Η πολιτική κρίση που ταλανίζει τη Γαλλία απειλεί να περιορίσει τα έσοδα δύο εκ των μεγαλύτερων αμυντικών ομίλων της χώρας, Thales και Dassault, καθώς οι καθυστερήσεις στον κρατικό προϋπολογισμό θέτουν εν αμφιβόλω τις υποσχέσεις για αυξήσεις στις στρατιωτικές δαπάνες.
H Thales ειδικεύεται στην παραγωγή ηλεκτρονικών και ραντάρ, ενώ η Dassault κατασκευάζει τα γνωστά Rafale, Mirage, αλλά και πολιτικά τζετ.
Ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε ανακοινώσει νωρίτερα φέτος αύξηση ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2026 και 3 δισ. ευρώ για το 2027 στον στρατιωτικό προϋπολογισμό, ανεβάζοντας τον σε 64 δισ. ευρώ το 2027 – σχεδόν διπλάσιο σε σύγκριση με το 2017, όταν ανέλαβε την εξουσία.
Ωστόσο, τρεις κυβερνητικές κρίσεις μέσα σε έναν χρόνο, συμπεριλαμβανομένης της αποπομπής του Πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού τον Σεπτέμβριο, οδήγησαν σε αναβολή της ψήφισης του προϋπολογισμού για το 2026. Αυτό δημιουργεί σοβαρή αβεβαιότητα γύρω από τις δεσμεύσεις Μακρόν, σύμφωνα με το Bloomberg.
«Αν δεν περάσει ο προϋπολογισμός, επιστρέφουμε στο αρχικό πλάνο – που είναι καλύτερο από το τίποτα, αλλά όχι αρκετό σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες», λένε Γάλλοι αναλυτές.
Ακόμη και με την υποστήριξη του νέου Πρωθυπουργού, Σεμπαστιέν Λεκορνύ, οι πιθανότητες έγκρισης του σχεδίου στρατιωτικών δαπανών μοιάζουν με… κορώνα ή γράμματα. Ο αρχικός προϋπολογισμός προέβλεπε 53,7 δισ. ευρώ για το 2026 και 56,9 δισ. ευρώ για το 2027.
Προβληματισμοί για το ευρωπαϊκό μαχητικό FCAS
Οι καθυστερήσεις στον προϋπολογισμό προσθέτουν αβεβαιότητα και στο ήδη εύθραυστο πρόγραμμα FCAS (Future Combat Air System), την κοινή προσπάθεια Γαλλίας, Γερμανίας και Ισπανίας για την ανάπτυξη νέου ευρωπαϊκού μαχητικού 6ης γενιάς, που θα πρέπει να ανταγωνιστεί το αντίστοιχο αμερικανικό Boeing F-47 που ήδη ετοιμάζεται.
Η Dassault Aviation βρίσκεται σε διαμάχη με την Airbus σχετικά με τους όρους συνεργασίας τους με την ισπανική Indra Sistemas SA, ενώ η Γερμανία εξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε ευρύτερες συνεργασίες για το νέο μαχητικό, χωρίς τη συμμετοχή της Dassault, επειδή η τελευταία απαιτεί δυσανάλογα μεγάλη ποσοστιαία συμμετοχή στο φιλόδοξο πρόγραμμα.
Εν τω μεταξύ, οι μετοχές των Dassault και Thales έχουν υποχωρήσει σημαντικά έναντι άλλων ευρωπαϊκών εταιρειών άμυνας, οι οποίες φέτος έχουν δει μεγάλα κέρδη λόγω της γενικότερης ανόδου των αμυντικών δαπανών.
Γαλλικό χρέος και αμυντικές δαπάνες
Ακόμη και αν περάσει ο προϋπολογισμός, υπάρχει ένα μεγάλο «αλλά»: η διαχείριση του διογκούμενου δημόσιου χρέους της Γαλλίας (που φτάνει το 120% του ΑΕΠ) ενδέχεται να περιορίσει το περιθώριο ελιγμών. ΄Ηδη το αυξημένο γαλλικό χρέος δημιουργεί προβλήματα σε πολλούς άλλους τομείς.
«Το υψηλό χρέος περιορίζει εκ των πραγμάτων τις δυνατότητες αμυντικών δαπανών στο μέλλον», τονίζουν οι Γάλλοι αναλυτές.
Επίπτωση σε Thales και Dassault
Η Thales εξαρτάται περισσότερο από τον εγχώριο αμυντικό προϋπολογισμό και οι γαλλικές αμυντικές δαπάνες αναμένεται να συνεισφέρουν περίπου το 15% των εσόδων της το 2025.
Για τη Dassault, η έκθεση σε κινδύνους είναι μικρότερη, αφού το γαλλικό Υπουργείο Άμυνας δεν είναι ο κύριος πελάτης της – η πλειονότητα των πωλήσεων των μαχητικών Rafale γίνεται στο εξωτερικό.
Παρόλα αυτά, νέα συμβόλαια –όπως η πρόσφατη παραγγελία της Δανίας προς την Thales για το αντιπυραυλικό σύστημα SAMP/T NG, και πιθανές νέες παραγγελίες Rafale από την Ινδία– ενδέχεται να αναπληρώσουν μέρος των απωλειών.
Αν η Γαλλία δεν δαπανήσει περισσότερα για άμυνα, οι εταιρείες της θα στραφούν στο εξωτερικό. Αλλά αυτό ενδέχεται να μην αποδώσει εξίσου καλά. Η εξαγωγική «πίτα» είναι πάντα μεγαλύτερη για χώρες που ξοδεύουν περισσότερο στη δική τους εσωτερική αγορά πρωτίστως.