Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ενημερώσει τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ ότι θα πιεστεί ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να δεχτεί το σχέδιο ειρήνης των 28 σημείων τις επόμενες ημέρες, υπό την απειλή ότι αν το Κίεβο δεν υπογράψει, «στο μέλλον θα βρεθεί αντιμέτωπο με μια πολύ χειρότερη συμφωνία».
Ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, ενημέρωσε τους πρέσβεις των χωρών του ΝΑΤΟ σε μια συνάντηση στο Κίεβο αργά την Παρασκευή, μετά από συνομιλίες με τον Ζελένσκι και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Λευκό Οίκο: «Καμία συμφωνία δεν είναι τέλεια, αλλά πρέπει να γίνει νωρίτερα παρά αργότερα», είπε, σύμφωνα με άτομο που ήταν παρόν.
Η ατμόσφαιρα στην αίθουσα ήταν ζοφερή, με αρκετούς Ευρωπαίους πρέσβεις να αμφισβητούν το περιεχόμενο της συμφωνίας και τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ διεξήγαγαν τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία χωρίς να κρατούν ενήμερους τους συμμάχους.
Ξανά «δεν έχετε χαρτιά να παίξετε»
«Ήταν μια εφιαλτική συνάντηση. Ήταν πάλι το επιχείρημα “δεν έχετε χαρτιά να παίξετε”», είπε η πηγή, αναφερόμενη στον ισχυρισμό του Τραμπ ότι ο Ζελένσκι δεν είχε διαπραγματευτικό περιθώριο, σε μια τεταμένη συνάντηση στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο.
Η συμφωνία που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι περιλαμβάνει μια σειρά από όρους που είναι απαράδεκτοι για το Κίεβο, όπως την ανάγκη να παραδώσει εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία, καθώς και να παραχωρήσει επιπλέον εδάφη που εξακολουθεί να ελέγχει. Προβλέπει επίσης αμνηστία για όλα τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Την Παρασκευή, ο Ζελένσκι απηύθυνε διάγγελμα λέγοντας ότι πρόκειται για «μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας μας». Η Ουκρανία αντιμετωπίζει ένα δίλημμα, είπε: «να χάσουμε την αξιοπρέπειά μας ή να χάσουμε έναν βασικό σύμμαχο».
Ο Ντρίσκολ, στενός φίλος του Αμερικανού αντιπροέδρου Bανς, ο οποίος μόλις πρόσφατα ανέλαβε τον φάκελο της Ουκρανίας, αρνήθηκε να διευκρινίσει αν η προτεινόμενη συμφωνία ταιριάζει με ένα σχέδιο 28 σημείων που είχε δημοσιευθεί στον Τύπο.
Η ανακοίνωση των αμερικανικών σχεδίων νωρίτερα αυτή την εβδομάδα αιφνιδίασε τους υπόλοιπους συμμάχους της Ουκρανίας, οι οποίοι είχαν μείνει στο σκοτάδι για το περιεχόμενο και τη μορφή του σχεδίου. Στην Ευρώπη υπάρχει ανησυχία ότι η Ρωσία είχε υπερβολικά μεγάλη επιρροή στη διαμόρφωση του προσχεδίου, το οποίο τώρα παρουσιάζεται στους Ουκρανούς ως τελειωμένη υπόθεση.
Ο Ντρίσκολ υπερασπίστηκε την προσέγγιση αυτή, λέγοντας ότι καθιστά τη διαδικασία πιο διαχειρίσιμη. «Ο πρόεδρος Τραμπ θέλει ειρήνη τώρα. Όσο περισσότεροι μάγειρες στην κουζίνα, τόσο δυσκολότερο γίνεται», είπε, σύμφωνα με τη μαρτυρία παρευρισκόμενου.
Η Τζούλι Ντέιβις, επιτετραμμένη των ΗΠΑ στο Κίεβο, ήταν επίσης παρούσα και είπε στους άλλους διπλωμάτες ότι, παρότι οι όροι είναι σκληροί για την Ουκρανία, δεν έχει πολλές επιλογές πέρα από το να τους αποδεχθεί ή να αντιμετωπίσει χειρότερο αποτέλεσμα αργότερα. «Η συμφωνία από εδώ και πέρα δεν γίνεται καλύτερη, γίνεται χειρότερη», είπε.
Ο Τραμπ επιθυμεί ο Ζελένσκι να συμφωνήσει μέχρι την Ημέρα των Ευχαριστιών, που είναι την Πέμπτη 27/11. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Ντέιβις είχε δηλώσει ότι ο Τραμπ ακολουθεί ένα «επιθετικό χρονοδιάγραμμα» για να επιτευχθεί συμφωνία.
«Έχουμε γίνει μάρτυρες ενός απολύτως εντυπωσιακού ρυθμού διπλωματικής δραστηριότητας», είπε, στο περιθώριο δεξίωσης για τον Ντρίσκολ και την αμερικανική στρατιωτική αντιπροσωπεία, στην κατοικία της πρεσβείας στο Κίεβο. Πρόσθεσε ότι αυτή η διπλωματία είναι η «πιο φιλόδοξη» που έχει δει στην καριέρα της.
Όταν ρωτήθηκε γιατί το Κίεβο πρέπει να παραδώσει εδάφη στα ανατολικά, που οι ρωσικές δυνάμεις δεν έχουν καταφέρει να καταλάβουν εδώ και 11 χρόνια, ένας Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι η συμφωνία «είναι επωφελής για την Ουκρανία». Είπε ότι οραματίζονται τον Τραμπ και τον Ζελένσκι να κάθονται μαζί και να υπογράφουν ένα έγγραφο «για την ειρήνη».
Το σχέδιο φέρεται να συντάχθηκε από τον σύμβουλο του Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ και τον σύμβουλο του Κρεμλίνου Κιρίλ Ντμιτρίεφ, μια σχέση που έχει αναδειχθεί σε βασικό παρασκηνιακό δίαυλο μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας. Ο Ντρίσκολ αναμένεται σύντομα να μεταβεί στη Ρωσία για να συζητήσει το σχέδιο.
