«Στη ΔΕΗ η υδροηλεκτρική ενέργεια υπήρξε πάντα μέρος του DNA μας, αλλά σήμερα αποτελεί και το μέλλον μας», τόνισε από το Παρίσι ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ για τη Συμβατική Παραγωγή, Αλέξης Παΐζης, στο Διεθνές Φόρουμ για την Αντλησιοταμίευση της International Hydropower Association (IHA). Με αυτήν τη φράση περιέγραψε με τον πιο καθαρό τρόπο τον στρατηγικό προσανατολισμό της ΔΕΗ: την αξιοποίηση της αντλησιοταμίευσης ως κρίσιμου εργαλείου για τη σταθερότητα των δικτύων, την ασφάλεια εφοδιασμού και τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η παρέμβαση του Αλέξη Παΐζη ήρθε να «κουμπώσει» πάνω στην παρουσίαση του Paris Pledge, της νέας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που υποστηρίζεται από την IHA και την Eurelectric, αντιπρόεδρος της οποίας είναι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης. Η πρωτοβουλία αποτελεί μια συλλογική έκκληση προς τους νομοθέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της αντλησιοταμίευσης ως καίριας λύσης αποθήκευσης μεγάλης διάρκειας, με τη ΔΕΗ να δίνει έμπρακτα τη δική της ψήφο εμπιστοσύνης στο εγχείρημα.
Με φόντο την εκρηκτική αύξηση των ΑΠΕ και την επείγουσα ανάγκη για αποθήκευση μεγάλης διάρκειας, το Paris Pledge βάζει στο τραπέζι συγκεκριμένα αιτήματα και προειδοποιήσεις. Οι περισσότεροι από 50 ενεργειακοί κολοσσοί και φορείς που το συνυπογράφουν ζητούν από τις Βρυξέλλες και τις εθνικές κυβερνήσεις να κινηθούν άμεσα, επισημαίνοντας ότι χωρίς την ανάπτυξη νέων έργων αντλησιοταμίευσης, η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με ασταθείς τιμές ρεύματος, αυξανόμενες περικοπές πράσινης παραγωγής και παρατεταμένη εξάρτηση από το φυσικό αέριο και τον άνθρακα.
Τέσσερις κρίσιμες παρεμβάσεις για την αντλησιοταμίευση
Στο επίκεντρο των αιτημάτων βρίσκονται τέσσερις κρίσιμες παρεμβάσεις πολιτικής: ξεχωριστό νομοθετικό πλαίσιο για την αποθήκευση μεγάλης διάρκειας, ώστε να μην «μπαίνει στο ίδιο καλάθι» με τις μπαταρίες βραχυχρόνιας λειτουργίας· κατάργηση της διπλής χρέωσης δικτύου, που σήμερα επιβαρύνει τα έργα αποθήκευσης σαν να είναι και καταναλωτές και παραγωγοί· αμοιβή για την παροχή κρίσιμων υπηρεσιών συστήματος και ασφάλειας εφοδιασμού (από την αδρανειακή στήριξη έως τη δυνατότητα black start)· και επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων, με fast-track διαδικασίες που θα μειώσουν τις σημερινές καθυστερήσεις ετών.
Οι υπογράφοντες εντοπίζουν ότι οι ανάγκες ευελιξίας στα ευρωπαϊκά συστήματα θα αυξηθούν επτά φορές έως το 2050, ξεπερνώντας τις 2.000 TWh ετησίως, έναντι 310 TWh σήμερα. Ήδη το 2023, οι περικοπές σε αιολικά και φωτοβολταϊκά ξεπέρασαν τις 12 TWh, κόστισαν στους καταναλωτές 4,3 δισ. ευρώ, ποσό που, σύμφωνα με το Paris Pledge, μπορεί να είναι δέκα φορές μεγαλύτερο έως το 2030. Ταυτόχρονα, τα περιστατικά αρνητικών τιμών στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 50% το 2024, ενώ οι μέσες τιμές ηλεκτρισμού παραμένουν διπλάσιες από τα προ κρίσης επίπεδα.
