Σε μια κίνηση με σημαντικές πολιτικές, ρυθμιστικές και οικονομικές προεκτάσεις, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που δρομολογεί τη χαλάρωση των ομοσπονδιακών περιορισμών στην κάνναβη, ανοίγοντας τον δρόμο για μια βαθιά αναδιάρθρωση του νομικού και εμπορικού πλαισίου γύρω από το φυτό στις ΗΠΑ.
Το διάταγμα δίνει εντολή στο υπουργείο Δικαιοσύνης να ξεκινήσει εκ νέου τη διαδικασία επαναταξινόμησης της κάνναβης σε λιγότερο αυστηρή κατηγορία ελεγχόμενων ουσιών.
Συγκεκριμένα, προβλέπει τη μεταφορά της από το Schedule I —την πιο περιοριστική κατηγορία, όπου βρίσκονται ουσίες όπως η ηρωίνη και το LSD— στο Schedule III, το οποίο περιλαμβάνει φάρμακα με αναγνωρισμένη ιατρική χρήση και χαμηλότερο κίνδυνο κατάχρησης.
«Αίτημα ασθενών με αφόρητο πόνο»
Ο Τραμπ παρουσίασε την απόφασή του ως απάντηση σε αιτήματα ασθενών που πάσχουν από σοβαρά και ανίατα νοσήματα. «Έχουμε ανθρώπους που με παρακαλούν να το κάνω αυτό, ανθρώπους που υποφέρουν από αφόρητο πόνο εδώ και δεκαετίες», δήλωσε. «Ασθενείς με επιθετικές μορφές καρκίνου, επιληπτικές κρίσεις, νευρολογικές διαταραχές και ανίατες ασθένειες ζητούν αυτή την αλλαγή».
Η απόφαση ελήφθη έπειτα από διαβουλεύσεις με τον υπουργό Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, τον επικεφαλής των Κέντρων Medicare και Medicaid Μεχμέτ Οζ, καθώς και με στελέχη της βιομηχανίας κάνναβης, σε μια κίνηση που σηματοδοτεί σαφή στροφή της ομοσπονδιακής πολιτικής.
Τι αλλάζει για τη βιομηχανία
Η μεταφορά της κάνναβης στο Schedule III θεωρείται κομβική εξέλιξη για τον κλάδο, ο οποίος εδώ και χρόνια πιέζει για ξεκάθαρο ομοσπονδιακό πλαίσιο. Η αλλαγή αυτή αναμένεται να διευκολύνει την κλινική έρευνα, να επιτρέψει την ανάπτυξη και έγκριση φαρμάκων με βάση την κάνναβη από τον FDA και να προσελκύσει μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες σε έναν τομέα που μέχρι σήμερα θεωρούνταν υψηλού ρίσκου.
Παράλληλα, αίρεται ένα από τα μεγαλύτερα αγκάθια για τις επιχειρήσεις του κλάδου: ο φορολογικός κανόνας 280E. Ο συγκεκριμένος κανονισμός απαγορεύει σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε ομοσπονδιακά παράνομες ουσίες να εκπίπτουν συνήθη λειτουργικά έξοδα, αυξάνοντας δραματικά τη φορολογική τους επιβάρυνση. Η κατάργησή του θεωρείται ανάσα για εκατοντάδες επιχειρήσεις.
Κάνναβη αντί οπιοειδών;
Ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η ιατρική κάνναβη να λειτουργήσει ως εναλλακτική λύση στα οπιοειδή παυσίπονα, τα οποία έχουν συνδεθεί με τη σοβαρή κρίση εθισμού και υπερδοσολογίας στις ΗΠΑ. «Τα δεδομένα δείχνουν ότι η μαριχουάνα μπορεί, υπό αυστηρή ιατρική επίβλεψη, να έχει νόμιμες θεραπευτικές εφαρμογές», δήλωσε, προσθέτοντας ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αντικαταστήσει εθιστικά και δυνητικά θανατηφόρα παυσίπονα.
Άνοιγμα και στο Medicare
Στο ίδιο πλαίσιο, τα Κέντρα Medicare και Medicaid αναμένεται να παρουσιάσουν σχέδιο πιλοτικής ένταξης θεραπειών που βασίζονται σε κανναβινοειδή σε ορισμένους ασφαλισμένους του Medicare. Το πρόγραμμα, το οποίο εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει την άνοιξη του 2026, θα μπορούσε να καλύψει προϊόντα όπως η CBD (κανναβιδιόλη), μια μη ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση άγχους, πόνου, φλεγμονών και διαταραχών ύπνου.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια περίοδο έντονων αντιπαραθέσεων γύρω από τα προϊόντα CBD που προέρχονται από βιομηχανική κάνναβη. Νομοθεσία που ψηφίστηκε πρόσφατα περιορίζει την πρόσβαση σε ορισμένα προϊόντα που περιέχουν ίχνη THC, με τον Λευκό Οίκο να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Κογκρέσο για την αναθεώρηση των περιορισμών.
Τι δεν αλλάζει
Παρά τη σημασία της απόφασης, το εκτελεστικό διάταγμα δεν νομιμοποιεί την κάνναβη σε ομοσπονδιακό επίπεδο ούτε τίθεται σε άμεση ισχύ. Η επαναταξινόμηση απαιτεί επίσημη διαδικασία κανονιστικής ρύθμισης από τη Δίωξη Ναρκωτικών (DEA) και το υπουργείο Υγείας, μια διαδικασία που είχε ξεκινήσει επί προεδρίας Μπάιντεν αλλά «κόλλησε» σε νομικές προσφυγές και γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.
Επιπλέον, ακόμη και με την ένταξη στο Schedule III, η κάνναβη θα παραμείνει ομοσπονδιακά παράνομη. Οι επιχειρήσεις ψυχαγωγικής χρήσης θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης σε τραπεζικές υπηρεσίες και επενδυτικά κεφάλαια, εκτός αν το Κογκρέσο προχωρήσει σε ξεχωριστή νομοθεσία για την προστασία των τραπεζών που συνεργάζονται με τον κλάδο.
