Την προκήρυξη του Προγράμματος για τις περίφημες ΚΑΛΟ, τους φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, περιμένει το Cluster Τυροκομείων Δυτικής Μακεδονίας, καθώς αυτός ο πρώτος συνεργατικός σχηματισμός τυροκόμων στη χώρα μας, που σχημάτισε ΚΟΙΝΣΕΠ το 2022, έχει ένα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα της τάξης των 10 εκατ. ευρώ, το οποίο ελπίζει ότι θα μπορέσει σταδιακά να εντάξει σε χρηματοδοτικά προγράμματα.
Πριν από δυόμισι χρόνια το «Ολοκληρωμένο Σχέδιο Διαχείρισης τυρογάλακτος των τυροκομείων Δυτικής Μακεδονίας», προϋπολογισμού 1.500.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, είχε πάρει το πράσινο φως από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία και είχε εισηγηθεί την ένταξή του στο ΔΑΜ, αλλά τελικά, όπως αποδείχθηκε, τα 21 τυροκομεία-μέλη της ΚΟΙΝΣΕΠ θα έπρεπε, μαζί με πολλές ακόμη συνεταιριστικές επιχειρήσεις κοινωνικού χαρακτήρα, να περιμένουν την προκήρυξη ιδιαίτερου προγράμματος στο πλαίσιο του ΠΕΠ 2021-2027 της Δυτικής Μακεδονίας.
Όπως πληροφορείται το powergame.gr, το συγκεκριμένο πρόγραμμα για τις ΚΟΙΝΣΕΠ πιθανότατα θα προκηρυχθεί την επόμενη εβδομάδα και είναι ύψους δημόσιας δαπάνης, 2 εκατ. ευρώ, το οποίο με το bonus που θα δοθεί εκτιμάται ότι θα φτάσει στα 2,5 εκατ. ευρώ. Θεωρείται πολύ πιθανή η υποβολή αρκετών αιτημάτων υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων από ΚΟΙΝΣΕΠ, καθώς στην Ένωση ΚΑΛΟ Δυτικής Μακεδονίας συμμετέχουν 17 ΚΟΙΝΣΕΠ.
Βεβαίως, ο μεγάλος αριθμός των ΚΟΙΝΣΕΠ δεν συνεπάγεται υπαγωγή όλων αυτών που ενδιαφέρονται για να επενδύσουν, καθώς για να ενταχθούν και να πάρουν την επιδότηση θα πρέπει να διαθέτουν ρευστότητα για την υλοποίηση των έργων.
Όπως είπαν στο powergame.gr o πρόεδρος της ΚΟΙΝΣΕΠ και ο αντιπρόεδρος, Σωκράτης Δημητρίου και Θωμάς Μόσχος αντίστοιχα, η τυροκομία στη Δυτική Μακεδονία αποτελεί σημαντική δραστηριότητα για την Περιφέρεια, η οποία στηρίζεται στον πρωτογενή τομέα. Η επιχείρηση συστάθηκε το 2022, με μέλη 11 τυροκομικές επιχειρήσεις και βασικό σκοπό τη διαχείριση του τυρογάλακτος, δημιουργώντας αρχικά ένα κέντρο συλλογής.
Με δεδομένο ότι το 80% του γάλακτος που παράγεται στη Δυτική Μακεδονία διατίθεται εκτός περιοχής, στόχος είναι αφενός η δημιουργία συνθηκών για την αξιοποίησή του από τα τυροκομεία της Περιφέρειας, αφετέρου, η οργανωμένη διαχείριση του παραπροϊόντος της τυροκόμησης, του τυρογάλακτος, στο πνεύμα και στην πρακτική της κυκλικής οικονομίας, ώστε να εξασφαλίζονται έσοδα για τους παραγωγούς.
Τα μέλη της ΚΟΙΝΣΕΠ παράγουν κατά την τυροκόμηση, ετήσια, περίπου 10.000 τόνους τυρογάλακτος. Μάλιστα, μελέτη που είχε γίνει σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, έδειχνε ότι η επένδυση θα είναι βιώσιμη, ενώ υποδείκνυε και τα προϊόντα που θα μπορούσαν να παραχθούν, αλλά έως σήμερα, η ΚΟΙΝΣΕΠ αναγκάσθηκε να «κόψει ταχύτητα», περιμένοντας τη γραφειοκρατία, καθώς όλα απαιτούν επενδύσεις.
Στο πλαίσιο της επένδυσης του 1,5 εκατ. ευρώ, η ΚΟΙΝΣΕΠ, στα τυροκομεία των μελών της (κάποια μέλη διαθέτουν και μονάδες παραγωγής γάλακτος), θα τοποθετήσει δεξαμενές συλλογής του τυρογάλακτος και λοιπό εξοπλισμό και θα προμηθευτεί κατάλληλα βυτιοφόρα οχήματα για τη μεταφορά του τυρογάλακτος σε μονάδα βιοαερίου ή σε μονάδα μεταποίησης τυρογάλακτος.
Σημειώνεται ότι στη Δυτική Μακεδονία υπάρχουν δύο μονάδες παραγωγής ενέργειας από βιοαέριο, όπως επίσης μία μονάδα στον νομό Θεσσαλονίκης, ενώ στα Ιωάννινα υπάρχει μονάδα επεξεργασίας τυρογάλακτος.
Σύμφωνα με τον κ. Χάρη Βανίδη, σύμβουλο επιχειρήσεων και πρόεδρο της Ένωσης Φορέων ΚΑΛΟ Δυτικής Μακεδονίας, η μελέτη για την επένδυση προέβλεπε την ορθή διαχείριση του τυρογάλακτος, το οποίο ως απόβλητο έχει εξαιρετικά υψηλό ρυπαντικό φορτίο, δεκάδες φορές πάνω από τα αστικά λύματα. Με τον ανωτέρω συγκεκριμένο τρόπο συγκέντρωσης, τα τυροκομεία θα έπαιρναν «πράσινο» αποδεικτικό από την ΚΟΙΝΣΕΠ, που με τη σειρά της και αυτή θα λάμβανε «πράσινη» βεβαίωση, ότι το τυρόγαλα διατέθηκε είτε σε μονάδα διαχείρισης, είτε σε μονάδα βιοαερίου.
Στον σχεδιασμό των τυροκόμων της Δυτικής Μακεδονίας είναι η δημιουργία μονάδας διαχείρισης τυρογάλακτος και παραγωγής βιοαερίου, πιθανώς στην Κοζάνη. Σημειώνεται ότι από το τυρόγαλα μπορεί να παραχθεί πρωτεΐνη, με πολλές εφαρμογές (π.χ. στη ζαχαροπλαστική, παιδικές τροφές, ζωοτροφές).
Ένα σημαντικό μέρος του σχεδίου της ΚΟΙΝΣΕΠ αφορά την παραγωγή κασεριού, ένα προϊόν το οποίο παράγουν όλα τα μέλη της συνεταιριστικής επιχείρησης, που στη συνέχεια θα επιχειρούσαν να αναγνωριστεί ως ΠΟΠ, ως προϊόν της ΚΟΙΝΣΕΠ.
Στη Δυτική Μακεδονία, πέραν της φέτας, παράγεται επίσης μπάτζιος, ανεβατό, γραβιέρα, κεφαλογραβιέρα, μανούρι, με ορισμένους τυροκόμους να παράγουν βιολογικά τυριά.
