Κάποτε ο Βλαντίμιρ Λένιν είχε γράψει ξεχωριστό βιβλίο με τίτλο «Το δικαίωμα των λαών για αυτοδιάθεση». Με απλά λόγια, αν στο πολυεθνικό κράτος που οραματιζόταν προεπαναστατικά κάποιο έθνος ήθελε να αποχωρήσει από αυτό, με γεια του, με χαρά του. Βέβαια, ο Λένιν έχει αποδημήσει δεκαετίες τώρα, το σοβιετικό πείραμα απέτυχε παταγωδώς και οι σημερινοί ηγέτες του Κρεμλίνου θα διαβάζουν τα περί αυτοδιάθεσης των λαών και θα καγχάζουν, πριν εκπονήσουν την επόμενη φάση για την άλωση της Ουκρανίας. Δεν είναι μυστικό ότι ο άλλος Βλαντίμιρ -ο Πούτιν- θέλει να νεκραναστήσει τη ρωσική επικυριαρχία στις χώρες που κάποτε ανήκαν στη Σοβιετική Ένωση και είχαν το θράσος να αποσκιρτήσουν.
Η Ουκρανία είναι στην ουσία εδώ και μια δεκαετία το πειραματικό πεδίο για την αναστήλωση της ρωσικής αυτοκρατορίας. Η πρώτη φάση ήταν η κατάληψη της Κριμαίας. Όμως το colpo grosso επιχειρήθηκε τρία χρόνια πριν, με την έφοδο των επίλεκτων ρωσικών μονάδων στο Κίεβο για μια αστραπιαία κατάληψη της γειτονικής χώρας -συγγνώμη, της επαρχίας της ρωσικής επικράτειας όπως την ορίζει το καθεστώς Πούτιν. Γιατί η Ουκρανία είναι ένα «οικόπεδο», πολύτιμο όμως. Ο μεγαλύτερος σιτοβολώνας της Ευρώπης, με ενεργειακά αποθέματα, με σπάνιες γαίες (αυτό το αντιλήφθηκε και ο Τραμπ, που έσπευσε να βάλει χέρι…).
Η εισβολή, τότε, απέτυχε. Ο Ζελένσκι δεν έφυγε με αεροπλάνο στη Δύση, οι Ουκρανοί αντιστάθηκαν. Έκτοτε ο πόλεμος πήρε δραματικές διαστάσεις και είχε παγκόσμιες επιπτώσεις. Πριν απ’ όλα, όμως, είχε θύματα ανθρώπινες ζωές. Ο Πούτιν, όμως, δεν το έβαλε κάτω. Έχει καταλάβει το 18% των εδαφών της Ουκρανίας και την περασμένη Δευτέρα στις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη απαίτησε την ενσωμάτωσή τους στη Ρωσία. Μέχρι που άρχισαν να συμβαίνουν απρόοπτες εξελίξεις, που αιφνιδίασαν τη Μόσχα, την Ουάσιγκτον και εμάς, στον καναπέ μας, βλέποντας τηλεόραση.
Γιατί μην πείτε ότι μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακο δεν κυριαρχούσε η αίσθηση ότι η ζυγαριά του πολέμου έγερνε υπέρ της Μόσχας! Ότι όλοι προεξοφλούσαν το αναπόφευκτο τέλος μιας αναμέτρησης με χαμένη την ουκρανική πλευρά. Ότι η κόπωση, οι αλλοπρόσαλλες τακτικές του Τραμπ, η αδιαλλαξία του Πούτιν στις διαπραγματεύσεις, έδιναν μια πρόγευση περίπου παράδοσης με ταπεινωτικούς όρους. Ότι όλοι εμείς εξοικειωνόμασταν με την ιδέα του αναπόφευκτου. Μην πείτε επίσης ότι δεν βλέπατε τις θριαμβολογίες των απανταχού πιστών της ρωσικής υπεροχής, τις ειρωνείες για όλους όσοι θεωρούσαν πως η συμπαράσταση στην Ουκρανία -που δέχτηκε την εισβολή- ήταν μια απερίσκεπτη στάση. Η θέση για τη «σωστή πλευρά της ιστορίας» λοιδορήθηκε όσο καμία άλλη το τελευταίο διάστημα, καθώς διαφαινόταν η κατά κράτος επικράτηση της Ρωσίας.
