Η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ να παρέμβει ακόμη και την Παρασκευή, στην περίπτωση που το ομοσπονδιακό εφετείο δεν μπλοκάρει άμεσα την πρόσφατη απόφαση που έκρινε παράνομους τους περισσότερους από τους δασμούς.
Πιο συγκεκριμένα, σε έγγραφο που κατατέθηκε την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον, το υπουργείο Δικαιοσύνης υποστήριξε πως η απόφαση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου πλήττει τις διεθνείς σχέσεις της χώρας και περιορίζει την εξουσία του προέδρου να χειρίζεται εξωτερικά ζητήματα. Προς αυτήν την κατεύθυνση κάλεσε το δικαστήριο να «παγώσει» προσωρινά την απόφαση.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η αμερικανική κυβέρνηση προειδοποιεί ότι αν δεν υπάρξει τουλάχιστον μια προσωρινή παρέμβαση, θα απευθυνθεί επειγόντως στο Ανώτατο Δικαστήριο την επόμενη (κιόλας) ημέρα.
Εν τω μεταξύ, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου εμφανίζονται καθησυχαστικοί, υποβαθμίζοντας τις συνέπειες της δικαστικής απόφασης. Εκφράζουν σιγουριά ότι θα κερδίσουν την υπόθεση στο εφετείο (σ.σ. όπως και τελικά συνέβη, με αποτέλεσμα οι δασμοί να παραμείνουν προσωρινά σε ισχύ). «Αν νομίζει κανείς ότι πιάστηκε απροετοίμαστη η κυβέρνηση, κάνει λάθος» είπε ο Πίτερ Ναβάρο, σύμβουλος εμπορίου του Τραμπ, σε συνέντευξή του στο Bloomberg. Και πρόσθεσε: «Ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει τίποτα».
Το σκεπτικό της δικαστικής απόφασης για τους δασμούς Τραμπ και τα επόμενα βήματα
Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου απεφάνθη ότι ο Τραμπ ξεπέρασε τα όρια της εξουσίας του όταν επικαλέστηκε έναν νόμο για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (τον International Emergency Economic Powers Act) για να δικαιολογήσει την επιβολή των δασμών. Ο Ναβάρο δήλωσε πως η κυβέρνηση έχει «ισχυρό νομικό έρεισμα» και ακόμη κι αν τελικά χάσει τη μάχη στα δικαστήρια, υπάρχουν άλλες επιλογές: «Αν δεν πετύχει αυτό, θα προχωρήσουμε σε άλλα μέτρα» είπε.
Από τη μεριά του ο επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, Κέβιν Χάσετ, δήλωσε στο Fox Business ότι η κυβέρνηση δεν εξετάζει ακόμη εναλλακτικά σχέδια, καθώς πιστεύει πως η απόφαση του δικαστηρίου είναι λανθασμένη και θα ανατραπεί. «Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, αλλά θα χρειαστεί χρόνος για να εφαρμοστούν και προς το παρόν δεν είναι στα πλάνα μας» εξήγησε.
Ο Ναβάρο αποκάλυψε επίσης ότι ο εμπορικός αντιπρόσωπος Τζέιμισον Γκριρ θα ανακοινώσει σύντομα ποια μέτρα είναι διαθέσιμα στη φαρέτρα Τραμπ. Μεταξύ των επιλογών είναι η επιβολή δασμών βάσει του Άρθρου 122, που επιτρέπει προσωρινούς δασμούς έως 15% για 150 ημέρες. Όπως είπε, αυτό το εργαλείο δεν χρησιμοποιήθηκε αρχικά, επειδή έχει χρονικό περιορισμό.
Οι τέσσερις δρόμοι του Τραμπ
Σε ρεπορτάζ του CNBC παρουσιάζονται και αναλύονται τα νομικά «εργαλεία» που έχει στη διάθεσή της η κυβέρνηση Τραμπ προκειμένου να παρακάμψει τη δικαστική απόφαση που έκρινε παράνομους βασικούς δασμούς που έχει επιβάλει σε τρίτες χώρες. Αν και η απόφαση θεωρείται πλήγμα για την εμπορική πολιτική του Τραμπ και προκαλεί αβεβαιότητα, οικονομολόγοι όπως εκείνοι της Goldman Sachs, εκτιμούν ότι ο πραγματικός αντίκτυπος μπορεί να είναι περιορισμένος και προσωρινός.
Η Goldman Sachs υπογραμμίζει ότι παρόλο που η απόφαση μπλοκάρει τον γενικό δασμό 10% και επιπλέον δασμούς σε χώρες όπως η Κίνα, ο Καναδάς και το Μεξικό, δεν αγγίζει ειδικούς τομεακούς δασμούς (π.χ. στον χάλυβα ή τα αυτοκίνητα). Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει άλλες νομικές διατάξεις, όπως το Άρθρο 122, το Άρθρο 301, το Άρθρο 232 και το Άρθρο 338. Αναλυτικότερα:
- Το Άρθρο 122 του εμπορικού νόμου του 1974 επιτρέπει την επιβολή προσωρινών δασμών χωρίς προηγούμενη έρευνα, προσφέροντας γρήγορη αντίδραση στην αμερικανική κυβέρνηση. Ωστόσο, αυτοί οι δασμοί ισχύουν το πολύ για 150 ημέρες, εκτός αν υπάρξει έγκριση από το αμερικανικό Κογκρέσο.
- Το Άρθρο 301 επιτρέπει την επιβολή δασμών μετά από έρευνα για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές άλλων χωρών, αλλά απαιτεί περισσότερο χρόνο για την εφαρμογή.
- Το Άρθρο 232, που σχετίζεται με την εθνική ασφάλεια.
- Το Άρθρο 338, που προβλέπει δασμούς έως και 50% σε χώρες που διακρίνονται εναντίον των ΗΠΑ.
Τι ακολουθεί
Η νομικός Μισέλ Σουλτς επισημαίνει ότι, σε αντίθεση με τους προηγούμενους δασμούς που εκδόθηκαν απευθείας από την εκτελεστική εξουσία μέσω του IEEPA (σ.σ. ομοσπονδιακός νόμος στις ΗΠΑ που δίνει το ελεύθερο στον Αμερικανό πρόεδρο να ρυθμίσει διεθνές εμπόριο και οικονομικές συναλλαγές σε περιπτώσεις που απειλείται η εθνική ασφάλεια, η εξωτερική πολιτική ή η οικονομία των ΗΠΑ), οι εναλλακτικές απαιτούν πιο περίπλοκες διαδικασίες και τη συμμετοχή κρατικών υπηρεσιών (σ.σ. άρα περισσότερη γραφειοκρατία), κάτι που ενδέχεται να καθυστερήσει την εφαρμογή τους.
Παράλληλα, ο δικηγόρος Τζέιμς Ράνσντελ σημειώνει ότι η τρέχουσα δικαστική απόφαση είναι η πρώτη ουσιαστική νομική αμφισβήτηση αυτής της πολιτικής και πιθανόν να καταλήξει στο Ανώτατο Δικαστήριο. Εκτιμά, μάλιστα, πως η κυβέρνηση Τραμπ κινείται γρήγορα για να πετύχει την αναστολή της απόφασης. Τέλος, ο οικονομολόγος Στίβεν Μπλιτζ θεωρεί ότι ο Τραμπ θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει τον χρόνο μέσω εφέσεων, ώστε να κρατήσει τους δασμούς ενεργούς όσο διαρκεί η νομική διαδικασία -τακτική που ακολούθησε και όταν είχε μπλεξίματα με τη Δικαιοσύνη κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ.
