Ακόμη και πριν την κατάρρευση των αμερικανικών Silicon Valley Bank (SVB) και Signature Bank αλλά και τη συνακόλουθη βεβιασμένη συμφωνία για την εξαγορά της Credit Suisse από τη UBS, οι καταθέτες στην Ευρωζώνη ξεκίνησαν να περιορίζουν τις καταθέσεις τους καθώς είναι απογοητευτικά τα επιτόκια παρά την απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΚΤ, οι καταθέτες έχουν αποσύρει από τις τράπεζες στα 20 κράτη-μέλη της Ευρωζώνης περίπου 214 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε μηνών.
Αναλυτικότερα, η αξία των καταθέσεων μιας ημέρας συρρικνώθηκε κατά 140 δισ. ευρώ μέσα στον Φεβρουάριο, αντανακλώντας ένα ιστορικό υψηλό και αντιστρέφοντας έτσι το μεγάλο κύμα αποταμιεύσεων που είχε σημειωθεί επί πανδημίας. Παράλληλα, όμως, αυξήθηκαν οι προθεσμιακές καταθέσεις διετίας κατά 83 δσ. ευρώ τον περασμένο μήνα. Παρατηρείται, επίσης, μια προτίμηση στα αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς. Ειδικότερα, οι αποδόσεις σε βραχυπρόθεσμους κρατικούς τίτλους είναι ιδιαίτερα ελκυστικές, με την απόδοση του διετούς γερμανικού ομολόγου να έχει ενισχυθεί περίπου από το 1,5% τέλη Σεπτεμβρίου στο 2,57% την Τρίτη.
Μέσα στον Μάρτιο ξέσπασε μια κρίση εμπιστοσύνης στις περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ, με τους καταθέτες να αποσύρουν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια από ανασφάλιστες καταθέσεις. Ρίζα του προβλήματος ήταν αμφιβολίες για την επάρκεια κεφαλαίων ύστερα από τις απώλειες που υπέστησαν τα τραπεζικά χαρτοφυλάκια από τη μεγάλη πτώση των τιμών των ομολόγων εξαιτίας της απότομης αύξησης των επιτοκίων στο υψηλό των τελευταίων ετών και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.
Αλλά οι εκροές καταθέσεων στην Ευρωζώνη εδώ και μήνες αντανακλούν τη δυσκολία των τραπεζών να προσελκύσουν κεφάλαια καθώς η αύξηση των επιτοκίων στις καταθέσεις δεν είναι ικανοποιητική. Όπως αναφέρουν οι Financial Times και η εταιρεία αναλύσεων Raisin, το υψηλότερο επιτόκιο στις καταθέσεις άμεσης πρόσβασης στη Γερμανία περιορίζεται στο 1,6% έναντι του 3% που είναι το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ.
Εντούτοις, αξίζει να σημειωθεί πως οι αναλήψεις που έχουν σημειωθεί μέσα στο πεντάμηνο που έληξε τον Οκτώβριο αναλογούν στο 1,5% των συνολικών καταθέσεων, συνολικού ύψους 14 τρισ. ευρώ. Είναι δε χαμηλότερες από τη μείωση των καταθέσεων στις ΗΠΑ κατά 500 δισ. δολάρια κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου. Αναλήψεις από εταιρικούς πελάτες έχουν καταγραφεί επίσης από την Τράπεζα της Αγγλίας. Διαμορφώθηκαν τα 20,3 δισ. στερλίνες μέσα στον Ιανουάριο, αντικατοπτρίζοντας άλλο ένα ιστορικό υψηλό.
Ένα σημαντικό τμήμα των κεφαλαίων που αποσύρθηκαν από καταθέσεις διοχετεύθηκε σε επενδυτικά προϊόντα που μπορεί να μην είναι άμεσα ρευστοποιήσιμα αλλά ενσωματώνουν μεγαλύτερες αποδόσεις. Σε αυτήν την τάση αποδίδεται η δυνατότητα των τραπεζών να αντλήσουν 155 δισ. ευρώ από την έκδοση ομολόγων, εκ των οποίων τα δυο τρίτα είναι τίτλοι μακροπρόθεσμης διάρκειας, επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα. Την ίδια ώρα παρατηρείται μείωση της πιστωτικής επέκτασης μετά από μια πενταετή ανάπτυξη. Η πρόσφατη αναταραχή στον τραπεζικό κλάδο αναμένεται να κάνει ακόμη πιο συντηρητικά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ως προς την παροχή δανείων, εικάζουν αναλυτές.
