Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η Νότια Αφρική δεν θα προσκληθεί στη σύνοδο της G20 το 2026 στις Ηνωμένες Πολιτείες – η οποία θα φιλοξενηθεί στο δικό του γκολφικό θέρετρο στο Μαϊάμι – καθώς οι εντάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες κλιμακώθηκαν μετά τη φετινή σύνοδο στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Η κυβέρνηση Τραμπ μποϊκόταρε τη σύνοδο αυτού του μήνα, έπειτα από –ατεκμηρίωτες– κατηγορίες του προέδρου περί «μαζικής δολοφονίας λευκών» στη Νότια Αφρική, καθιστώντας τις ΗΠΑ το μόνο κράτος-μέλος που δεν είχε υψηλού επιπέδου παρουσία στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Παρά το μποϊκοτάζ, η σύνοδος πραγματοποιήθηκε κανονικά, με ηγέτες απ’ όλο τον κόσμο να συνυπογράφουν την τελική διακήρυξη, η οποία αντανακλούσε την ατζέντα του προέδρου Σίριλ Ραμαφόζα για την προώθηση των συμφερόντων της Αφρικής και των αναδυόμενων οικονομιών σε μια σειρά θεμάτων – από το χρέος και την κλιματική αλλαγή έως τα κρίσιμα ορυκτά.
Η ολοένα πιο διεκδικητική στάση της Νότιας Αφρικής καθ’ όλη τη διάρκεια της συνόδου –τόσο στη διαμόρφωση του κοινού ανακοινωθέντος όσο και στην άρνησή της να ολοκληρώσει επισήμως την παράδοση της προεδρίας της G20 σε χαμηλόβαθμο Αμερικανό αξιωματούχο– φαίνεται ότι εξόργισε ακόμη περισσότερο τον Αμερικανό πρόεδρο.
Σε ανάρτησή του στο Truth Social, ο Τραμπ επανέλαβε τις προσβλητικές δηλώσεις του ότι η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής «σκοτώνει λευκούς», αλλά συνέδεσε την απόφαση απαγόρευσης της πρόσκλησης και με τη διαμάχη για το πρωτόκολλο παράδοσης της προεδρίας:
«Με την ολοκλήρωση της G20, η Νότια Αφρική αρνήθηκε να παραδώσει την προεδρία της G20 σε ανώτερο εκπρόσωπο της πρεσβείας των ΗΠΑ, που παρευρέθηκε στην τελετή λήξης. Ως εκ τούτου, κατ’ εντολή μου, η Νότια Αφρική ΔΕΝ θα λάβει πρόσκληση στη G20 του 2026, η οποία θα φιλοξενηθεί στην υπέροχη πόλη του Μαϊάμι της Φλόριντα την ερχόμενη χρονιά. Η Νότια Αφρική έδειξε στον κόσμο ότι δεν είναι χώρα άξια συμμετοχής οπουδήποτε και σταματάμε άμεσα όλες τις πληρωμές και επιδοτήσεις προς αυτήν».
Η σύνοδος της επόμενης χρονιάς έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στο Trump National Doral Miami, το γκολφικό θέρετρο του προέδρου, γεγονός που τροφοδοτεί καταγγελίες ότι επιχειρεί να αποκομίσει προσωπικό οικονομικό όφελος μέσω του αξιώματός του.
Πώς απαντά ο Ραμαφόζα κατά Τραμπ
Σε απάντησή του, ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Σίριλ Ραμαφόζα υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν κανένα δικαίωμα να αποκλείσουν τη χώρα του από ένα πολυμερές φόρουμ και δήλωσε ότι ο Τραμπ «συνεχίζει να επιβάλλει τιμωρητικά μέτρα στη Νότια Αφρική βασιζόμενος σε παραπληροφόρηση και διαστρέβλωση της πραγματικότητας».
«Η Νότια Αφρική είναι μέλος της G20 αυτοτελώς και με βάση το κυριαρχικό της δικαίωμα. Η συμμετοχή της στη G20 προκύπτει από τη συναίνεση όλων των άλλων μελών. Η Νότια Αφρική είναι μια κυρίαρχη, συνταγματική και δημοκρατική χώρα και δεν εκτιμά τις προσβολές από άλλο κράτος σχετικά με την αξία και τη θέση της σε διεθνή φόρουμ.
Η Νότια Αφρική θα συνεχίσει να συμμετέχει ως πλήρες, ενεργό και εποικοδομητικό μέλος της G20. Καλούμε τα κράτη-μέλη της G20 να επιβεβαιώσουν εκ νέου τη δέσμευσή τους στην πολυμέρεια, στη συναίνεση και στην ισότιμη συμμετοχή όλων στις δομές της».
Σε σχέση με τη διαφωνία για την παράδοση της προεδρίας, ο Ραμαφόζα ανέφερε ότι τα σχετικά «σύμβολα και έγγραφα» της προεδρίας της G20 είχαν «παραδοθεί δεόντως» σε αξιωματούχο της αμερικανικής πρεσβείας στα κεντρικά του υπουργείου Διεθνών Σχέσεων και Συνεργασίας της Νότιας Αφρικής.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι αμερικανικές επιχειρήσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών «συμμετείχαν σε μεγάλο αριθμό» σε παράλληλες δραστηριότητες της G20, όπως το B20, το επίσημο επιχειρηματικό φόρουμ της ομάδας.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ο επικεφαλής δημόσιας διπλωματίας της Νότιας Αφρικής, Clayson Monyela, προειδοποίησε ότι η ίδια η G20 διατρέχει κίνδυνο αν υλοποιηθούν οι απειλές Τραμπ:
«Η #ΝότιαΑφρική είναι ιδρυτικό μέλος της G20. Δεν “προσκαλούμαστε” στις συναντήσεις της G20 και στις συνόδους κορυφής – πρόκειται για συγκεντρώσεις των κρατών-μελών. Αν τα υπόλοιπα κράτη το επιτρέψουν, τότε η G20 θα πεθάνει. Η Νότια Αφρική είναι μέλος της Τρόικας της G20 (προηγούμενη, τρέχουσα και επόμενη προεδρία)».
