Οι τεχνολογικοί κολοσσοί των ΗΠΑ και η ελίτ της Σίλικον Βάλεϊ δυσανασχετούν με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) που επιβάλει κανόνες στη διαχείριση περιεχομένου και την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ). Εντούτοις, η Κομισιόν δεν φαίνεται να πτοείται παρά τις πιέσεις που ασκούνται και από την Ουάσινγκτον. Κόντρα της «βελούδινης» μεταχείρισης που εισπράττουν τα μεγάλα αφεντικά της τεχνολογίας από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, η ΕΕ φαίνεται αποφασισμένη να θέσει κάποια όρια στον κλάδο. Λίγο μετά την ανακοίνωση προστίμου 120 εκατ. ευρώ στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Χ του Έλον Μασκ για την παραβίαση των κανόνων διαφάνειας που ορίζει την Οδηγία για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε πως ξεκίνησε έρευνα για να διευκρινίσει εάν η Google οφείλει να καταβάλει αντίτιμο για την αξιοποίηση περιεχομένου από ιστοσελίδες ώστε να είναι λειτουργικά τα μοντέλα της τεχνητής νοημοσύνης.
Η ενόχληση του Μασκ και των ΗΠΑ για το πρόστιμο των 120 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε εκδηλώνεται σε μια περίοδο που ο Λευκός Οίκος έχει αποστασιοποιηθεί πλήρως από την ιστορική συμμαχία που μοιράζεται η χώρα του με τα ευρωπαϊκά κράτη. Ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος και πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ο οποίος κέρδισε πρόσφατα την έγκριση των μετόχων της Tesla για πακέτο αποδοχών ενός τρισ. δολαρίων, δεν διαμαρτυρήθηκε απλά για τη «τυραννική, μη εκλεγμένη δημοκρατία της ΕΕ» αλλά πρόσθεσε ότι «θα πρέπει να καταργηθεί» ώστε «οι κυβερνήσεις να μπορούν εκπροσωπούν τους λαούς τους». Λίγο μετά, η πλατφόρμα Χ μπλόκαρε τον λογαριασμό της ΕΕ.
Αντιδράσεις διατυπώθηκαν ακόμη και από μέλη της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ. Χαρακτηριστικά, ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι το πρόστιμο της ΕΕ στην πλατφόρμα Χ αποτελεί «επίθεση στον αμερικανικό λαό». Ακόμη και ο σκληροπυρηνικός Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και ένας από τους στενότερους συμβούλους του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, πήρε θέση υπέρ των ΗΠΑ. Είναι μια συγκυρία που ο Μεντβέντεφ απείλησε με πόλεμο την ΕΕ στην περίπτωση που προχωρήσει στη λήψη δανείου από τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για να στηρίξει την Ουκρανία που μάχεται τη ρωσική εισβολή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε το συνολικό πρόστιμο των 120 εκατ. δολαρίων την περασμένη Παρασκευή για μια σειρά παραβιάσεων της DSA από την πλατφόρμα Χ από τη «μη συμμόρφωση της με τις υποχρεώσεις διαφάνειας» και «στην αποτυχία της να παράσχει πρόσβαση σε δημόσια δεδομένα στους ερευνητές». Ωστόσο, μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του Τραμπ τον περασμένο Ιανουάριο, οι ΗΠΑ καταφέρονται με πολύ σκληρή ρητορική εναντίον της ΕΕ. Σε πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε στην ενημερωτική ιστοσελίδα Politico, ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε την Ευρώπη «παρακμάζουσα», με αδύναμους ηγέτες.
Η κόντρα της Ε.Ε με τις ΗΠΑ για την ψηφιακή οικονομία βρίσκει τις ρίζες στην πρώτη θητεία του Τραμπ (2017-2021). Η Κομισιόν είχε προτείνει το 2018 την επιβολή ενός φόρου στις ψηφιακές υπηρεσίες (DST), ο οποίος θα στόχευε τα έσοδα των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, πολλές εκ των οποίων είναι αμερικανικές, προκαλώντας πρώτη φορά το μένος του Τραμπ. Έκτοτε περίπου επτά ευρωπαϊκά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας και της Γαλλίας, εφαρμόζουν νόμο για τη φορολόγηση των εσόδων τους από 2% έως 3%.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί των ΗΠΑ αντιστέκονται σε οποιαδήποτε τάση των κυβερνήσεων να θέσουν κάποιο ρυθμιστικό πλαίσιο για την ψηφιακή οικονομία, όπως προσπαθεί να κάνει η ΕΕ με τις Οδηγίες για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες και τις Ψηφιακές Αγορές. Πρόσφατα προστέθηκε η Οδηγία για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ). Στις ΗΠΑ, αντίθετα, κάθε απόπειρα να θεσμοθετηθεί ένα πλαίσιο έχει αποτύχει, με την κυβέρνηση Τραμπ να αναγάγει την ΑΙ σε προτεραιότητα με στόχο την τεχνολογική υπεροχή της χώρας του απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο και κυρίως την Κίνα. Οι έρευνες της Κομισιόν εστιάζουν στο εάν η Google νοθεύει τον ανταγωνισμό με την επιβολή άδικων όρων και προϋποθέσεων σε εκδότες και δημιουργούς περιεχομένου ή διαχειρίζεται υπέρ της σε αυτό το περιεχόμενο και εις βάρος ανταγωνιστών. Ανάλογη έρευνα θέτει στο στόχαστρο την Meta Platforms και ειδικότερα την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης WhatsApp. Έχει περάσει λίγος καιρός από το πρόστιμο σχεδόν 3 δισ. ευρώ που επιβλήθηκε στην Google για την κατάχρηση ισχύος στην αγορά της ψηφιακής διαφήμισης, το οποίο ο Τραμπ χαρακτήρισε «μεροληπτικό».
Όμως η νέα σύγκρουση του Μασκ με την Κομισιόν ανεβάζει τους τόνους. Όπως επισημαίνουν αναλυτές της Suddeutsche Zeitung, το δράμα των τελευταίων ημερών είναι μόνο η αρχή. Η X έχει μέχρι τον Μάρτιο για να ενισχύσει το αρχείο διαφημίσεων της και να ανταποκριθεί σε όλες τις εντάσεις της Κομισιόν. Φαίνεται, όμως, απίθανο να εφαρμόσει ο Μασκ, ο οποίος υπήρξε ο μεγαλύτερος χορηγός στην τελευταία προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ, τις αποφάσεις των Βρυξελλών. Η σύγκρουση αυτή αναμένεται να έχει συνέχεια καθώς εκκρεμούν έρευνες της ΕΕ για τυχόν πρακτικές πολιτικής χειραγώγησης από την Χ με την «συστηματική ενίσχυση ή καταστολή συγκεκριμένου πολιτικού περιεχομένου».
