Εάν στηριχθεί κανείς στις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, πως υπάρχουν «αμοιβαία συμφέροντα» με την Κίνα για μια εμπορική συμφωνία, καθώς οι δασμοί είναι τόσο υψηλοί «που δεν είναι βιώσιμοι», τότε διαφαίνονται ισχυρές πιθανότητες να βρεθεί κοινό έδαφος στις διαβουλεύσεις που ξεκινούν το Σαββατοκύριακο στην Ελβετία. Εάν, όμως, αναλογιστεί κανείς ότι οι δύο ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου βρέθηκαν εμπλεκόμενες σε έναν ασύγκριτο εμπορικό πόλεμο μέσα σε έναν περίπου μήνα, τότε θα ξετρυπώσουν οι αμφιβολίες.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, κλόνισε τα θεμέλια του παγκόσμιου εμπορίου στις 2 Απριλίου, όταν ανακοίνωσε πως θα τεθούν σε άμεση ισχύ δασμοί 145% σε όλες τις εισαγωγές από την Κίνα. Μολονότι εξαίρεσε ορισμένα ηλεκτρονικά προϊόντα, έπειτα επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές των τσιπ Η20 της Nvidia προς την Κίνα και τέλη στα πλοία που έχουν ναυπηγηθεί εκεί. Ενεργοποίησε, επίσης, δασμούς εις βάρος των «μικρών πακέτων», δηλαδή όσων η αξία δεν υπερβαίνει τα 800 ευρώ, ενώ η Κίνα έχει ήδη αντιδράσει με δασμούς 125% σε όλες τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Αυτή είναι η δραματική κλιμάκωση μιας εμπορικής αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο οικονομιών, που ξεκίνησε στην πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, από το 2017 έως το 2021. Όμως οι αμοιβαίοι δασμοί του Τραμπ στο 145% κινδυνεύουν να αποσταθεροποιήσουν και τις δύο χώρες.
«Η αίσθησή μου είναι πως θα επιχειρηθεί μια αποκλιμάκωση και όχι μια εμπορική συμφωνία» είπε ο Μπέσεντ σε συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News αυτήν την εβδομάδα. «Πρέπει να αποκλιμακώσουμε πριν προχωρήσουμε μπροστά», συμπλήρωσε ο ίδιος. «Οι διαβουλεύσεις αυτής της εβδομάδας θα είναι απλά το πρώτο βήμα μιας μακράς πορείας χιλίων μιλίων» εκτίμησε ο Γουάνγκ Τσονγκ, συνεργάτης του Charhar Institute, απευθυνόμενος στους Financial Times. Απέναντι στην επιθετική εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, η Κίνα δεν πτοήθηκε. Αρχικά έθεσε ως προϋπόθεση να άρουν οι ΗΠΑ τους δασμούς για να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις, αλλά εν συνεχεία χαμήλωσε τους τόνους και υιοθέτησε ηπιότερη στάση. Στην Ελβετία θα μεταβεί ο Μπέσεντ με τον αντιπρόσωπο των ΗΠΑ για το εμπόριο (USTR), Τζέιμισον Γκριρ, για να συναντήσουν τους Κινέζους ομολόγους τους.
Το Πεκίνο ανήγγειλε μια σειρά μέτρων στα μέσα της εβδομάδας για να θωρακίσει την οικονομία, που ήδη βρίσκεται σε ευάλωτη θέση. Σε έκτακτη ενημέρωση στο Πεκίνο την Τετάρτη, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Παν Γκονγκσένγκ, ανακοίνωσε οριζόντιες μειώσεις επιτοκίων μαζί με άλλα μέτρα, συνολικού ύψους 2,1 τρισ. γιουάν ή 291 δισ. δολάρια, στην οικονομία. Ήταν σημαντική ένεση ρευστότητας στην κινεζική οικονομία από τότε που ο Τραμπ εξαπέλυσε έναν εμπορικό πόλεμο που ανατρέπει την παγκόσμια οικονομική τάξη και διαταράσσει τις αγορές.
Αναλυτές που μίλησαν στο πρακτορείου Bloomberg εικάζουν πως μια πιθανή έκβαση θα ήταν οι Αμερικανοί να προσφέρουν στο Πεκίνο μια παύση 90 ημερών σε όλους τους αμοιβαίους δασμούς, εκτός από εκείνους που σχετίζονται με τη φαιντανύλη, διατηρώντας το ποσοστό αυτό στο 20%. Έτσι, ίσως, η κυβέρνηση του Τραμπ να επιτύγχανε μια προσέγγιση στο Πεκίνο χωρίς τη διαμεσολάβηση της Ρωσίας. Μία από τις ερμηνείες που δόθηκαν στην αποκατάσταση των επαφών μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας ήταν πως η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών επιδιώκει από τη Μόσχα να ασκήσει επιρροή στο Πεκίνο. Όμως οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν ενισχυθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με τη Ρωσία να πουλά πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Κίνα. Όμως ακόμη και αν είναι να μειωθούν οι δασμοί των ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές στο 50%, θα εξακολουθούσαν να απειλούν το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου ΗΠΑ-Κίνας, αναγκάζοντας το Πεκίνο να στηρίξει περαιτέρω την οικονομία, που πιθανολογείται πως βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από την εικόνα που σχηματίζουν τα επίσημα στοιχεία.
