Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύει σήμερα Πέμπτη (22/5) το Bloomberg, Γαλλία και Γερμανία έχουν καταρτίσει μια σειρά επιλογών για την οικονομική και πολιτική απομόνωση αξιωματούχων της σερβικής πλειοψηφίας της Βοσνίας, η προσπάθεια των οποίων για απόσχιση έχει βυθίσει τη βαλκανική χώρα σε μεγάλη κρίση. Μεταξύ των επιλογών που σκέφτονται Γαλλία και Γερμανία είναι και οι κυρώσεις.
Στο στόχαστρο βρίσκεται κυρίως ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας Μίλοραντ Ντόντικ, ο οποίος έχει επιχειρήσει να διεκδικήσει περαιτέρω αυτονομία και ενδεχομένως ανεξαρτησία για το μισό της χώρας με σερβική πλειοψηφία. Στόχος των προτεινόμενων μέτρων είναι να υποχρεωθεί ο Ντόντικ να εγκαταλείψει αυτές τις πολιτικές.
Σε επιστολή που κυκλοφόρησε μεταξύ αξιωματούχων σε πολλές πρωτεύουσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιγράφονται αυτές οι κινήσεις του Ντόντικ ως η μεγαλύτερη πρόκληση για την κυριαρχία της Βοσνίας από τότε που η ειρηνευτική συνθήκη του 1995, με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, έθεσε τέρμα στον αιματηρό πόλεμο. Το Παρίσι και το Βερολίνο ζητούν να απαγορευτούν τα ταξίδια του ίδιου και άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων των Σέρβων της Βοσνίας.
Το Γαλλογερμανικό σχέδιο προτείνει επίσης την αναστολή οποιουδήποτε έργου που ωφελεί τη Σερβική Δημοκρατία και χρηματοδοτείται από την ΕΕ ή διμερώς από οποιοδήποτε κράτος μέλος. Θα πρέπει επίσης να ζητηθεί η υποστήριξη διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, γράφουν οι συντάκτες της επιστολής.
Το βαλκανικό κράτος, το οποίο η ΕΕ αναγνώρισε ως υποψήφιο πέρυσι, έχει γίνει πηγή ανησυχίας στις Βρυξέλλες λόγω της πολιτικής του αστάθειας σε μια εποχή αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Η έλλειψη συναίνεσης για τη Βοσνία σε επίπεδο ΕΕ σημαίνει τώρα ότι τα ευρωπαϊκά έθνη πρέπει να χρησιμοποιήσουν μεμωνομένα μέτρα για να πιέσουν τον Ντόντικ να υποχωρήσει, σημείωναν επιπλέον οι συντάκτες της επιστολής.
Τους Ευρωπαίους έχει, επίσης, ενοχλήσει η συμμαχία του ηγέτη των Σέρβων της Βοσνίας με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, το βέτο του οποίου καθυστερούσε τις προσπάθειες της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία και να παράσχει βοήθεια στην εμπόλεμη Ουκρανία. Τόσο ο Ντόντικ όσο και ο Όρμπαν διατηρούν στενούς δεσμούς με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Από το 1995, οι Συμφωνίες του Ντέιτον έχουν χωρίσει τη Βοσνία σε δύο ημιαυτόνομα μισά, γνωστά ως οντότητες – το ένα για τους Σέρβους της Βοσνίας και το άλλο για τους Μουσουλμάνους και τους Κροάτες της Βοσνίας. Μια αδύναμη ομοσπονδιακή κυβέρνηση με έδρα το Σεράγεβο προεδρεύει και στις δύο.
Ο Ντόντικ έχει επίσης έρθει σε αντιπαράθεση με τους ισχυρούς Ύπατους Εκπροσώπους, τους οποίους έστειλε η διεθνής κοινότητα στη Βοσνία για να παρακολουθούν την εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας. Τον έχουν κατηγορήσει ότι υπονομεύει τις συμφωνίες.
Αυτόν τον μήνα ο Ντόντικ ταξίδεψε στη Μόσχα μετά από πρόσκληση του Πούτιν για να παραστεί σε στρατιωτική παρέλαση για τον εορτασμό της νίκης της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ύπαρξη της επιστολής αναφέρθηκε για πρώτη φορά δημοσίως σήμερα από έναν αρχηγό του στρατού της γειτονικής Σερβίας, η οποία ιστορικά συμπαθεί τις σερβοβοσνιακές αρχές. Ο στρατηγός Μίλαν Μοϊσίλοβιτς δήλωσε ότι οι επιλογές που εξετάζονται θα έβλαπταν τη Σερβική Δημοκρατία, αλλά δεν έδωσε περαιτέρω διευκρινίσεις.