Από την αρχή της πανδημίας, οι κυβερνήσεις των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, υποστήριξαν μέχρι και 32 εκατ. θέσεις εργασίας μέσα από προγράμματα επιδότησης των εργαζομένων. Σήμερα, περίπου 4 εκατομμύρια εργαζόμενοι βρίσκονται σε διαθεσιμότητα με τη στήριξη του κράτους, πυροδοτώντας μια ευρεία συζήτηση για το εάν τελικά ο ενεργός ρόλος του κράτους σε περιόδους κρίσεων κρύβει οφέλη που δεν είχαν υπολογιστεί στο πρόσφατο παρελθόν. Από έρευνα του Bloomberg προκύπτει πως τελικά οι ΗΠΑ επωμίστηκαν μεγαλύτερο δημοσιονομικό κόστος με την αποχή τους από οποιαδήποτε μορφή επιδότησης της εργασίας.
Σύγκριση Ευρώπης – ΗΠΑ
Σε πρώτη ανάγνωση, η Ευρώπη απέφυγε την εκτίναξη της ανεργίας όπως συνέβη στις ΗΠΑ σε μια χρονική περίοδο που η εισοδηματική ανισότητα αποτελεί ένα από μεγαλύτερα προβλήματα στην οικονομική αλλά και πολιτική ατζέντα των κυβερνήσεων της Δύσης. Τον Απρίλιο του 2020, όταν ακόμη βρίσκονταν σε έξαρση το πρώτο κύμα της πανδημίας, οι άνεργοι στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 14 εκατομμύρια και έφθασαν συνολικά τα 20,5 εκατομμύρια έναν μήνα μετά. Από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάιο του 2020, το ποσοστό ανεργίας εκτοξεύθηκε στις ΗΠΑ από το 3,8% στο 13%.
Στην Ευρωζώνη, το ποσοστό ανεργίας κορυφώθηκε στο 8,7% τον Ιούλιο του 2020. Βέβαια η Eurostat είχε τονίσει τότε πως τα στατιστικά στοιχεία της δεν ενσωματώνουν όλο το φάσμα της αγοράς εργασίας στην ανεπανάληπτη οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα προγράμματα επιδότησης απέτρεψαν μια περαιτέρω επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών.
Όμως, όπως τονίζει το Bloomberg που ανέλαβε αυτή την μακροσκελή έρευνα, η επιδότηση των εργαζομένων βοήθησε στη διατήρηση της παραγωγικής ικανότητας των οικονομιών. Ουσιαστικά, η επανεκκίνηση τους ήταν άμεση σε αντίθεση με την χρηματοπιστωτική κρίση προ δεκαετίας, όταν εξανεμίστηκαν θέσεις εργασίας από το ταμπλό της απασχόλησης.
Το κόστος της στήριξης
Το αμερικανικό πρακτορείο υπολογίζει πως οι πέντε μεγαλύτερες οικονομίες στην Ευρώπη -η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Βρετανία- δαπάνησαν σχεδόν 196 δισ. δολάρια το 19μήνο από την αρχή της πανδημίας για την οικονομική στήριξη των πολιτών τους. Είναι ένα ποσό που αναλογεί στο 1,8% του περσινού ΑΕΠ τους.
Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ δαπάνησαν 790 δισ. δολάρια σε επιδόματα ανεργίας και άλλες παροχές του ομοσπονδιακού κράτους κατά τη διάρκεια του 17μήνου μέχρι τον Ιούλιο του 2021. Είναι ένα αρκετά μεγαλύτερο ποσό σε σχέση με τα αντίστοιχα δεδομένα της Ευρώπης που αναλογεί στο 3,7% του περσινού αμερικανικού ΑΕΠ. Με τα προγράμματα επιδότησης εργασίας επιτρέπεις, ουσιαστικά, να σταθεροποιηθούν οι οικονομίες και να δίνεις τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να επιστρέψουν άμεσα στην αγορά απασχόλησης, σημειώνει ο Ακίμ Γουόμπαχ, πρόεδρος του γερμανικού ινστιτούτου Zew.