Με φόντο τη σχεδιαζόμενη απεξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο έως το 2027 και την αυξανόμενη διείσδυση του LNG στο ενεργειακό μείγμα της περιοχής, η συζήτηση για την ανάπτυξη επιπλέον πλωτών σταθμών επαναεριοποίησης στην Ελλάδα φουντώνει. Ωστόσο, η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, βάζει φρένο στις υπερβολικές προσδοκίες, ξεκαθαρίζοντας πως με βάση τα σημερινά δεδομένα υπάρχει χώρος μόνο για ένα ακόμη FSRU.
Όπως τονίζει στο νέο επεισόδιο του podcast «Στην Πρίζα», η ανάπτυξη περισσότερων σταθμών αυτού του τύπου δεν είναι βιώσιμη, ούτε από πλευράς κόστους, ούτε από πλευράς ανταγωνιστικότητας. «Η ανάγκη για νέο εισαγωγικό σταθμό LNG είναι υπαρκτή, αλλά μόνο στο βαθμό που η αγορά μπορεί να τον υποστηρίξει μακροπρόθεσμα και χωρίς να επιβαρύνει το συνολικό ενεργειακό κόστος», σημειώνει χαρακτηριστικά. Πράγματι, η απόφαση για νέο FSRU δεν μπορεί να εξεταστεί αποκομμένα από το πλέγμα των συνοδευτικών επενδύσεων. Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν «χωράει» άλλο ένα FSRU, αλλά αν υπάρχει οικονομικά βιώσιμη και τεχνικά ώριμη δυνατότητα σύνδεσής του με το δίκτυο, χωρίς να υπονομεύεται η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα του ελληνικού κόμβου έναντι άλλων στην Κεντρική ή Βόρεια Ευρώπη.
Όπως εξηγεί η Μαρία Ρίτα Γκάλι, «περισσότερα από ένα FSRU απαιτούν σημαντικές πρόσθετες επενδύσεις σε δίκτυο, γεγονός που ενδέχεται να μειώσει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας έναντι άλλων σημείων εισόδου φυσικού αερίου στην Ευρώπη». Η ανάγκη για νέους αγωγούς προκύπτει από δύο παραμέτρους: Πρώτον, τα FSRU τοποθετούνται συνήθως σε λιμάνια με δυνατότητα πρόσδεσης μεγάλων πλοίων LNG, τα οποία όμως βρίσκονται εκτός των βασικών σημείων διασύνδεσης του υφιστάμενου εθνικού συστήματος. Συνεπώς, απαιτείται νέος αγωγός για να φέρει το καύσιμο στο κεντρικό δίκτυο. Επιπλέον, για να υποστηριχθεί ο στρατηγικός ρόλος της Ελλάδας ως κόμβου εξαγωγών προς τα Βαλκάνια, οι αγωγοί που θα συνοδεύουν ένα νέο FSRU πρέπει να είναι bidirectional, δηλαδή να επιτρέπουν ροές και προς τον βορρά και προς τον νότο. Αυτό μεταφράζεται σε επιπλέον σταθμούς συμπίεσης, αισθητά υψηλότερα κόστη, καθώς και πολυεπίπεδες αδειοδοτικές διαδικασίες.
Ακόμη και ο χρονικός ορίζοντας υλοποίησης τέτοιων υποδομών δεν είναι αμελητέος. Η κατασκευή ενός FSRU μπορεί να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια, ωστόσο οι αγωγοί και οι συνοδευτικοί σταθμοί χρειάζονται άλλα τόσα -ή και περισσότερα-, ανάλογα με τη γεωμορφολογία, τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις και την ωριμότητα του project.
Το αποτέλεσμα είναι ότι ενώ το FSRU προβάλλεται συχνά ως μια «ευέλικτη» λύση, στην πραγματικότητα μεταφέρει την επενδυτική βαρύτητα από τη θαλάσσια εγκατάσταση στο χερσαίο δίκτυο. Αυτή η μετάθεση κόστους και πολυπλοκότητας πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τη ρυθμιστική αρχή, τους διαχειριστές και τους υποψήφιους επενδυτές -ειδικά σε μια περίοδο που το ευρωπαϊκό δίκτυο εισέρχεται σε φάση κορεσμού χωρητικότητας LNG και επιλεκτικής κατανομής πόρων.
Ως εκ τούτου, αυτές οι ανάγκες αυξάνουν σημαντικά το συνολικό επενδυτικό κόστος και, σε συνθήκες έντονου ανταγωνισμού από χώρες όπως η Πολωνία, η Γερμανία και η Ιταλία -που αναπτύσσουν κι εκείνες νέα σημεία εισόδου-, η οικονομική βιωσιμότητα ενός δεύτερου ή τρίτου FSRU καθίσταται αβέβαιη, σύμφωνα με τον ΔΕΣΦΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης «2025 World LNG Report», που δημοσίευσε πριν από μερικές ημέρες το International Gas Union (IGU), η Ευρώπη αναμένεται να εγκαινιάσει τέσσερα νέα FSRUs εντός του 2025, τα οποία θα έχουν συνολική δυναμικότητα 9,8 MTPA (εκατομμύρια τόνους ετησίως) και θα βρίσκονται σε Γερμανία, Ιταλία, Εσθονία και Κύπρο.
Υπενθυμίζεται πως στην Ελλάδα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από εταιρείες για τη λειτουργία νέων FSRUs. Συγκεκριμένα, FSRU σχεδιάζει η εταιρεία Διώρυγα Gas, του ομίλου Motor Oil, κοντά στην Κόρινθο. Στις αρχές του 2025, το project έλαβε πράσινο φως από το ΥΠΕΝ. Παράλληλα, έγκριση από τη ΡΑΑΕΥ έχει λάβει το FSRU που σχεδιάζει η Elpedison στη Θεσσαλονίκη, για το οποίο αναμένεται σύντομα η τελική επενδυτική απόφαση. Ως προς το FSRU που σχεδιάζει η Mediterranean Gas στον Βόλο, η τελική επενδυτική απόφαση αναμένεται στις αρχές του επόμενου χρόνου. Τέλος, την εγκατάσταση δεύτερου FSRU στην Αλεξανδρούπολη εξετάζει η Gastrade.
Σημειώνεται πως αυτήν την περίοδο υπάρχουν 48 FSRUs σε όλο τον κόσμο, τα οποία αποτελούν το 6,5% του παγκόσμιου στόλου LNG. Πέραν των πλωτών μονάδων επαναεριοποίησης, δηλαδή των FSRUs, υπάρχουν και κάποιες υπεράκτιες μονάδες (offshore) επαναεριοποίησης. Μέχρι το τέλος του 2024, υπήρχαν 52 ενεργές πλωτές και υπεράκτιες μονάδες επαναεριοποίησης, με συνολική δυναμικότητα 207,3 MTPA. Αυτές οι εγκαταστάσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% της παγκόσμιας δυναμικότητας επαναεριοποίησης, αναφέρει το IGU. Το περασμένο έτος τέθηκαν σε λειτουργία 8 FSRUs προσθέτοντας 34,4 MTPA δυναμικότητας. Η Ευρώπη αντιπροσώπευε πάνω από το 50% αυτής της αύξησης, απόρροια της «στροφής» της προς το LNG. Ισχυρή ανάπτυξη των FSRUs παρατηρήθηκε και στη Λατινική Αμερική, με τρεις νέες πλωτές μονάδες πέρυσι.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr