ΥΠΕΝ: “Σπριντ” για τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, ποιες αλλαγές εξετάζονται

Αναθεώρηση στόχων για τα παλαιά «Εξοικονομώ» και τον τρίτο διαγωνισμό για μπαταρίες, ο σχεδιασμός του ΥΠΕΝ για την αποθήκη CO2 στον Πρίνο

Σταύρος Παπασταύρου και Νίκος Τσάφος © ΔΤ/ΥΠΕΝ

Αγωνιώδη μάχη με τον χρόνο δίνει (και) το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για να προχωρήσουν χωρίς απώλειες τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, από τα «λαϊκά» προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης έως εμβληματικά projects, όπως είναι το μεγάλο έργο αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία και η υπόγεια αποθήκη CO2 στον Πρίνο. Η πρόκληση είναι μεγάλη, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα και έχει στη διάθεσή του το energygame.gr, από ενεργοποιήσεως του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν απορροφηθεί 5,2 δισ. ευρώ και μέχρι το τέλος του, δηλαδή έως τον Αύγουστο του 2026, θα πρέπει να έχουν δαπανηθεί άλλα 3,9 δισ. ευρώ, δηλαδή άνω του 40% του συνολικού ποσού, Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, προκειμένου να ελαχιστοποιήσει όσο γίνεται περισσότερο τον κίνδυνο απώλειας πόρων, το ΥΠΕΝ βάζει «ψαλίδι» στους στόχους σε σειρά προγραμμάτων που εμφανίζουν καθυστερήσεις, όπως τα «Εξοικονομώ», το πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης για εταιρείες του τριτογενούς τομέα (ξενοδοχεία κλπ.), καθώς και στον τρίτο διαγωνισμό για τις μπαταρίες, βλέποντας ότι τα χρονοδιαγράμματα «δεν βγαίνουν». Όσον αφορά το πρόγραμμα «Απόλλων», ύψους 100 εκατ. ευρώ, που βαίνει προς απένταξη από το Ταμείο Ανάκαμψης, χαρακτηριζόταν από υψηλή πολυπλοκότητα και βρέθηκε «αντιμέτωπο» με εμπλοκές και καθυστερήσεις από τότε που πρωτοπαρουσιάστηκε. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι οι πόροι θα αξιοποιηθούν αλλού (με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για έναν νέο διαγωνισμό ΑΠΕ με μπαταρία) και ότι ο στόχος, που ήταν η παροχή φθηνού ρεύματος σε ευάλωτα νοικοκυριά -με την περίμετρο να επεκτείνεται πέρα από τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου- θα υλοποιηθεί μέσω νέου προγράμματος, που σχεδιάζεται από το ΥΠΕΝ και θα χρηματοδοτηθεί με άλλον τρόπο.

Την ίδια στιγμή, το ΥΠΕΝ «πατά γκάζι», προκειμένου να έχει έτοιμο έως το τέλος του έτους το νομοθετικό πλαίσιο για τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, που δεν είναι απλώς μεταρρυθμιστικό ορόσημο, αλλά και αναγκαία συνθήκη για να προχωρήσει το έργο της αποθήκης του Πρίνου, που έχει λάβει επιδότηση 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και για το οποίο έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου η ίδια η Κομισιόν σε άτυπη ενημέρωση που πραγματοποίησε πρόσφατα.

ΥΠΕΝ: Ποια είναι η εικόνα για τα προγράμματα «Εξοικονομώ»

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τα προγράμματα «Εξοικονομώ», τα παλαιότερα εξ αυτών, δηλαδή το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» και το «Εξοικονομώ 2021», είναι σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωμένα. «Έχουν δεσμευθεί όλα τα κονδύλια, υπολείπεται ένα μικρό ποσοστό των πληρωμών και κυνηγάμε τους μηχανικούς να φέρουν τα λίγα έργα που μένουν», αναφέρουν στο energygame.gr καλά πληροφορημένες πηγές, που σκιαγραφούν μια αρκετά θετική εικόνα και για το «Εξοικονομώ 2023». Από την άλλη πλευρά, τα στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για το εν λόγω πρόγραμμα είναι μόλις 8%, ενώ πολύ πίσω βρίσκεται και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για τους νέους». Για τον λόγο αυτόν, το ΥΠΕΝ φέρεται να χαμηλώνει τον πήχη για τον αριθμό των κατοικιών που θα αναβαθμιστούν ενεργειακά μέσω των προγραμμάτων αυτών σε 90.000 τουλάχιστον (από 105.000 που ήταν ο αρχικός στόχος). Και τούτο διότι, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, επιχειρείται να «βγουν από το κάδρο» αυτοί που έχουν μεν υπαχθεί -δεσμεύοντας τα σχετικά κεφάλαια-, όμως διαφαίνεται ότι δεν θα κατορθώσουν να υλοποιήσουν τις προβλεπόμενες παρεμβάσεις, με αποτέλεσμα να οδεύουν προς απένταξη.

Την ίδια στιγμή, το ΥΠΕΝ «τρέχει με τα χίλια» για να προχωρήσει το «Εξοικονομώ 2025» -επιδιώκοντας να καλύψει όλους όσοι υπέβαλαν αίτηση (55.400)-, που προκηρύχθηκε στις αρχές του έτους και δεν έχει ακόμα ξεκινήσει η διαδικασία των υπαγωγών των ωφελούμενων. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο έχει θέσει ως ορόσημο για την τελική υπαγωγή τον Δεκέμβριο του 2025 και έχει δρομολογήσει πρωτοβουλίες για περαιτέρω επιτάχυνση των διαδικασιών, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη μείωση των δικαιολογητικών κατά 20%, τη θέσπιση «σφιχτότερων» προθεσμιών στα στάδια ελέγχου και τη σύντμηση του συνολικού χρόνου υλοποίησης των παρεμβάσεων (από τον χρόνο υπαγωγής) στους 8 μήνες από 14-17 μήνες σήμερα. Στόχος είναι να ενεργοποιηθούν όλα τα προγράμματα εντός του μήνα (καθώς μαζί με το «Εξοικονομώ 2025» προκηρύχθηκαν και μια σειρά μικρότερων προγραμμάτων, που αφορούν ορεινά τουριστικά καταλύματα, σχολεία, παιδικούς σταθμούς, ΔΕΥΑ κ.ά.) και έως το τέλος Νοεμβρίου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των αιτήσεων στο σύνολο των προγραμμάτων και να ξεκινήσουν οι εκταμιεύσεις.

Οι αναθεωρήσεις που έρχονται

Σύμφωνα με πληροφορίες, μειώνεται ο στόχος για το «Εξοικονομώ-επιχειρώ», ώστε να καλύψει 2.600 επιχειρήσεις (από 3.500 προηγουμένως), με «ψαλίδισμα» και του προϋπολογισμού του προγράμματος στα 130 εκατ. ευρώ από 178 εκατ. ευρώ προηγουμένως. Χαμηλώνει επίσης ο πήχης και για την εγκατεστημένη ισχύ μπαταριών στην τρίτη δημοπρασία της ΡΑΑΕΥ (που διεξήχθη την περασμένη άνοιξη και αφορούσε μπαταρίες 4ωρης διάρκειας). Καθώς περιορίζεται σε 50 ΜW (από 200 MW προηγουμένως), με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης (που αφορούν τη λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση που θα λάβουν τα εν λόγω έργα) να περιορίζονται στα 12 εκατ. ευρώ, από σχεδόν 40 εκατ. ευρώ προηγουμένως.

Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr