Tρία εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά κατασχέθηκαν αυτό το καλοκαίρι από το γραφείο και το σπίτι εκτελωνιστή στην Ελλάδα, στο πλαίσιο έρευνας για απάτη στον ΦΠΑ στο Λιμάνι του Πειραιά, που συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα της Κίνας, όπως αποκάλυψε η κορυφαία εισαγγελέας της ΕΕ, Λάουρα Κοβέσι στους Financial Times.
Η Ευρωπαία Εισαγγελέας, δήλωσε στους FΤ ότι τα κατασχεθέντα χρήματα προέρχονταν από εγκληματικές δραστηριότητες, που στόχευαν στη μεταφορά αγαθών στην Ευρώπη σε «μαζική» κλίμακα χωρίς την καταβολή των απαιτούμενων δασμών και φόρων. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Εισαγγελέα (EPPO) απήγγειλε τον περασμένο μήνα κατηγορίες σε δύο τελωνειακούς υπαλλήλους και 14 εκτελωνιστές, οι οποίοι φέρονται να συμμετείχαν σε σχέδιο εισαγωγής αγαθών από την Κίνα — όπως ηλεκτρικά ποδήλατα — παρακάμπτοντας τις πληρωμές δασμών και φόρων.
Λιμάνι Πειραιά: Τι έχουν δείξει οι έρευνες για την τελωνειακή απάτη
Κατά τη διάρκεια εφόδων που στόχευσαν το λιμάνι του Πειραιά τον Ιούνιο, οι αρχές κατάσχεσαν 2,7 εκατ. ευρώ σε μετρητά από το γραφείο ενός εκτελωνιστή — ποσό που θα ζύγιζε πάνω από 25 κιλά σε χαρτονομίσματα των 100 ευρώ — και επιπλέον 300.000 ευρώ στο σπίτι του, δήλωσε η Κόβεσι.
Σύμφωνα με το EPPO, τα χαρτονομίσματα αποτελούσαν μέρος ενός συνόλου 4,78 εκατ. ευρώ που κατασχέθηκαν σε μετρητά και 5,4 εκατ. ευρώ που «πάγωσαν» σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα. Συνολικά, 5,8 εκατ. ευρώ κατασχέθηκαν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Οι αρχές κατέσχεσαν επίσης ακίνητα και αυτοκίνητα, καθώς και περισσότερα από 2.400 κοντέινερ με εκτιμώμενη αξία 250 εκατ. ευρώ.
«Αυτή είναι η μεγαλύτερη κατάσχεση κοντέινερ στην ΕΕ μέχρι σήμερα», είπε η Κόβεσι. «Στοχεύουμε εγκληματικά δίκτυα που οργανώνουν μαζικές εισαγωγές αγαθών από την Κίνα, αποφεύγοντας τους τελωνειακούς δασμούς και διαπράττοντας μεγάλης κλίμακας απάτη στον ΦΠΑ».
Το EPPO εκτιμά ότι οι ζημίες από το σχέδιο αυτό, το οποίο εκτείνεται σε 14 ευρωπαϊκές χώρες που καλύπτονται επί του παρόντος από την έρευνα, υπερβαίνουν τα 800 εκατ. ευρώ σε τελωνειακούς δασμούς και ΦΠΑ.
«Αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς διαφθορά… υπήρχαν δημόσιοι υπάλληλοι που τους βοήθησαν, γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσες να θέσεις σε εφαρμογή αυτό το τεράστιο σχέδιο», δήλωσε η Κόβεσι. Η Κόβεσι, η οποία έγινε η πρώτη Ευρωπαία Γενική Εισαγγελέας όταν δημιουργήθηκε το EPPO το 2019, τόνισε ότι «το οργανωμένο έγκλημα αυξάνεται και γίνεται ισχυρότερο εκμεταλλευόμενο τον προϋπολογισμό της ΕΕ και τους εθνικούς προϋπολογισμούς».
Η απάτη στον ΦΠΑ έχει καταστεί «η πιο ελκυστική» εγκληματική δραστηριότητα στην ΕΕ, είπε, συχνά συνδυαζόμενη με απάτη στους τελωνειακούς δασμούς. «Οι απάτες ΦΠΑ αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ των εκτιμώμενων ζημιών σε ό,τι ερευνούμε», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η απάτη στον ΦΠΑ κοστίζει στην ΕΕ περίπου 50 δισ. ευρώ ετησίως.
Η Κόβεσι ανέφερε ότι κινεζικές εγκληματικές ομάδες εμπλέκονται στις περισσότερες από τις τρέχουσες έρευνες για απάτη στον ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης στην Ελλάδα, καθώς «θέλουν να ελέγξουν ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής… και να πληρώσουν το ελάχιστο δυνατό».
«Αν δεν πληρώσεις κανέναν φόρο, μπορείς να πουλάς αυτά τα αγαθά σε χαμηλότερη τιμή από την κανονική. Και με αυτόν τον τρόπο επηρεάζεις τους παραγωγούς που βρίσκονται στην Ευρώπη», εξήγησε η Κόβεσι.
Η έρευνα ξεκίνησε από δύο μικρότερες υποθέσεις που σχετίζονταν με εσφαλμένες δηλώσεις εισαγωγής ηλεκτρικών ποδηλάτων και υφασμάτων στον Πειραιά και στο ιταλικό λιμάνι του Μπάρι. «Εισήγαγαν ηλεκτρικά ποδήλατα, αλλά στην πραγματικότητα τα δήλωσαν ως αλυσίδες ή ελαστικά», είπε η Κόβεσι, προσθέτοντας ότι αυτό επέτρεψε στις εγκληματικές ομάδες να αποφύγουν τους αντιντάμπινγκ φόρους και να αποκομίσουν «παράνομο κέρδος».
Στην Ελλάδα, η υπόθεση ξεκίνησε με δύο εταιρείες που υπέβαλαν περισσότερες από 5.000 εσφαλμένες τελωνειακές δηλώσεις, δήλωσε η Κόβεσι. Τελικά, οι δύο εταιρείες αποδείχθηκαν «εικονικές» και οι Κινέζοι ιδιοκτήτες πίσω από αυτές ήταν επίσης συνδεδεμένοι με την ιταλική υπόθεση, πρόσθεσε. «Διαπιστώσαμε ότι πρόκειται για τις ίδιες ταυτότητες και το ίδιο μοτίβο».
Οι ομάδες ύποπτες δημιουργούσαν επίσης εικονικές εταιρείες για να αποφύγουν την καταβολή ΦΠΑ στο τελικό σημείο πώλησης των αγαθών. «Δημιούργησαν ψεύτικες εταιρείες και κανείς δεν πλήρωνε τίποτα», είπε η Κόβεσι.
Πρόσθεσε ότι οι τελωνειακές αρχές δεν εντόπισαν σημάδια προειδοποίησης στις δηλώσεις, αν και υπήρχαν «τεράστια κόκκινα σημαία». Υπέθεσε ότι οι τελωνειακοί υπάλληλοι «δεν έκαναν αυτούς τους ελέγχους επειδή κάποιες φορές λάμβαναν δωροδοκία».
Τι απαντά η ΑΑΔΕ και η Cosco
Τρεις αξιωματούχοι με άμεση γνώση των τελωνειακών λειτουργιών στο λιμάνι του Πειραιά δήλωσαν στους Financial Times, ότι η υπόθεση απάτης είναι «μόνο η κορυφή του παγόβουνου», σημειώνοντας την έλλειψη αυτοματοποιημένων συστημάτων σάρωσης ικανών να ελέγξουν σωστά τις εισερχόμενες αποστολές. Στον Πειραιά φτάνουν περίπου 5,1 εκατ. κοντέινερ κάθε χρόνο.
«Συνεργαζόμαστε στενά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία γιατί ο στόχος μας είναι κοινός και αυτός είναι να υπηρετούμε το δημόσιο συμφέρον», δήλωσε ο Γεώργιος Πιτσιλής, επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η οποία εποπτεύει τα τελωνεία στο λιμάνι.
Το ίδιο το λιμάνι ανήκει κυρίως σε θυγατρική της κινεζικής Cosco. Η εταιρεία, δήλωσε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει «μια τρέχουσα έρευνα», αλλά πρόσθεσε ότι «συνεχίζει να ανταποκρίνεται άμεσα στα αιτήματα των ελληνικών αρχών».