Η σύνοδος κορυφής των BRICS ολοκληρώθηκε στο Γιοχάνεσμπουργκ με μια πρόσκληση για ένταξη της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ιράν, της Αιγύπτου, της Αιθιοπίας και της Αργεντινής. Έτσι, εισακούστηκαν οι προτροπές της Κίνας για μεγαλύτερη διεύρυνση της υπάρχουσας οικονομικής συμμαχίας με τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και τη Νότια Αφρική, ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν από τη Μόσχα δήλωσε πως η επόμενη σύνοδος των BRICS μπορεί να λάβει χώρα στο Καζάν, μια πόλη που βρίσκεται στη συμβολή των ποταμών Βόλγα και Καζάνκα.
Ο Ρώσος πρόεδρος δεν ταξίδεψε στο Γιοχάνεσμπουργκ για να παραστεί στη σύνοδο κορυφής, λόγω του εντάλματος σύλληψης που εκδόθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο τον Μάρτιο, έναν χρόνο μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Όμως ήταν εμφανείς οι προσδοκίες που τρέφει ο Πούτιν για τις BRICS, όταν αναλάβει η χώρα του την προεδρία από το επόμενο έτος. Στην ομιλία που παρέδωσε μέσω βίντεο, ο Πούτιν μίλησε, ανάμεσα σε άλλα, για την περαιτέρω ανάπτυξη «διηπειρωτικών διαδρομών, όπως ο διάδρομος Βορρά – Νότου, που θα συνδέουν τα λιμάνια της Ρωσίας με τις βόρειες θάλασσες και τη Βαλτική Θάλασσα, με τερματικούς σταθμούς στον Περσικό Κόλπο και τον Ινδικό Ωκεανό, και στο μέλλον θα έχουμε τη δυνατότητα να διευκολύνουμε τη μεταφορά εμπορευμάτων έως και 30 εκατ. τόνων».
Μπορεί ο πόλεμος στην Ουκρανία να έχει διχάσει τη διεθνή κοινότητα, όμως δεν είναι λίγες οι χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου που δεν συντάσσονται απόλυτα με τη Δύση, καθώς μπορούν να επωφεληθούν από νέες συμμαχίες προς την Ανατολή. Πρώτα απ’ όλα, η απόφαση των BRICS να επεκτείνουν τη συμμαχία με την ενσωμάτωση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία έχει τις μεγαλύτερες εξαγωγές πετρελαίου στον κόσμο, ουσιαστικά συσπειρώνει τα κράτη με τη μεγαλύτερη παραγωγή ενέργειας και αυτά που έχουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση. Έτσι, οι BRICS έχουν τη δυναμική να αποκτήσουν μεγαλύτερη ισχύ, φέρνοντας στην πραγματικότητα πιο κοντά τα σχέδια για τη διεκπεραίωση συναλλαγών σε εναλλακτικά νομίσματα του δολαρίου.
Οι φιλοδοξίες της Κίνας και η επιφυλακτικότητα της Ινδίας
Προσδοκία της Κίνας είναι να αναπτυχθούν οι BRICS στο αντίπαλον δέος των G7, των επτά ισχυρότερων οικονομιών του ανεπτυγμένου κόσμου. Την πρωτοβουλία για μια διεύρυνση των BRICS υποστήριξαν η Ρωσία και η Νότια Αφρική, αλλά η Ινδία επέμενε πως θα πρέπει να πληρούνται κριτήρια και προϋποθέσεις σε μια σταδιακή διαδικασία. Τελικά, όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, Σίριλ Ραμαφόζα, στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τους ηγέτες της Κίνας, της Ινδίας και της Βραζιλίας, «καταλήξαμε σε κοινή συναίνεση για την πρώτη φάση της επέκτασης και θα ακολουθήσουν κι άλλες».
Εξηγώντας τα κίνητρα πίσω από τη διεύρυνση των BRICS, ο Χασνάν Μαλίκ, στρατηγικός αναλυτής στο κέντρο ερευνών Tellimer του Ντουμπάι, δήλωσε στο Bloomberg πως «κρύβεται μια επιθυμία για εναλλακτική απέναντι σε ένα σύστημα που επικεντρώνεται στην ηγεμονία του δολαρίου». Ανεξάρτητα από το τελικό αποτέλεσμα των διεργασιών μεταξύ των κρατών που απαρτίζουν τις BRICS, τα δεδομένα στην παγκόσμια πολιτική σκηνή έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό.
Προ εξαετίας, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απέσυρε τη χώρα του από τη Συμφωνία Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού, η οποία ήταν ένας από τους κυριότερους στόχους της εμπορικής πολιτικής του προκατόχου του, Μπαράκ Ομπάμα, καθώς έτσι μεγεθυνόταν η σφαίρα επιρροής της χώρας. Έναν χρόνο μετά, η Ουάσινγκτον αποσύρθηκε και από την Πυρηνική Συμφωνία του Ιράν, ενώ εξελισσόταν ήδη ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα. Έκτοτε ο κόσμος δείχνει όλο και πιο πολωμένος, με τη Δύση να γίνεται παρατηρητής και όχι αποκλειστικά πρωταγωνιστής στη διεθνή κοινότητα.
