Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, πολλοί δήμαρχοι και περιφερειακοί αξιωματούχοι, αν και δημόσια τον στηρίζουν, εκφράζουν ιδιωτικά ανησυχίες ότι η παραμονή του στην εξουσία θα έχει καταστροφικές συνέπειες για το κόμμα σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. «Αν είναι να χάσουμε την εθνική εξουσία, καλύτερα να συμβεί τώρα και να κερδίσουμε χρόνο για να αποδείξουμε ότι έχουμε αλλάξει», δήλωσε ανώνυμα ένας αξιωματούχος του PSOE.
Αν ο Σάντσεθ επιμείνει να ολοκληρώσει τη θητεία του, υποστηρίζουν, οι οργισμένοι ψηφοφόροι θα τιμωρήσουν τους Σοσιαλιστές σε όλα τα επίπεδα. Οι εθνικές, περιφερειακές και δημοτικές εκλογές έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν στα μέσα του 2027.
«Δεν βλέπω πώς μπορεί να ανατρέψει την κατάσταση τα επόμενα δύο χρόνια», δήλωσε ένας δημοτικός αξιωματούχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, στο Politico. «Αν πρέπει να χάσουμε την εξουσία στην εθνική κυβέρνηση, ας το κάνουμε τώρα και ας χρησιμοποιήσουμε το χρόνο πριν από τις τοπικές και περιφερειακές εκλογές για να δείξουμε ότι έχουμε κάνει μια καθαρή στροφή σε σχέση με όλα αυτά», πρόσθεσε.
Η σύνδεση κορυφαίου στελέχους των Σοσιαλιστών με μίζες
Η κρίση κορυφώθηκε με την έκθεση της Κεντρικής Επιχειρησιακής Μονάδας της εθνικής αστυνομίας (UCO), η οποία συνδέει τον Σάντος Σερντάν, ένα από τα κορυφαία στελέχη του PSOE, με μίζες σε κρατικά έργα. Ο Σερντάν παραιτήθηκε τόσο από την ηγεσία του κόμματος όσο και από το κοινοβούλιο. Η υπόθεση συνδέεται με έρευνα που αφορά και τον προκάτοχό του, Χοσέ Λουίς Αμπαλός, επίσης προσωπική επιλογή του Σάντσεθ.
Αντιδρώντας, ο πρωθυπουργός προχώρησε σε ανασχηματισμό, τοποθετώντας μεταβατική ηγεσία υπό την Κριστίνα Ναρμπόνα και τον Μπόρχα Καμπέζον, και διέταξε εξωτερικό έλεγχο των οικονομικών του κόμματος. Ωστόσο, οι κινήσεις του κρίθηκαν ανεπαρκείς. Ένας αξιωματούχος του PSOE παρομοίασε τις ενέργειες με «ποτήρι νερό σε φλεγόμενη φωτιά».
Ο δήμαρχος της Μέριδας, Αντόνιο Ροδρίγκες Οσούνα, κάλεσε τον Σάντσεθ να συγκαλέσει έκτακτο κομματικό συνέδριο για να συζητηθεί η ηγεσία, ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν θα έθετε υποψηφιότητα αν ήταν στη θέση του. Παράλληλα, σύμφωνα με το Cadena SER, υπάρχει φόβος απώλειας δημαρχιών σε πόλεις όπως η Λεόν, Παλένθια και Σόρια, αλλά και υπονόμευσης της ανάκαμψης της περιοχής της Βαλένθια.
Η εφημερίδα El País ανέφερε μαρτυρίες 20 επιφανών Σοσιαλιστών που θεωρούν ότι είναι ανέφικτο να διατηρηθεί η σημερινή κατάσταση μέχρι το 2027. Ένας περιφερειακός ηγέτης δήλωσε: «Είναι αδύνατο να αντέξουμε έτσι για δύο χρόνια».
Ο Σάντσεθ θεωρείται ικανός πολιτικός με ιστορικό επιβίωσης σε δύσκολες στιγμές – από την επιστροφή του στην ηγεσία του κόμματος μετά από παραίτηση, μέχρι την πτώση του Μαριάνο Ραχόι με ψήφο μη εμπιστοσύνης και την παραμονή του στην εξουσία με τη στήριξη αυτονομιστών, παρά την ήττα στις εκλογές του 2023. Ωστόσο, η τρέχουσα κρίση φαίνεται μεγαλύτερη από κάθε προηγούμενη.
Η αποκάλυψη ότι ο στενός του σύμμαχος Σερντάν εμπλέκεται σε μίζες φέρεται να έχει συγκλονίσει τον Σάντσεθ, ο οποίος εμφανίστηκε συναισθηματικά καταβεβλημένος στην πρόσφατη δημόσια τοποθέτησή του και αποσύρθηκε για το Σαββατοκύριακο σε εξοχική κατοικία έξω από το Τολέδο.
Ο πολιτικός επιστήμονας Πάμπλο Σιμόν εκτιμά ότι η κρίση είναι ακόμα στην αρχή και θα βαθύνει με την πιθανή εμπλοκή και άλλων κυβερνητικών στελεχών. Ο ίδιος επισημαίνει ότι, παρόλο που ο Σάντσεθ είναι τραυματισμένος πολιτικά, εξακολουθεί να ελέγχει το κόμμα, έχοντας τοποθετήσει πιστούς του στις περιφερειακές δομές.
Ο πρωθυπουργός, σε συνέντευξη Τύπου, παραδέχθηκε ότι σκέφτηκε να παραιτηθεί, αλλά επέλεξε να συνεχίσει. «Καθήκον μου ως καπετάνιος είναι να πιάσω το τιμόνι και να ξεπεράσω την καταιγίδα», δήλωσε.
Σύμφωνα με τον Σιμόν, ο Σάντσεθ έχει προσωπικό κίνητρο να διατηρήσει την εξουσία: εάν προκύψουν στοιχεία που τον εμπλέκουν, θα έχει περισσότερη ισχύ να τα αντικρούσει ως πρωθυπουργός παρά ως απλό μέλος της αντιπολίτευσης. Το κόμμα δεν έχει τη δύναμη να τον ανατρέψει, ακόμη και αν η ζημιά είναι μακροπρόθεσμα σοβαρή.
Ενδιαφέρον έχει και η στάση της αντιπολίτευσης. Αν και το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα απαιτεί την παραίτηση του πρωθυπουργού, στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να βιάζεται. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπός του, Μπόρχα Σέμπερ, «μια ψήφος μη εμπιστοσύνης θα του έδινε ανάσα. Προτιμάμε έναν αργό, βασανιστικό θάνατο που θα είναι ακόμη πιο οδυνηρός».
