Η μεγάλη πρόκληση για την ευρωπαϊκή -και ελληνική- βιομηχανία δεν είναι πλέον μόνο να «πρασινίσει» το ενεργειακό της αποτύπωμα, αλλά να αποκτήσει πρόσβαση σε φθηνή και σταθερή καθαρή ενέργεια. Στο πλαίσιο της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο SolarPower Summit 2025, οι τοποθετήσεις κορυφαίων εκπροσώπων της αγοράς ανέδειξαν με σαφήνεια ότι η ηλιακή ενέργεια μπορεί να αποτελέσει τον αγωγό που θα οδηγήσει την παραγωγή σε έναν νέο κύκλο ανταγωνιστικότητας, υπό τρεις βασικές προϋποθέσεις: PPAs που θα «κλειδώνουν» μακροχρόνια τιμή για τη βιομηχανία, ισχυρά δίκτυα που θα εξασφαλίζουν τη ροή αυτής της ενέργειας και μηχανισμοί ευελιξίας που θα επιτρέπουν την ενσωμάτωση υψηλών ποσοστών φωτοβολταϊκών στο σύστημα.
Οι τοποθετήσεις των εκπροσώπων της Metlen Energy & Metals και της Lightsource bp ανέδειξαν ένα κοινό μήνυμα: η βιομηχανία δεν μπορεί να εξασφαλίσει φθηνή καθαρή ενέργεια αν δεν υπάρξει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο. Από τη μία πλευρά, απαιτείται σωστό «σήμα τιμής», δηλαδή ένα τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας που θα ευνοεί την κατανάλωση πράσινου ρεύματος, αντί να τη φορτώνει με υπερβολικές χρεώσεις. Από την άλλη, χρειάζονται διαφανείς κανόνες για τις συνδέσεις στο δίκτυο και για τις ενδεχόμενες περικοπές παραγωγής (curtailment). Σήμερα, όταν το δίκτυο δεν μπορεί να απορροφήσει όλη την παραγόμενη ενέργεια από φωτοβολταϊκά, οι παραγωγοί συχνά υποχρεούνται να «κόψουν» μέρος της παραγωγής τους χωρίς σαφές πλαίσιο, κάτι που κάνει δύσκολη τη χρηματοδότηση νέων έργων.
Αν αυτά τα εμπόδια δεν αρθούν, η βιομηχανία θα συνεχίσει να πληρώνει ακριβότερα το ενεργειακό της κόστος, χάνοντας έδαφος στον διεθνή ανταγωνισμό. Ο Νίκος Μπίτσιος, επικεφαλής του γραφείου Βρυξελλών της Metlen Energy & Metals, ήταν κατηγορηματικός: η βιομηχανία δεν μπορεί να σταθεί στον διεθνή ανταγωνισμό χωρίς μακροχρόνια συμβόλαια αγοράς ενέργειας. Τα Power Purchase Agreements (PPAs), δηλαδή οι πολυετείς συμφωνίες απευθείας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από παραγωγούς ΑΠΕ σε μεγάλους καταναλωτές, θεωρούνται το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για να «κλειδώσει» η βιομηχανία μια σταθερή και χαμηλή τιμή ρεύματος. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποφύγει τις έντονες διακυμάνσεις της χονδρικής αγοράς, που επιβαρύνουν δυσανάλογα το κόστος παραγωγής στην Ευρώπη σε σχέση με τις ΗΠΑ ή την Ασία.
Όπως υπογράμμισε, όμως, τα PPAs από μόνα τους δεν αρκούν για να λυθεί το πρόβλημα. Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια είναι οι ρυθμιστικές και κανονιστικές χρεώσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς ρεύματος. Αυτές οι χρεώσεις -όπως τα τέλη δικτύου, οι ειδικοί φόροι και τα πρόσθετα τέλη πολιτικής- καταλήγουν να «φουσκώνουν» υπερβολικά το τελικό κόστος της κιλοβατώρας, ακόμη και όταν η βιομηχανία έχει εξασφαλίσει χαμηλή τιμή μέσω PPA. «Η σημερινή διάρθρωση δεν στέλνει το σωστό σήμα τιμής υπέρ της ηλεκτροποίησης», είπε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι στην πράξη η βιομηχανία αποθαρρύνεται να στραφεί σε πράσινη ενέργεια, καθώς πληρώνει περισσότερα απ’ όσα θα έπρεπε.
