Το συνέδριο για τη «Δικαιοσύνη – Θεμέλιο Ανάπτυξης και Ευημερίας» συνδιοργανώθηκε σήμερα 23 Σεπτεμβρίου από το Συμβούλιο της Επικρατείας, τον Άρειο Πάγο, την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, το Ελεγκτικό Συνέδριο, τον ΣΕΒ Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, τον Σύνδεσμο Δικηγορικών Εταιρειών Ελλάδας (ΣΔΕΕ) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με στόχο να φέρει σε ουσιαστικό διάλογο τη δικαστική εξουσία, τους κοινωνικούς φορείς, τις επιχειρήσεις, τη νομική και την ακαδημαϊκή κοινότητα. Σε αυτό, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, παρουσίασε μεταξύ άλλων τέσσερις προτάσεις, προκειμένου να επιταχυνθεί η απονομή Δικαιοσύνης.
Στην ενδιαφέρουσα ενότητα για την εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη ως θεμέλιο ανάπτυξης και ευημερίας ο συντονιστής Αλέξης Παπαχελάς τόνισε ότι αμφισβητούνται οι θεσμοί της Δικαιοσύνης και αυτό πρέπει να ανακτηθεί.
Σε ερώτηση για τις παθογένειες η πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Αναστασία Παπαδοπούλου είπε ότι η καθυστέρηση είναι σημαντική παθογένεια με την ποινικοποίηση της ζωής της χώρας, τις πολλές αναβολές και τις πολυπρόσωπες δίκες. Πρότεινε λύσεις αναδιοργάνωσης λειτουργίας, βελτίωσης αιθουσών και εφαρμογής τηλεδιασκέψεων μαρτύρων στα πλαίσια νέων τεχνολογιών.
Πολλοί από τους ομιλητές τόνισαν τη σημασία της αξιοποίησης εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης στο χώρο της Δικαιοσύνης, κάτι που είναι τελείως διαφορετικό πράγμα από την απλή ψηφιοποίηση για την οποία ακούει διαχρονικά ο κόσμος.
Ο Κ. Τζαβέλλας, εισαγγελέας ΑΠ είπε ότι «προσπαθούμε να παρακολουθούμε την τεχνολογία του εγκλήματος αλλά δεν το έχουμε καταφέρει ακόμα 100%. Συνεργαζόμαστε όμως στενά με την ΕΛΑΣ στο θέμα αυτό»
Ο Σπύρος Βλαχόπουλος, καθηγητής Νομικής τόνισε ότι «θα ζητούσε από την κυβέρνηση λιγότερη νομοθέτηση και να δίνεται περισσότερο βάρος στην εφαρμογή και όχι στον ίδιο το νόμο».
Ο Κ. Βουτεράκος, πρόεδρος ΣΔΕΕ, επεσήμανε ότι «τα προβλήματα είναι πολυπαραγοντικά και κανένας δεν μπορεί να τα λύσει μόνος, αλλά θα πρέπει οι δικηγόροι να πιάνουν την ουσία της κάθε υπόθεσης με βάση τη γνώση».
Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, πρόεδρος ΣΕΒ, τόνισε ότι «θα πρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί, δεν αρκεί η βελτίωση, αλλά να πιάσουμε τις ταχύτητες των ξένων και χρειάζονται επείγουσες αλλαγές και σε ταχύτητες και σε εφαρμογές ΑΙ».
Στο ίδιο θέμα με τις παθογένειες ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης είπε ότι «ο ίδιος ο κόσμος δεν είναι ευχαριστημένος με την απονομή Δικαιοσύνης και έρευνες έχουν δείξει ποσοστά 30% όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι στο 60%.
