Διασύνδεση Κρήτης-Αττικής: Τα επόμενα βήματα μέχρι την εμπορική λειτουργία

«Ιστορική στιγμή», δηλώνει ο Μάνος Μανουσάκης για τη διασύνδεση Κρήτης–Αττικής. Οι ανοιχτοί φάκελοι και το όφελος για τον καταναλωτή

Ο Πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης © Intime

Μια νέα σελίδα στο ενεργειακό τοπίο της χώρας γράφτηκε με την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης–Αττικής. Για πρώτη φορά η Ελλάδα αποκτά γραμμή υπερυψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος (HVDC), μέσω της οποίας η Κρήτη παύει να αποτελεί ενεργειακά απομονωμένη περιοχή και συνδέεται άμεσα με το ηπειρωτικό σύστημα. «Η χώρα διαθέτει πλέον διασύνδεση υπερυψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος, μια τεχνολογία που επιτρέπει τη μεταφορά ενέργειας σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις σε σύγκριση με τις γραμμές εναλλασσόμενου ρεύματος», ανέφερε χαρακτηριστικά στο energygame.gr o πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης. Το έργο, συνολικού ύψους 1,1 δισ. ευρώ, που μπήκε σε ράγες υλοποίησης το 2020, θα βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία, όπως ανακοίνωσε ο ΑΔΜΗΕ, κατά τους θερινούς μήνες.

Η νέα ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής–Κρήτης έρχεται να συμπληρώσει τον πρώτο ενεργειακό «κρίκο», που είχε δημιουργηθεί το 2021 με τη σύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο, μέσω γραμμής εναλλασσόμενου ρεύματος. Με τις δύο διασυνδέσεις να λειτουργούν πλέον σε πλήρη παράλληλη ανάπτυξη, η Κρήτη αποκτά μόνιμη και ισχυρή σύνδεση με το ηπειρωτικό σύστημα, αφήνοντας πίσω της την εποχή της ηλεκτρικής απομόνωσης. Ωστόσο, παρά το γεγονός πως η ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής–Κρήτης έχει τεθεί σε λειτουργία, η Κρήτη δεν έχει ακόμη ενταχθεί πλήρως στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς σε επίπεδο αγοράς. Μέχρι σήμερα το νησί εξακολουθεί να λειτουργεί με υβριδικό καθεστώς, δηλαδή με ειδικές ρυθμίσεις που αποκλίνουν από τους κανόνες του Target Model που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική χώρα. Η ένταξη στο μοντέλο στόχου θα πραγματοποιηθεί με την έναρξη της πλήρους εμπορικής λειτουργίας του Συστήματος.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΑΔΜΗΕ και των αρμόδιων αρχών, το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης αναμένεται να ενταχθεί πλήρως στο Target Model 1η Ιανουαρίου του 2026, με την έναρξη της πλήρους εμπορικής λειτουργίας και τη συμμετοχή του νησιού στις αγορές ενέργειας. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) για το αναθεωρημένο επιτρεπόμενο έσοδο του ΑΔΜΗΕ αναμένεται μέσα στον επόμενο μήνα, ανοίγοντας με αυτόν τον τρόπο τον δρόμο για την έναρξη της σταδιακής ανάκτησης των δαπανών που έχει καταβάλει ο Διαχειριστής για την υλοποίηση της μεγάλης διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης.

Σε δεύτερο επίπεδο, σε εκκρεμότητα παραμένει και το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις απαραίτητες εφεδρείες ισχύος στην Κρήτη, οι οποίες κρίνονται αναγκαίες για τη διασφάλιση της επάρκειας και της ευστάθειας του τοπικού συστήματος, ιδίως σε περιόδους υψηλής ζήτησης ή μειωμένης παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Πρόκειται για ένα σύνθετο ζήτημα, ενώ οι σχετικές διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, με αντικείμενο τον προσδιορισμό του σχήματος μέσω του οποίου οι απαραίτητες εφεδρείες θα μπορούν να λειτουργούν.

Το όφελος της διασύνδεσης για τον καταναλωτή

«Για τους καταναλωτές της Κρήτης το έργο συνεπάγεται μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια -ήδη κάτοικοι και επιχειρήσεις έχουν διαπιστώσει τη βελτίωση στην ποιότητα της ηλεκτροδότησης χάρη στη διασύνδεση Πελοποννήσου–Κρήτης. Για τους καταναλωτές σε όλη την Ελλάδα το έργο σηματοδοτεί μείωση στο κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς θα περιοριστεί η χρήση πετρελαίου στο ενεργειακό μείγμα», συμπληρώνει χαρακτηριστικά ο κ. Μανουσάκης.

Πράγματι, η άμεση συνέπεια της λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης θα είναι η σημαντική μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη, η οποία έως πρόσφατα εξυπηρετούσε τις ανάγκες της κυρίως μέσω των πετρελαϊκών μονάδων υψηλού κόστους της ΔΕΗ. Οι μονάδες αυτές πρόκειται σταδιακά να αποσυρθούν, με εξαίρεση όσες κριθεί απαραίτητο να παραμείνουν για την κάλυψη έκτακτων αναγκών του συστήματος. Επί του παρόντος βρίσκονται -σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr- σε προχωρημένο στάδιο οι συζητήσεις για την αναζήτηση ενός σχήματος εφεδρείας, μέσω του οποίου οι απαραίτητες εφεδρείες θα μπορούν να λειτουργούν χωρίς να προκαλούν στρεβλώσεις στην αγορά ή υπερβολική επιβάρυνση για τους καταναλωτές. Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, αυτήν τη στιγμή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο οι συζητήσεις για την κατάρτιση ενός «σχήματος εφεδρείας», μέσω του οποίου οι απαραίτητες μονάδες θα μπορούν να τίθενται σε λειτουργία σε περίπτωση αυξημένης ζήτησης, χαμηλής παραγωγής από ΑΠΕ ή απώλειας ισχύος λόγω βλάβης ή αστοχίας του συστήματος. Δηλαδή, πρόκειται για καταστάσεις που θέτουν σε κίνδυνο την ευστάθεια ή την επάρκεια ισχύος.

Ο ηλεκτρικός χώρος ελευθερώνεται ξανά

Το επενδυτικό κίνητρο είναι τεράστιο για το 5ο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου, που βγαίνει από την ενεργειακή απομόνωση, αφού η Κρήτη αποκτά πλέον τη δυνατότητα να αξιοποιήσει πλήρως το εξαιρετικά υψηλό δυναμικό της σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας -κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά. Το πλεονάζον ρεύμα που θα παράγεται από τις ΑΠΕ δεν θα μένει ανεκμετάλλευτο, αλλά θα διοχετεύεται στο ηπειρωτικό σύστημα, ενισχύοντας την εθνική παραγωγή καθαρής ενέργειας.

Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr