Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σήμερα πιο περιθωριοποιημένη, πιο αδύναμη και σίγουρα λιγότερο επιδραστική. Ο κατακερματισμός που βιώνει την αναγκάζει να αναζητήσει νέες «εξόδους διαφυγής». Το γεωπολιτικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με τα σινιάλα που εκπέμπει ο Ντόναλντ Τραμπ από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, επιταχύνουν την αλλαγή πορείας. Η «πράσινη στρατηγική» που άλλοτε προβάλλοταν ως ο κεντρικός άξονας του αφηγήματος, υποχωρεί, καθώς η Ένωση στρέφει πλέον το βλέμμα της στη βιομηχανική ισχύ, στην ενεργειακή ασφάλεια και στην ανθεκτικότητα. Στόχος δεν είναι πια να αναδειχθεί η πιο «πράσινη» δύναμη του κόσμου, αλλά να γίνει ξανά μια ανταγωνιστική Ευρώπη, ικανή να σταθεί όρθια μέσα στη δίνη της διεθνούς αστάθειας.
Η φετινή ομιλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την «Κατάσταση της Ενωσης» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ενδεικτική. Σύμφωνα με την ανάλυση του The European Correspondent στο επίκεντρο δεν βρέθηκε η «πράσινη μετάβαση», που παραδοσιακά κυριαρχούσε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά μια νέα τριπλέτα: ενέργεια, ασφάλεια, βιομηχανία. Οι τρεις αυτές λέξεις εμφανίζονται με παρόμοια συχνότητα, καταγράφοντας έτσι τη νέα ιεράρχηση προτεραιοτήτων. Η απουσία της λέξης «green» είναι ενδεικτική: η Ένωση δεν επενδύει πλέον στην πράσινη ρητορική ως κινητήριο αφήγημα, αλλά στηρίζει το πολιτικό της βάρος στην ανάγκη θωράκισης του ευρωπαϊκού παραγωγικού ιστού, στη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας και στη συνολική ανθεκτικότητα απέναντι στις γεωπολιτικές προκλήσεις.
Αντί λοιπόν η πρόεδρος της Επιτροπής να παρουσιάζει το κλίμα και τη διάσωσή του ως αυτοσκοπό, η φον ντερ Λάιεν ενσωμάτωσε τους πράσινους στόχους—όπως οι επενδύσεις σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας επόμενης γενιάς—στο ευρύτερο πλαίσιο της οικονομικής ευημερίας και της γεωπολιτικής ισχύος της Ευρώπης. Αυτή η αλλαγή δείχνει την αναγνώριση ότι η ενεργειακή ασφάλεια απαιτεί μια ποικιλία πηγών, πέραν των διαλείπουσας φύσης ανανεώσιμων, και αποτελεί ένα στρατηγικό μήνυμα προς τα κράτη-μέλη που ζητούν μεγαλύτερη ευελιξία. Αυτή η αλλαγή προσέγγισης δεν πέρασε απαρατήρητη από τους φορείς της αγοράς ενέργειας. Η SolarPower Europe μετά την ομιλία την Φον ντερ Λάιεν σχολίασε ότι η πράσινη μετάβαση δεν αποτελεί πλέον απλώς μια περιβαλλοντική επιλογή, αλλά έχει μετατραπεί σε γεωστρατηγική αναγκαιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, όχι μόνο από τη Ρωσία αλλά συνολικά, θεωρείται ζήτημα ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια, την ανταγωνιστικότητα και την ευημερία της Ευρώπης, με την ηλιακή ενέργεια, την αποθήκευση μέσω μπαταριών και την ταχεία ηλεκτροποίηση να παρουσιάζονται ως ο ταχύτερος και πιο αποδοτικός δρόμος προς αυτόν τον στόχο.
Ωστόσο, η αντίδραση της WindEurope ήταν ιδιαίτερα επικριτική, με την Ένωση να δηλώνει ευθέως ότι «οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να συνέλθουν σχετικά με την αιολική ενέργεια». Τα στοιχεία που παρουσίασε για το πρώτο εξάμηνο του 2025 είναι αποκαλυπτικά: εγκαταστάθηκαν μόλις 6,8 GW νέας αιολικής ισχύος στην Ευρώπη (5,3 GW στην ΕΕ), επίπεδο χαμηλότερο των προσδοκιών και ανεπαρκές για τους στόχους του 2030, με αποτέλεσμα η πρόβλεψη για το σύνολο του έτους να αναθεωρηθεί προς τα κάτω, από 22,5 GW σε 19 GW (και για την ΕΕ από 17 GW σε 14,5 GW). Το χάσμα γίνεται δραματικό αν συγκριθεί με τον επίσημο στόχο των 425 GW αιολικής ισχύος έως το 2030, αφού η τρέχουσα πορεία οδηγεί σε μόλις 344 GW, αφήνοντας ένα έλλειμμα 81 GW. Κατά την WindEurope, οι βασικοί λόγοι αυτής της καθυστέρησης είναι η βραδύτητα στην αδειοδότηση, οι αδυναμίες στα δίκτυα και η περιορισμένη πρόοδος στον εξηλεκτρισμό, με μοναδική θετική εξαίρεση τη Γερμανία που έχει επιταχύνει τις διαδικασίες.
Ο διευθύνων σύμβουλος Giles Dickson προειδοποίησε ότι οι συνέπειες ξεπερνούν τον ενεργειακό τομέα, πλήττοντας την ευρύτερη ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, αφού η βιομηχανία χρειάζεται φθηνή ηλεκτρική ενέργεια για να ανταγωνιστεί την Κίνα και τις ΗΠΑ. Όπως υπογράμμισε, η πραγματική απειλή δεν είναι η υπερβολική ρύθμιση, αλλά η ανεπαρκής εφαρμογή και η έλλειψη υποδομών, που οδηγούν ακόμη και σε φαινόμενα ρεκόρ περικοπών παραγόμενης ενέργειας, γεγονός που αποκαλύπτει το παράδοξο μεταξύ των διακηρύξεων της φον ντερ Λάιεν περί ανταγωνιστικότητας και της αδράνειας που στην πράξη την υπονομεύει.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