Συνέχισε λέγοντας ότι βασικό θέμα είναι η ταχύτητα απονομής και η κυβέρνηση την τελευταία διετία κινήθηκε αποφασιστικά στο θέμα εκσυγχρονισμού και με αυτό δεν εννοεί μόνο τα ψηφιακά μέσα. Για παράδειγμα προχώρησε ο νέος δικαστικός χάρτης που όλοι οι προηγούμενοι είχαν καθυστερήσει. Επίσης αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός δικαστών στην Αθήνα από 400 σε 750, προωθείται νέος κώδικας πολιτικής δικονομίας που θα είναι εκσυγχρονιστικός, ενώ μεταφέρεται σημαντική ύλη στους δικηγόρους για να υπάρξει ελάφρυνση των δικαστικών σε χιλιάδες υποθέσεις. Η στόχευση παραμένει για καλή νομοθέτηση στη Βουλή με τη βοήθεια εργαλείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα νομοσχέδια που κατατίθενται και τον περιορισμό των άσχετων τροπολογιών. Προωθείται κωδικοποίηση της νομοθεσίας που θα κάνει ευκολότερη τη ζωή των νομικών και δικαστικών, όπως πχ. η οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
«Δεν ισχυρίζομαι ότι τα πράγματα είναι ρόδινα αλλά πρέπει να προβάλλουμε περισσότερο τις μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό. Θα κάνουμε ό,τι απαιτείται για να πάμε πιο γρήγορα για την εξυπηρέτηση της επιχειρηματικότητας, της ανάπτυξης αλλά και για να είμαστε κοντά στον πολίτη», τόνισε ο Κ. Χατζηδάκης. Συμπλήρωσε ότι «τολμήσαμε ως κυβέρνηση να θέσουμε ως στόχο τη μείωση των ημερών τελεσιδικίας από τις 1500 ημέρες στις 650 ως το 2027, ενώ από το Ταμείο Ανάκαμψης διατίθενται ήδη 700 εκατομμύρια ευρώ για ψηφιοποίηση διαδικασιών και για κατάρτιση δικαστών». Ολοκλήρωσε λέγοντας ότι «δεν φτάνει να ψηφιστεί ένας νόμος αλλά πρέπει και να εφαρμοστεί» και ανέφερε παραδείγματα όπως «ο προληπτικός έλεγχος προεδρικών διαταγμάτων, η ενίσχυση εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών (ΑΑΔΕ και σύντομα ΕΦΚΑ), ενώ θα πρέπει να υπάρξει και ένας μηχανισμός συμμόρφωσης της διοίκησης στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης».
Συνοπτικά οι προτάσεις που παρουσίασε ο κ. Χατζηδάκης είναι:
- Πρώτον, να ενισχυθεί η εξωδικαστική επίλυση διαφορών, με τη δημιουργία ενός νέου, κεντρικού οργάνου στις κομβικές δημόσιες υπηρεσίες που συναλλάσσονται με τον πολίτη (π.χ. ΕΦΚΑ), στο πρότυπο της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ.
- Δεύτερον, να επεκταθεί στον Άρειο Πάγο η διαδικασία που καθιερώθηκε στο ΣτΕ ώστε να απορρίπτονται γρήγορα, οι προδήλως αβάσιμες αναιρέσεις.
- Τρίτον, να καθιερωθεί νομοθετικά η αρχή της ευνοϊκότερης διοικητικής κύρωσης: αν μετά από μία διοικητική παράβαση επέλθει νομοθετική μεταβολή και προβλεφθεί ηπιότερη διοικητική κύρωση (μικρότερο πρόστιμο, κ.λπ.), να ισχύει και για τις παραβάσεις που είναι εκκρεμείς στα δικαστήρια.
- Τέταρτον, να εγκαθιδρυθεί ένας μόνιμος μηχανισμός που θα εξασφαλίζει τη συμμόρφωση της Διοίκησης στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. «Είναι υποχρέωσή μας απέναντι στη Δικαιοσύνη και τον πολίτη, ώστε να μη νιώθει ανυπεράσπιστος απέναντι στο «βαθύ κράτος».
Ακόμα, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒ, τόνισε ότι «όταν μια δικαστική απόφαση εκδίδεται αργά τότε είναι σαν να μην υπάρχει δικαιοσύνη, ειδικά στο επιχειρείν»
Στόχος του Συνεδρίου η υπέρβαση της στενής συζήτησης γύρω από τα γνωστά διαρθρωτικά προβλήματα της Δικαιοσύνης, τα οποία έχουν ήδη αναδειχθεί στον δημόσιο διάλογο, ώστε να υπάρξει προβληματισμός κυρίως σε ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες λύσεις που υπηρετούν τον πολίτη, στηρίζουν την οικονομία και ενισχύουν την εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