Ουσιαστικά, η Metlen ζητάει μια βαθιά μεταρρύθμιση του ενεργειακού κόστους, ώστε η κατανάλωση καθαρής ενέργειας να μην τιμωρείται με πρόσθετες επιβαρύνσεις. Μόνο έτσι, κατά τον Μπίτσιο, η μετάβαση θα είναι βιώσιμη και οικονομικά συμφέρουσα. Διαφορετικά, οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες κινδυνεύουν να παραμείνουν σε μειονεκτική θέση, πληρώνοντας ακριβότερα για την ενέργεια της πράσινης μετάβασης.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Juan Rivier Abbad, επικεφαλής της ρυθμιστικής στρατηγικής για τις Ανανεώσιμες της Iberdrola, ο οποίος έστρεψε τα βέλη του ακριβώς στις στρεβλώσεις των λογαριασμών.Όπως τόνισε, η ηλεκτροπαραγωγή επιβαρύνεται με πλήθος φόρων, τελών και ειδικών χρεώσεων, που δεν ισχύουν στον ίδιο βαθμό για το φυσικό αέριο. «Αυτό είναι ένα λάθος σήμα», προειδοποίησε, εξηγώντας ότι στην πράξη η ηλεκτροποίηση καταλήγει ακριβότερη, αποθαρρύνοντας τη βιομηχανία να στραφεί στην καθαρή ενέργεια. Για τον Rivier η λύση περνάει μέσα από μια ριζική αναθεώρηση της τιμολόγησης, με μεταφορά μέρους των επιβαρύνσεων εκτός του λογαριασμού ρεύματος. Μόνο έτσι, όπως είπε, οι επενδύσεις σε PPAs και έργα ευελιξίας θα μπορέσουν να μεταφραστούν σε πραγματικό όφελος για τον τελικό καταναλωτή.
Ο Βλάσης Σουφλής, Chief Operating Officer EMEA της Lightsource bp, συνδύασε το κόστος με την αγορά των φωτοβολταϊκών, που θα μπορούσαν -σύμφωνα με τον ίδιο- να αποτελέσουν σύμμαχο για την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Ως εκ τούτου, ανέδειξε ως υπ’ αριθμόν ένα εμπόδιο για την κλιμάκωση των φωτοβολταϊκών τα δίκτυα και τις συνδέσεις. Όπως σημείωσε, «η επιτάχυνση της ηλιακής ανάπτυξης δεν μπορεί να συμβεί αν οι διαδικασίες σύνδεσης παραμένουν αργές, περίπλοκες και χωρίς σαφή κριτήρια». Για έναν επενδυτή που σχεδιάζει εκατομμύρια έργα, η αβεβαιότητα γύρω από το πότε και με ποιους όρους θα εξασφαλίσει πρόσβαση στο δίκτυο λειτουργεί αποτρεπτικά.
Ο κ. Σουφλής εστίασε επίσης στο ζήτημα των κανόνων curtailment, δηλαδή των περικοπών παραγωγής που επιβάλλονται όταν το σύστημα δεν μπορεί να απορροφήσει όλη την ενέργεια. Σήμερα σε πολλές χώρες -όπως και στην Ελλάδα- οι περικοπές αυτές γίνονται χωρίς σταθερό πλαίσιο, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να μη γνωρίζουν πόσο μεγάλο μέρος της παραγόμενης ενέργειας θα μπορούν τελικά να πουλήσουν. «Οι τράπεζες δεν θα χρηματοδοτήσουν μια επένδυση όταν δεν μπορούν να ποσοτικοποιήσουν τον κίνδυνο απωλειών», υπογράμμισε.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
