Τούρκοι και Ιταλοί, κόπηκαν από τον μεγάλο διαγωνισμό των 602 εκατ. ευρώ, του ΟΣΕΘ, για τις περιαστικές λεωφορειακές γραμμές της Θεσσαλονίκης, με «ζωντανές» στον αγώνα της διεκδίκησης να μένουν η ισπανοκυπριακή «CPT» και η «ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης ΑΜΤΕΕ» που κατεβαίνει σε σχήμα μαζί με την «ΚΤΕΛ Σερρών» και την εταιρεία τεχνολογίας «AMCO».
Το βέβαιο είναι, ότι κατά της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ έχουν ήδη κατατεθεί δύο προσφυγές στο ΣτΕ, από την «ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης» και τη «CPT», δηλαδή από τους δύο φορείς που «πέρασαν» και συνεχίζουν στο διαγωνισμό. Οι κινήσεις τους αυτές αποδίδονται στην προσπάθεια να προλάβουν ενδεχόμενη πρόκριση των εταιρειών που αποκλείσθηκαν από τον ΟΣΕΘ και την ΕΑΔΗΣΥ, ενώ ακόμη δεν γνωρίζουμε εάν οι αποκλεισμένες, η ιταλική «ΑΤΜ» και η τουρκική «GUR-SEL» έχουν υποβάλλει αιτήσεις ακύρωσης της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ.
Επίσης, πρέπει να θεωρείται βέβαιη η καθυστέρηση στις διαγωνιστικές διαδικασίες, από τη στιγμή που κατατέθηκαν προσφυγές στο ΣτΕ. Η «ΟΣΕΘ Α.Ε.», που είχε δημοσιεύσει τη διακήρυξη του διαγωνισμού στις 21/8/2024, ήλπιζε ότι θα είχε ανάδοχο, μέχρι το Νοέμβριο του 2025, προοπτική που φαίνεται πλέον πολύ χλωμή, αν ληφθεί υπόψη ότι μεσολαβεί και η περίοδος του καλοκαιριού. Σημειωτέον ότι μετά τη διενέργεια διαγωνισμού, τις περιαστικές και ορισμένες τοπικές γραμμές της Θεσσαλονίκης, γραμμές που παλαιότερα εκτελούσε ο ΟΑΣΘ, εκτελούν τα ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, Σερρών και Χαλκιδικής. Αυτές τις περίπου 40 γραμμές θα εκτελούν μέχρι 31/12/2025, ενώ προαίρεση προβλέπει επέκταση της παροχής υπηρεσίας, για ένα ακόμη δίμηνο.
Θεωρείται συνεπώς, πολύ πιθανή η διενέργεια επόμενου διαγωνισμού, προκειμένου να μη μείνει χωρίς λεωφορεία σχεδόν η μισή Θεσσαλονίκη, αφού οι λεωφορειακές γραμμές, έχουν σχεδόν ισοδύναμα μοιραστεί μεταξύ ΟΑΣΘ και των ΚΤΕΛ.
Ποιοι είναι οι τέσσερις υποψήφιοι
Υπενθυμίζεται ότι φακέλους συμμετοχής στο μεγάλο αυτό διαγωνισμό, που προβλέπει ανάληψη των περιαστικών γραμμών του ΟΑΣΘ για 10+5 έτη, είχαν υποβάλλει οι εξής τέσσερις οικονομικοί φορείς.
- «ΑΤΜ S.P.A.-AZIENDA TRASPORTI MILANESI», εταιρεία ιταλική, που αποτελεί τον έναν από τους δύο εταίρους της «ΤΗΕΜΑ ΑΕ», της εταιρείας – λειτουργού του Μετρό Θεσσαλονίκης. Η «ΑΤΜ» λειτουργεί το Μετρό, το Τραμ, αλλά και 122 γραμμές λεωφορείων στην ευρύτερη περιοχή του Μιλάνου.
- «CPT- Cyprus Public Transport Services & Operations Ltd», εταιρεία θυγατρική της της ισπανοβρετανικής Automoviles Luarca (ALSA). ΗΑLSA, που παρέχει συγκοινωνιακό έργο, με λεωφορεία σε 17 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών σε Μάλτα και Κύπρο, για περισσότερα από 20 χρόνια, λειτουργεί λεωφορειακές αστικές γραμμές και σε πόλεις του Μαρόκου.
- «GUR-SEL Turizm Tasimacilik Ve Servis A.S.», τουρκική εταιρεία, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, που δραστηριοποιείται στις αστικές, υπεραστικές και τουριστικές μεταφορές.
- «ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Μ.Τ.Ε.Ε.», πολυμετοχική εταιρεία που εκτελεί υπεραστικές μεταφορές αλλά και αστικές στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Κάτω από την ομπρέλα της «ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης», είναι και τα ΚΤΕΛ Σερρών, όπως και η «AMCO», εταιρεία τεχνολογίας που έκανε το Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου, για τα λεωφορεία της Θεσσαλονίκης, μετά από διαδικασίες που έτρεξε ο ΟΣΕΘ.
Η Επιτροπή του Διαγωνισμού, σύμφωνα με το Πρακτικό το οποίο συνέταξε, «έκοψε» από τη διαδικασία την τουρκική «GUR-SEL». Το πρακτικό αυτό, εγκρίθηκε από το δ.σ. του ΟΣΕΘ και στάλθηκε στην ΕΑΔΗΣΥ, μαζί με τις παρεμβάσεις που είχαν τη δυνατότητα να κάνουν οι ενδιαφερόμενοι, που είχαν προηγούμενα λάβει γνώση του πρακτικού της Επιτροπής. Όμως, η ΕΑΔΗΣΥ, έκοψε και την ιταλική «ΑΤΜ», καθώς έκρινε ότι στο διαγωνισμό μπορούν να συνεχίσουν η «CPT» και η «ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης». Έτσι, άνοιξε και ο δρόμος των προσφυγών στο ΣτΕ, με το Συμβούλιο πλέον να πρέπει να αποφασίσει τους διαγωνιζόμενους.
Οι απαιτήσεις του διεθνούς διαγωνισμού
Ο δημόσιος διεθνής διαγωνισμός των 602 εκατ. προ ΦΠΑ (δημοσιεύτηκε στο ΚΗΜΔΗΣ στις 21/8/2024) διεξάγεται σε δύο φάσεις, σύμφωνα με τους όρους του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1370/2007. Με τον διαγωνισμό και μέσω της διαδικασίας Ανταγωνιστικού Διαλόγου θα ανατεθεί με σύμβαση η παροχή υπηρεσιών δημόσιας μεταφοράς επιβατών με λεωφορείο σε περιοχή ευθύνης του ΟΣΕΘ, για περίοδο 10+5 ετών.
Σύμφωνα με τη διακήρυξη, ο πάροχος θα πρέπει να εκτελεί ετησίως 20 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα. Η διάρκεια της σύμβασης θα μπορεί να παραταθεί για επιπλέον 5 έτη, ενώ προβλέπεται και η αύξηση του έργου που θα παραχθεί έως κατά +25%.
Ο πάροχος που θα επιλεγεί θα έχει στη διάθεσή του έως ένα (1) έτος, προετοιμασίας (10+1 χρόνια), με τον όρο ότι η προμήθεια του 50% των καινούργιων λεωφορείων θα γίνει στο πρώτο έτος και του υπολοίπου 50% στο α’ εξάμηνο του δεύτερου έτους. Ο φορέας θα πρέπει να εξασφαλίσει για την παροχή υπηρεσίας, 220 καινούργια λεωφορεία (158 θερμικά και 62 καθαρά, ηλεκτρικά),
Το κόστος ανά χιλιόμετρο, στα θερμικά λεωφορεία, έχει υπολογιστεί στα 2,2 ευρώ και, στα «καθαρά», ηλεκτρικά ή υδρογόνου, στα 2,4 ευρώ/χλμ., ενώ στην αξιολόγηση των προσφορών, θα ληφθεί υπόψη και η εκτίμηση μεταφοράς πρόσθετων επιβατών.
Πολύ σημαντικά κριτήρια, τεχνικά και επαγγελματικά, για τους υποψηφίους είναι τα εξής:
- Ο υποψήφιος φορέας θα πρέπει στη διάρκεια της τελευταίας 10ετίας να παρέχει, τουλάχιστον για πέντε χρόνια, υπηρεσίες αστικών μεταφορών, έστω με μία σύμβαση που θα υπερβαίνει τα 5 εκατ. ευρώ/ έτος.
- Για τρία χρόνια θα πρέπει να εφαρμόζει και να χρησιμοποιεί Έξυπνα Συστήματα Μεταφορών, Τηλεματική – ITS, όπως και ηλεκτρονικό σύστημα κομίστρου σε δίκτυο δημόσιων μεταφορών.
- Να έχει υπογράψει την τελευταία πενταετία ή να είναι στη φάση εφαρμογής σύμβασης παροχής υπηρεσιών, με τη χρήση Τηλεματικής, σε στόλο τουλάχιστον 100 λεωφορείων και την παροχή πληροφοριών στους επιβάτες σε real time.