Απέναντι σε αυτή την εικόνα, η αγορά ζητά ξεκάθαρα σήματα και εργαλεία χρηματοδότησης. Σύμφωνα με τα σενάρια της Κομισιόν, η Ευρώπη χρειάζεται να διπλασιάσει την αντλησιοταμιευτική της ικανότητα μέσα στα επόμενα 25 χρόνια, από τα σημερινά 43-48 GW σε τουλάχιστον 75 GW ως το 2040 και άλλα 13 GW ως το 2050. Ήδη υπάρχει pipeline 78 έργων με ισχύ σχεδόν 35 GW και αποθηκευτική δυνατότητα άνω των 700 GWh – ενέργεια που αντιστοιχεί σε περισσότερες από δέκα ώρες κατανάλωσης Ιταλίας και Ισπανίας μαζί. Όμως, από αυτά, μόλις 2,8 GW βρίσκονται υπό κατασκευή και άλλα 3,9 GW έχουν εγκριθεί αλλά δεν έχουν ξεκινήσει, με το μεγαλύτερο μέρος (19,4 GW) να παραμένει κολλημένο στη φάση έγκρισης.
Οι υπογράφοντες του Paris Pledge ζητούν ξεκάθαρες πολιτικές απαντήσεις: «Να θεσπιστεί μια ειδική πρωτοβουλία της ΕΕ για την ενίσχυση της αποθήκευσης, να αντιμετωπίζεται χωριστά η μακράς διάρκειας από τη βραχείας διάρκειας αποθήκευση, να καταργηθεί η διπλή χρέωση δικτύου για τις τεχνολογίες αποθήκευσης, να επιταχυνθούν οι αδειοδοτήσεις και να διασφαλιστεί η αμοιβή για τις κρίσιμες υπηρεσίες συστήματος που παρέχει η αντλησιοταμίευση, από τη σταθεροποίηση συχνότητας μέχρι τη δυνατότητα black start». Όπως υπογραμμίζεται, με ισχυρή πολιτική βούληση, «η Ευρώπη έχει τη φυσική δυναμική και την τεχνική τεχνογνωσία να διπλασιάσει τον στόλο της αντλησιοταμίευσης μέσα στα επόμενα 25 χρόνια».
Οι προειδοποιήσεις της Eurelectric για την αντλησιοταμίευση
Η Eurelectric έχει εδώ και καιρό προειδοποιήσει ότι χωρίς ισχυρές πολιτικές παρεμβάσεις, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να αξιοποιήσει το pipeline έργων αντλησιοταμίευσης, που ξεπερνά τα 32 GW μόνο εντός ΕΕ, αφήνοντας τεράστιες ποσότητες πράσινης ενέργειας ανεκμετάλλευτες. Μέσα από το Paris Pledge, η ένωση επιχειρεί να πιέσει την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη να δώσουν σαφή κίνητρα, αλλά και να αναγνωρίσουν θεσμικά την αποθήκευση μεγάλης διάρκειας ως τον ακρογωνιαίο λίθο του νέου ενεργειακού μοντέλου.
Η Eurelectric έχει εδώ και καιρό προειδοποιήσει ότι χωρίς ισχυρές πολιτικές παρεμβάσεις, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να αξιοποιήσει το pipeline έργων αντλησιοταμίευσης, που ξεπερνά τα 32 GW μόνο εντός ΕΕ, αφήνοντας τεράστιες ποσότητες πράσινης ενέργειας ανεκμετάλλευτες. Μέσα από το Paris Pledge, η ένωση επιχειρεί να πιέσει την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη να δώσουν σαφή κίνητρα, αλλά και να αναγνωρίσουν θεσμικά την αποθήκευση μεγάλης διάρκειας ως τον ακρογωνιαίο λίθο του νέου ενεργειακού μοντέλου.
Σε αυτό το περιβάλλον, η ΔΕΗ δεν περιορίζεται στο να στηρίζει θεσμικά το Paris Pledge, αλλά αναπτύσσει η ίδια φιλόδοξα έργα αντλησιοταμίευσης στην Ελλάδα. Ο Αλέξης Παΐζης αναφέρθηκε στην αξιοποίηση brownfield sites, όπως τα πρώην λιγνιτωρυχεία, τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε ταμιευτήρες, συνδυάζοντας τη δίκαιη μετάβαση με την ενεργειακή ασφάλεια. Ήδη, ο Όμιλος προχωρεί τον σχεδιασμό μεγάλων έργων μέσω της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, που θα προσθέσουν κρίσιμη αποθηκευτική ισχύ στο ελληνικό σύστημα.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
