Ξανά στο προσκήνιο επιστρέφει το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, με Αθήνα και Λευκωσία να ετοιμάζονται να καθίσουν εκ νέου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, σε μια προσπάθεια να βγει «λευκός καπνός» και να ξεμπλοκάρουν οι διαδικασίες για το εμβληματικό έργο που θα βάλει τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου. Το κρίσιμο ραντεβού της Τετάρτης, μια νέα τριμερής συνάντηση στις Βρυξέλλες, φέρνει απέναντι τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου, και τον Κύπριο ομόλογό του, Γιώργο Παπαναστασίου, υπό το βλέμμα του Ευρωπαίου επιτρόπου Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν.
Σύμφωνα με όσα δήλωσαν κυπριακές πηγές στο energygame.gr, η συνάντηση της Τετάρτης αποτέλεσε πρωτοβουλία του ίδιου του Επιτρόπου Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, ο οποίος επιδιώκει να ακούσει «όλα τα μέρη» και να καταγράψει τα επιμέρους προβλήματα και τις ευαισθησίες τόσο της ελληνικής όσο και της κυπριακής πλευράς, ώστε να αναζητηθεί μια κοινά αποδεκτή λύση για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (GSI).
Πράγματι, η Κομισιόν έχει εκφράσει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τη στήριξή της στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Μόλις πριν από δύο ημέρες, ο Επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν χαρακτήρισε τον «Great Sea Interconnector» (GSI) έργο στρατηγικής σημασίας, επιβεβαιώνοντας την ανεπιφύλακτη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υλοποίησή του. Τόνισε ότι το GSI αποτελεί έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, το οποίο έχει ήδη εξασφαλίσει σημαντική επιχορήγηση από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», ενώ απέρριψε ως «έωλες και αβάσιμες» τις τουρκικές απειλές, υπογραμμίζοντας πως η Επιτροπή παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών-μελών, με απόλυτο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Η Κομισιόν έχει ήδη επενδύσει 657 εκατομμύρια ευρώ στο έργο -ένα από τα υψηλότερα ποσά χρηματοδότησης που έχει εγκρίνει ποτέ για ευρωπαϊκή διασύνδεση- και παρακολουθεί στενά κάθε εξέλιξη. Μια ενδεχόμενη αποτυχία του GSI δεν θα έπληττε μόνο την Αθήνα και τη Λευκωσία, αλλά θα έθετε σε δοκιμασία και την αξιοπιστία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία βρίσκεται πλέον υπό το μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, καθώς η χρηματοδότηση του έργου ελέγχεται σε θεσμικό επίπεδο.
Σύμφωνα με πηγές της κυπριακής πλευράς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται πλέον αποφασισμένη να εμπλακεί ενεργά, σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο. «Φαίνεται πως θέλει να λύσει τον κόμπο», αναφέρουν. Η κυπριακή πλευρά αναγνωρίζει ότι έχουν υπάρξει δυσκολίες σε θέματα οικονομικού επιμερισμού και ρυθμιστικών διαδικασιών, αλλά εκτιμά ότι πλέον υπάρχει «πρόσφορο έδαφος» συνεργασίας.
Η ατζέντα της συνάντησης θα περιλαμβάνει ακριβώς τα «αδιέξοδα». Οι εκκρεμότητες που παραμένουν στην κυπριακή πλευρά εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία για την πρόοδο του έργου. Η ΡΑΕΚ δεν έχει ακόμη εγκρίνει τη Σύμβαση Παραχώρησης (Concession Agreement) του Great Sea Interconnector, μια απόφαση απαραίτητη για να ολοκληρωθεί ο κύκλος των ρυθμιστικών εγκρίσεων και να «ξεκλειδώσει» η επόμενη φάση της υλοποίησης.
Η καθυστέρηση αυτή έχει άμεσες επιπτώσεις στη χρηματοοικονομική ροή του έργου, καθώς δεν επιτρέπει την αναγνώριση των λειτουργικών δαπανών (OPEX), οι οποίες για την κυπριακή πλευρά ανέρχονται σε περίπου 4,5 εκατ. ευρώ – ποσό που αντιστοιχεί στο 50% των συνολικών λειτουργικών εξόδων. Πρόκειται για ένα κρίσιμο σκέλος, αφού χωρίς την αναγνώριση των OPEX δεν μπορεί να υπάρξει πλήρης ενεργοποίηση του λογαριασμού χρήσης διασύνδεσης για το 2025, ούτε να επιμεριστεί η δαπάνη στους Κύπριους καταναλωτές, όπως προβλέπεται στη συμφωνία επιμερισμού κόστους (63% Κύπρος – 37% Ελλάδα).
Παράλληλα, σε εκκρεμότητα παραμένει και το σκέλος των επενδυτικών δαπανών (CAPEX), συνολικού ύψους 251 εκατ. ευρώ, που αφορούν το συμβατικό τίμημα προς τη Nexans για το υποθαλάσσιο καλώδιο. Από αυτό το ποσό, η ΡΑΕΚ έχει εγκρίνει μέχρι στιγμής μόλις 82 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που η ΡΑΑΕΥ έχει ήδη προχωρήσει στην έγκριση του συνόλου. Η ασυμμετρία αυτή δημιουργεί πρόσθετη πίεση στην ταμειακή ροή του έργου, καθώς ο ΑΔΜΗΕ έχει προειδοποιήσει ότι χωρίς σαφή ρυθμιστική δέσμευση από τη Λευκωσία δεν θα μπορέσει να συνεχίσει τις πληρωμές προς τον ανάδοχο.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
