Στην κόψη του ξυραφιού οι σχέσεις ΕΕ με ΗΠΑ: Οι λεπτές ισορροπίες και το τελεσίγραφο Τραμπ

Το τελεσίγραφο Τραμπ στην ΕΕ προκάλεσε νέα σοβαρή αναταραχή στις αγορές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η αντίδραση των Βρυξελλών

Ντόναλντ Τραμπ © EPA/KENT NISHIMURA / POOL

Με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα αντιμετωπίζουν οι Βρυξέλλες τη νέα αλλαγή πολιτικής του Ντόναλντ Τραμπ στις διμερείς σχέσεις και τους δασμούς. Αυτήν τη φορά το τελεσίγραφο δεν αφορά το 5% των ετήσιων δαπανών στην άμυνα αλλά το διμερές εμπόριο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατάφερε μ’ ένα μήνυμα στο Truth Social να φέρει ξανά τα πάνω κάτω, προκαλώντας μία ακόμη σοβαρή αναταραχή στις αγορές, και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η απειλή για αμερικανικούς δασμούς 50% στα προϊόντα made in EU ήρθε σε μια χρονική περίοδο που οι ΗΠΑ έδειχναν να κάνουν πίσω στην επιθετική εμπορική πολιτική τους, τόσο απέναντι στην Κίνα όσο και απέναντι σε άλλους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους.

Σε κάθε περίπτωση, όπως είχε φανεί τις προηγούμενες εβδομάδες, τα σχέδια αντίδρασης των Βρυξελλών είναι έτοιμα στο συρτάρι, εξ ου και οι πρώτες δηλώσεις από κορυφαίους Ευρωπαίους αξιωματούχους δείχνουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να σηκώσει το γάντι και να προστατεύσει τα οικονομικά της συμφέροντας, καθώς γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι η Ευρώπη πρέπει να μάθει να ζει χωρίς να περιμένει τη βοήθεια ΗΠΑ (σ.σ. ασφάλεια στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ).

Υπενθυμίζεται ότι ο Ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς απάντησε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται με «καλή πίστη» για να επιτύχει μια εμπορική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες βασισμένη στο «σεβασμό» και όχι στις «απειλές».

Η ΕΕ είναι «πλήρως δεσμευμένη και αποφασισμένη για την επίτευξη μιας συμφωνίας που να λειτουργεί και για τις δύο πλευρές», πρόσθεσε.

Ήταν μια έκκληση για ηρεμία μπροστά στις επιθέσεις του Αμερικανού προέδρου νωρίτερα χθες, ο οποίος δήλωσε πως «δεν επιδιώκει συμφωνία» για το εμπόριο με την υπερατλαντική εταίρο του.

«Θέσαμε τους όρους της συμφωνίας. Είναι τελωνειακοί δασμοί 50%», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ μέσα από το Οβάλ Γραφείο, μερικές ώρες μετά την ανακοίνωση αυτού του XXL δασμού μέσω του Truth Social, το μέσο κοινωνικής δικτύωσης που του ανήκει.

Ο Ρεπουμπλικανός επαναλαμβάνει κατά βούληση πως η ΕΕ «δημιουργήθηκε για να κάνει κακό στις Ηνωμένες Πολιτείες».

«Είναι καιρός να παίξουμε αυτό το παιγνίδι με τον τρόπο που εγώ ξέρω να παίζω», δήλωσε ο ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος, η πολιτική προστατευτισμού του οποίου βασίζεται σε θορυβώδεις απειλές που συχνά ακολουθούνται από εξίσου ηχηρές μεταστροφές.

Το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης δεν πανικοβλήθηκε χθες, αντίθετα από τις ευρωπαϊκές αγορές. Το Παρίσι έκλεισε στο -1,65% και η Φρανκφούρτη στο -1,54%.

Σε άλλο μήνυμά του στο Truth Social, ο Ντόναλντ Τραμπ στοχοθέτησε την Apple (η αξία της μετοχής της οποίας έχασε 2,76%, στα 195,81 δολάρια). Απείλησε να επιβάλει στον γίγαντα αυτό της ηλεκτρονικής επιπλέον δασμούς «τουλάχιστον 25%», αν δεν κατασκευάζει τα iPhone του στις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Το iPhone, αν θέλουν να το πωλούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, θέλω να κατασκευάζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, μπορούν να το κάνουν», υποστήριξε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Οι απειλές αυτές αφορούν επίσης το νοτιοκορεατικό γίγαντα Samsung και τους άλλους κατασκευαστές smartphones.

Πρόκειται για ένα σχέδιο που «δεν είναι ρεαλιστικό», εκτιμά ο αναλυτής της Wedbush Ντάνιελ Άιβς, σύμφωνα με τον οποίο «θα χρειάζονταν πέντε με δέκα χρόνια για τον επαναπατρισμό της παραγωγής». Και στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αναμένουμε εκτόξευση των τιμών.

Ο επικεφαλής της Apple Τιμ Κουκ είχε δηλώσει στις αρχές Μαΐου πως περιμένει ότι «η πλειονότητα των iPhones που πωλούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες» κατά το τρέχον τρίμηνο προέρχονται από την Ινδία και όχι πλέον από την Κίνα.

Χώρες καταδίκασαν αυτές τις νέες απειλές, οι οποίες «δεν βοηθούν σε τίποτα», σύμφωνα με τον γάλλο αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικού Εμπορίου.

Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε ότι αυτή η νέα κρίση δασμολογικού πυρετού «το μόνο που κάνει είναι να βλάπτει την οικονομία των δύο αγορών».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξάγουν στην ΕΕ κυρίως λογισμικά και υπηρεσίες επικοινωνίας, εκεί όπου η Ευρώπη τους πουλάει κυρίως αυτοκίνητα, εργαλειομηχανές και εξοπλισμό μεταφορών.

Ο Ντόναλντ Τραμπ επιτίθεται τακτικά στην Ευρώπη αφότου επέστρεψε στο Λευκό Οίκο λέγοντας πως είναι «χειρότερη από την Κίνα» στις εμπορικές σχέσεις.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζουν το έλλειμμά τους με την ΕΕ στα αγαθά σε 235 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει πως το αμερικανικό πλεόνασμα σε όρους υπηρεσιών μειώνει το εμπορικό έλλειμμα στα 50 δισεκατομμύρια ευρώ (περίπου 57 δισεκατομμύρια δολάρια).

Για τακτική διαπραγμάτευσης του Τραμπ κάνουν λόγο αναλυτές

Αναλυτές περιέγραψαν την ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου ως μια «τακτική διαπραγμάτευσης».

«Έγινε την ώρα που οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ έχουν αρχίσει, αλλά φαίνονται δύσκολες, καθώς τα πρώτα στοιχεία φαίνεται να δείχνουν μια δυσαρέσκεια των Ηνωμένων Πολιτειών επειδή η Ευρώπη δεν προτείνει παρά μια αμοιβαία μείωση, και όχι μονομερή, των τελωνειακών δασμών και τίποτα σχετικά με τους δασμούς στον ψηφιακό τομέα», επισήμανε έτσι η Capital Economics.

Οι τελωνειακοί δασμοί, που επιβάλλονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες στα ευρωπαϊκά προϊόντα, ανέρχονται αυτή τη στιγμή σε 12,5% κατά μέσο όρο, με το 2,5% να αντιστοιχεί στο επίπεδο πριν από την επιστροφή, τον Ιανουάριο, του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία και το 10% στους επιπλέον δασμούς που ανακοινώθηκαν στις αρχές Απριλίου.