όταν ρωτάς τους κατοίκους γιατί δεν κάνουν ποδήλατο, μιλούν για τα λεωφορεία που υπάρχουν, τα σκαλιά της παλιάς πόλης, την καλοκαιρινή ζέστη. «Βασικά, είναι όλα ανηφόρα εδώ», σημειώνει ο Βιργίλιο Σκάνου, πρόεδρος της ιταλικής περιβαλλοντικής και ποδηλατικής ένωσης FIAB Κάλιαρι και κάτοικος της πόλης.
Κάτω από το ένα τοις εκατό των διαδρομών, εκτιμά ο Σκάνου, καλύπτεται στο Κάλιαρι με ποδήλατο.
Τι αποφάσισε το δικαστήριο για τα ποδήλατα
Πριν από μερικές εβδομάδες αποφασίστηκε από ανώτατο δικαστήριο ότι τα ποδήλατα που είναι κλειδωμένα σε οτιδήποτε άλλο εκτός από θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων, διαταράσσουν σοβαρά το την «αστική λαμπρότητα» («decoro urbano»). Πρόκειται, σύμφωνα με το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της Ιταλίας, για «σεβασμό στην αξιοπρέπεια του αστικού χώρου». Με αυτό επιβεβαιώθηκε το Άρθρο 19 του κανονισμού ασφάλειας και αστυνόμευσης του Κάλιαρι. Αυτόν τον κανονισμό τον είχε ψηφίσει μια κεντροδεξιά κυβέρνηση το 2023.
Όποιος κλειδώνει το ποδήλατό του σε στύλο φαναριού, σε κιγκλίδωμα ή σε παγκάκι, κινδυνεύει με πρόστιμο έως και 800 ευρώ. Ακόμη και τα δέντρα είναι ταμπού. Η FIAB είχε προσφύγει εναντίον αυτού: Ο κανονισμός εισάγει διακρίσεις εις βάρος των ποδηλάτων έναντι των σκούτερ ή των E-Scooter (ηλεκτρικών πατινιών), τα οποία δεν αναφέρονται σε αυτόν. Οι ποινές είναι δυσανάλογες. Ακόμη και ο διοικητής της δημοτικής αστυνομίας, αφηγείται ο Σκάνου, ήταν αντίθετος: Το Άρθρο 19 επιχείρησε να λύσει ένα ανύπαρκτο πρόβλημα.
Όπως σημειώνει η Suddeutsche Zeitung, αν ρωτήσει κανείς τους κατοίκους της πόλης σχετικά με το θέμα, εκείνοι κουνάνε το κεφάλι τους. «Υψηλά ενοίκια, λίγες ευκαιρίες εργασίας, πολλοί που εγκαταλείπουν το σχολείο – κι αυτοί ασχολούνται με το “decoro urbano”;»… Η δημοτική αρχή, σήμερα κεντροαριστερή, η οποία στην προεκλογική εκστρατεία είχε υποσχεθεί να αποσύρει τον κανονισμό, δεν θέλησε να τοποθετηθεί σε σχετικό ερώτημα της Süddeutsche Zeitung.
«Οι άνθρωποι εδώ δεν ξέρουν καν πώς μοιάζει μια θέση στάθμευσης ποδηλάτου»
Σε ποιον ανήκει η πόλη; Αν εξαιρέσει κανείς το Poetto, τη διάσημη παραλία της πόλης, στο Κάλιαρι υπάρχουν γελοιωδώς λίγες θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων. «Υπάρχουν συνοικίες εδώ», λέει ο Σκάνου, «όπου οι άνθρωποι δεν ξέρουν καν πώς μοιάζει μια θέση στάθμευσης ποδηλάτων».
Το ζήτημα αφορά μόνο το «δέσιμο», επιχειρηματολογεί το δικαστήριο· η στάθμευση, ακόμη και το κλείδωμα, εξακολουθούν να επιτρέπονται. Είναι αυτό κυνικό, διερωτάται ο συντάκτης της Suddeutsche Zeitung; Και σημειώνει πως οι ασφαλιστικές εταιρείες, τουλάχιστον, πληρώνουν σε περίπτωση κλοπής μόνο εάν το ποδήλατο ήταν κλειδωμένο σε σταθερό αντικείμενο.
Η FIAB εξετάζει το ενδεχόμενο να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η απόφαση προέρχεται από τη Ρώμη. Θα απαγορευτούν σύντομα πράγματα και στη Φλωρεντία και την Μπολόνια στο όνομα του «decoro urbano»; Ο Σκάνου, τουλάχιστον, εξακολουθεί μέχρι στιγμής να κλειδώνει το ποδήλατό του σε στύλους, ακόμη κι αν τον βλέπουν αστυνομικοί. «Τους πιάνω απευθείας κουβέντα. Αυτοί απλώς γελάνε και γυρίζουν την πλάτη», σημειώνει ο Ιταλός λάτρης του ποδηλάτου.
