Σημάδια επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας βλέπει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), καθώς τα αυξανόμενα εμπόδια στο παγκόσμιο εμπόριο, η ένταση στις εμπορικές σχέσεις και η πολιτική αβεβαιότητα, με αποκορύφωμα τους δασμούς που έχει επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ, σκιάζουν τις προοπτικές ανάπτυξης.
Στην τελευταία του έκθεση, ο ΟΟΣΑ προχωρά σε σημαντική αναθεώρηση προς τα κάτω των εκτιμήσεών του, με την ανάπτυξη των ΗΠΑ να περιορίζεται στο 1,6% για το 2025 και στο 1,5% το 2026 – από 2,2% που προέβλεπε προηγουμένως για το 2025. Για την παγκόσμια οικονομία, αναμένει επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 2,9% τόσο το 2025 όσο και το 2026, από 3,3% το 2024.
Η πτώση στις προβλέψεις αποδίδεται κατά κύριο λόγο στη σκληρή γραμμή της Ουάσινγκτον στο εμπόριο, με τον Τραμπ να ανακοινώνει συνεχείς δασμούς – μεταξύ άλλων και διπλασιασμό του δασμού στον χάλυβα στο 50% – προκαλώντας κύματα αβεβαιότητας στις αγορές. Οι πρόσφατες αποφάσεις των αμερικανικών δικαστηρίων που ακυρώνουν ή επαναφέρουν δασμούς δημιουργούν ένα περιβάλλον έντονης μεταβλητότητας, το οποίο πλήττει την επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Εμπόδια στην ανάπτυξη και αναζωπύρωση του πληθωρισμού
Ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί ότι οι αυξημένοι εμπορικοί φραγμοί, οι σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες και η μεταβλητότητα της οικονομικής πολιτικής λειτουργούν αποτρεπτικά για τις επενδύσεις. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι επιπτώσεις στους καταναλωτές, καθώς η άνοδος των εισαγωγικών τιμών λόγω των δασμών συμπιέζει την αγοραστική δύναμη.
Η εικόνα διαφοροποιείται ελαφρώς στον τομέα του πληθωρισμού. Ενώ ο ΟΟΣΑ αναμένει ότι ο πληθωρισμός στις χώρες της G20 θα υποχωρήσει στο 3,6% το 2025 (από 3,8% στις προηγούμενες προβλέψεις), για τις ΗΠΑ προβλέπει άνοδο στο 3,2%, έναντι 2,8% που προέβλεπε τον Μάρτιο – με πιθανότητες να πλησιάσει ακόμη και το 4% προς τα τέλη του 2025.
Μεικτή εικόνα για άλλες οικονομίες
Για την Κίνα, η οποία δεν είναι μέλος του ΟΟΣΑ αλλά αποτελεί κρίσιμο πυλώνα της παγκόσμιας οικονομίας, η ανάπτυξη αναμένεται στο 4,7% φέτος και στο 4,3% το 2026, ελαφρώς χαμηλότερα από τις προηγούμενες προβλέψεις.
Όσον αφορά την Ευρωζώνη, οι εκτιμήσεις παραμένουν σταθερές, με 1% ανάπτυξη για το 2025 και 1,2% για το 2026. Ο Οργανισμός βλέπει θετική συνεισφορά από τη διατήρηση της απασχόλησης, τη σταδιακή μείωση των επιτοκίων και το αναπτυξιακό σχέδιο δαπανών της Γερμανίας.
Σταθερή ανάπτυξη και αποκλιμάκωση των τιμών για την ελληνική οικονομία το 2025
Σταθερή ανάπτυξη και αποκλιμάκωση των τιμών περιλαμβάνει το βασικό σενάριο του ΟΟΣΑ για την ελληνική οικονομία το 2025. Η έκθεση προβλέπει ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά 2% και πληθωρισμό που υποχωρεί περαιτέρω προς τον στόχο του 2%, σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων επενδύσεων, αλλά και εξωτερικών προκλήσεων. Η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να στηριχθεί κυρίως από τις επενδύσεις, οι οποίες ενισχύονται από τις εκταμιεύσεις των Ταμείων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και από τη σταδιακή ανάκαμψη της κατανάλωσης, χάρη στις αυξήσεις των κατώτατων μισθών και των εισοδημάτων στον δημόσιο τομέα. Την ίδια ώρα, η επιβράδυνση των εξαγωγών -λόγω ασθενέστερης εξωτερικής ζήτησης και εμπορικών περιορισμών- μετριάζει εν μέρει τη θετική δυναμική.
Σε δημοσιονομικό επίπεδο ο ΟΟΣΑ προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 2,1% του ΑΕΠ το 2025, το οποίο εκτιμάται ότι θα ενισχυθεί ελαφρώς στο 2,2% το 2026, υποστηριζόμενο από βελτιωμένη φορολογική συμμόρφωση και ισχυρότερες εισπράξεις. Παράλληλα, η δημοσιονομική πολιτική παραμένει υποστηρικτική, με τις δαπάνες από ευρωπαϊκά κονδύλια να αυξάνονται και να δημιουργούν πρόσθετο χώρο για επενδύσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις.
Ωστόσο, ο Οργανισμός προειδοποιεί ότι οι θετικές προβλέψεις συνοδεύονται από σημαντικούς κινδύνους. Καθυστερήσεις στην υλοποίηση του σχεδίου «Ελλάδα 2.0», η πιθανή αναντιστοιχία μισθών και παραγωγικότητας και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομική δραστηριότητα συγκαταλέγονται στους βασικούς παράγοντες αβεβαιότητας.
