Η ντρίμπλα Μελόνι για να πιάσει τον στόχο 5% στις αμυντικές δαπάνες

Πώς η Μελόνι επιχειρεί να «γεφυρώσει» μέσω Σικελίας το χάσμα στις αμυντικές δαπάνες της Ιταλίας σε επίπεδο ΝΑΤΟ

Τζόρτζια Μελόνι © EPA/MIGUEL ANGEL MOLINA

Στην Ιταλία η κυβέρνηση Μελόνι επιδιώκει να εντάξει το έργο της γέφυρας στο Στενό της Μεσσήνης στο αμυντικό σχέδιο του ΝΑΤΟ, παρουσιάζοντάς το ως στρατηγική υποδομή, με στόχο να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό στις στρατιωτικές δαπάνες της χώρας. Η γέφυρα, κόστους 13,5 δισ. ευρώ, αποτελεί ένα φαραωνικό σχέδιο που είχε κατά το παρελθόν υποστηριχτεί από τον Μουσολίνι μέχρι τον Μπερλουσκόνι, αλλά ουδέποτε υλοποιήθηκε, λόγω τεχνικών, οικονομικών και κοινωνικών δυσκολιών.
Η Ιταλία, η οποία το 2023 ξόδεψε μόλις το 1,49% του ΑΕΠ της για την άμυνα -πολύ κάτω από τον νέο στόχο του ΝΑΤΟ για 5% έως το 2035—, προσπαθεί να δικαιολογήσει τη γέφυρα ως απαραίτητη στρατηγική επένδυση. Ιταλοί υπουργοί όπως ο Αντόνιο Ταγιάνι και ο Ματέο Σαλβίνι υποστηρίζουν ότι η γέφυρα έχει στρατηγική σημασία για την άμυνα, καθώς θα επιτρέπει τη γρήγορη μετακίνηση δυνάμεων και εξοπλισμού του ΝΑΤΟ από τη Βόρεια Ευρώπη προς τη Μεσόγειο.

Η κυβερνητική πρόθεση να ταξινομηθεί το έργο ως αμυντική δαπάνη βασίζεται στο γεγονός ότι μόνο το 3,5% του στόχου του 5% του ΑΕΠ αφορά σε καθαρά στρατιωτικές δαπάνες, ενώ το υπόλοιπο 1,5% μπορεί να επενδυθεί σε στρατηγικές υποδομές. Αν η γέφυρα αποκτήσει τέτοιο χαρακτηρισμό, αυτό θα παρακάμψει σημαντικά γραφειοκρατικά εμπόδια και θα διευκολύνει τη χρηματοδότησή της.

Η γέφυρα, με κεντρικό άνοιγμα 3,3 χιλιομέτρων, είναι σχεδιασμένη να συνδέσει τη Σικελία με την ηπειρωτική Ιταλία. Η υλοποίησή της έχει καθυστερήσει για δεκαετίες λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας της περιοχής, του υψηλού κόστους και της κοινωνικής αντίστασης, καθώς απαιτεί μετεγκατάσταση κατοίκων. Η κυβέρνηση ωστόσο υποστηρίζει πως η γέφυρα είναι «ζωτικής σημασίας» για την ασφάλεια, και έχει καταθέσει σχετικό αίτημα στην ΕΕ, ώστε να ενταχθεί στις στρατηγικές επενδύσεις αμυντικού χαρακτήρα.

Παρά τις κυβερνητικές προσπάθειες, υπάρχουν αμφιβολίες για το κατά πόσο το ΝΑΤΟ ή οι ΗΠΑ θα δεχθούν την πρόταση. Και αυτό καθώς το Στενό της Μεσσήνης δεν περιλαμβάνεται στον επίσημο διάδρομο στρατιωτικής κινητικότητας του ΝΑΤΟ στην Ιταλία, ενώ παραμένει αβέβαιο αν πληροί τα ευρωπαϊκά κριτήρια για να θεωρηθεί στρατιωτική υποδομή.

Σημειώνεται ότι η αντιπολίτευση στην Ιταλία καταγγέλλει τη στρατιωτική αξιοποίηση του έργου ως «πολιτική κοροϊδία», υποστηρίζοντας πως πρόκειται για ένα περιττό έργο που αποσπά πόρους από πιο επείγουσες ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, όπως οι μεταφορές, η υγεία και το δίκτυο ύδρευσης. Αντί για μια υπερφιλόδοξη γέφυρα, η αντιπολίτευση προτείνει βελτιώσεις στις τοπικές υποδομές, αναφέρει το δημοσίευμα του Politico.

Η κυβέρνηση Μελόνι δείχνει αποφασισμένη, πάντως, να προχωρήσει, με τον Σαλβίνι να πιέζει για επίσπευση των εγκρίσεων. Υπάρχουν προτάσεις ακόμη και για την ονοματοδοσία της γέφυρας προς τιμήν του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, τον οποίο πολλοί θεωρούν εμπνευστή του έργου.