Να, όμως, που ο Θεός αγαπά και τον νοικοκύρη! Η υπεροψία και η δήθεν υπεροπλία του Πούτιν δέχτηκε όχι ένα, αλλά δύο απρόσμενα πλήγματα, που άφηναν ενεούς όλους εμάς.
Την 1η Ιουνίου εκδηλώθηκε η επιχείρηση «Ιστός της αράχνης». Επίθεση με drones σε τέσσερις ρωσικές στρατιωτικές βάσεις, ακόμη και στην απόμακρη Σιβηρία, είχε αποτέλεσμα την απώλεια 41 στρατηγικών αεροσκαφών, που είχαν άμεση εμπλοκή στις από αέρος επιθέσεις κατά της Ουκρανίας. Και στις 3 Ιουνίου ανατινάχτηκε, για τρίτη φορά, η γέφυρα που συνδέει την κατεχόμενη Κριμαία με τη Ρωσία.
Είναι αλήθεια -και σε σημαντικό βαθμό έχει βάση- πως η επιτυχία της επιχείρησης αυτής έχει να κάνει με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών στα θέατρα του πολέμου, ιδιαίτερα με τη χρήση των drones. Η Ουκρανία στο διάστημα του πολέμου έγινε από εισαγωγέας, παραγωγός drones με ρυθμό 2.500 μονάδες ημερησίως! Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, Αλεξάντρ Κοζένκο, δήλωσε σε συνέδριο στη Σιγκαπούρη πως η χώρα του έχει παραγωγή 10 εκατομμυρίων drones ετησίως. Η στροφή αυτή σε σύγχρονες και εξαιρετικά αποδοτικές πολεμικές μηχανές είναι ένας βασικός λόγος επιτυχίας του αιφνιδιασμού, για τον οποίο αναλυτές θεωρούν ότι πρέπει πλέον να διδάσκεται ως case study στις στρατιωτικές σχολές.
Αλλά, μισό λεπτό. Μήπως τελικά αυτό που μετράει πάνω απ’ όλα είναι η θέληση του ουκρανικού λαού να μην ενδώσει στις επεκτατικές διαθέσεις του γείτονά του; Μήπως τελικά δεν λύγισε η Ουκρανία από το μπαράζ φονικών επιθέσεων της ρωσικής πλευράς εδώ και τρία χρόνια; Μήπως η θέληση για ανεξαρτησία είναι πιο ισχυρή τόσο από τις μοιρολατρικές τάσεις για παράδοση άνευ όρων, όσο και από τους υπολογισμούς επί χάρτου για την επόμενη μέρα που σχεδιάζουν ο Τραμπ, ο Πούτιν (και στο βάθος ο Σι Ζινπίνγκ);
Όταν τα Σοβιέτ επικράτησαν στη Ρωσία, η Ουκρανία ενσωματώθηκε στο νέο σοβιετικό κράτος διά πυρός και σιδήρου. Σε αντίθεση με τα περί αυτοδιάθεσης, είχαμε τη βίαιη ενσωμάτωση της Ουκρανίας και την τρομερή δοκιμασία του λιμού στην περίοδο της σταλινικής κολεκτιβοποίησης. Παρ’ όλα αυτά, υπήρχε στον χάρτη της ΕΣΣΔ η «σοβιετική δημοκρατία της Ουκρανίας». Κι αυτό ακόμα ήταν πολύ βαρύ για τον Πούτιν, που θεώρησε την Ουκρανία κατασκεύασμα των Μπολσεβίκων, δηλαδή μη κράτος, και δικαιολόγησε την εισβολή του 2021 στο όνομα του ενός και αδιαίρετου λαού.
Στην εποχή των drones, όμως, όλες οι ιδεοληψίες μπορούν να ανατιναχτούν στο λεπτό, εκεί που δεν το περιμένεις…
