Η συνεργασία των φορολογικών αρχών στην Ευρώπη αλλά και με πολλές χώρες εκτός Ευρώπης έχουν ενταθεί το τελευταίο διάστημα με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Οι ηλεκτρονικές απάτες και η υφαρπαγή του ΦΠΑ απασχολεί τα κράτη μέλη και ήδη έχουν εντείνει τη συνεργασία ανταλλάσσοντας πληροφορίες διαρκώς μέσα σε κάθε έτος. Δηλαδή, πέραν της ανταλλαγής πληροφοριών που γίνεται κάθε χρόνο, όπου όλες οι φορολογικές αρχές αποστέλλουν ένα μακρύ κατάλογο με τους φορολογικούς κατοίκους κάθε χώρας (δηλαδή η Ελλάδα λαμβάνει πληροφορίες για τα εισοδήματα και τα ακίνητα που έχουν οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας στο εξωτερικό) και τη διοικητική συνδρομή όταν αυτή ζητείται για μεγάλες υποθέσεις, πλέον οι φορολογικές διοικήσεις ανταλλάσσουν πληροφορίες και… αυθόρμητα.
Όπως τονίζεται στην εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή, Η αυθόρμητη ανταλλαγή πληροφοριών είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για την αποκάλυψη συγκεκριμένων περιπτώσεων φοροδιαφυγής. Οι πληροφορίες ανταλλάσσονται αυθόρμητα όταν εφοριακοί υπάλληλοι/ελεγκτές Φορολογικής Αρχής ενός κράτους, αφού συγκέντρωσαν πληροφορίες κατά τη διάρκεια ή μετά τη διενέργεια ελέγχου ή κάποιου άλλου είδους φορολογικής διαδικασίας, διέκριναν ότι αυτές οι πληροφορίες ενδεχομένως να οδηγούν σε φορολογητέα ύλη, αποκρυβείσα και φορολογητέα στο άλλο κράτος, και του τις διαβιβάζει χωρίς αυτό το κράτος να τις έχει ζητήσει προηγουμένως.
Η αποτελεσματικότητα αυτής της μορφής ανταλλαγής πληροφοριών βασίζεται στην ενεργό συμμετοχή και συνεργασία των ελεγκτικών υπηρεσιών και φέρει, συνήθως, θετικό αποτελέσματα, δεδομένου ότι αφορά στοιχεία που ανιχνεύονται και επιλέγονται από εφοριακούς υπαλλήλους/ελεγκτές.
Σύμφωνα με το σχέδιο των κρατών οι πληροφορίες που αποστέλλονται αυθόρμητα συνοδεύονται από οποιαδήποτε διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία, ώστε να τεκμηριώνεται πλήρως η χρησιμότητά τους στην αλλοδαπή Φορολογική Αρχή. Σε κάθε περίπτωση, οι πληροφορίες αξιολογούνται κατά το δυνατόν ως προς τη χρησιμότητά τους, και διασφαλίζεται ότι είναι όσο το δυνατόν πλήρεις, ούτως ώστε οι φορολογούμενοι να μπορούν να ταυτοποιηθούν και να μπορεί να γίνει κατανοητό το σχήμα της πιθανολογούμενης φοροδιαφυγής.
Κατηγορίες υποχρεωτικής αυθόρμητης ανταλλαγής πληροφοριών:
- Η Αρμόδια Αρχή ενός κράτους έχει λόγους να υποθέτει ότι στο άλλο κράτος υφίσταται φοροδιαφυγή.
- Ένας φορολογούμενος επιτυγχάνει σε ένα κράτος μείωση ή απαλλαγή φόρου, η οποία συνεπάγεται γι’ αυτόν αύξηση φόρου ή υπαγωγή του σε φόρο στο άλλο κράτος.
- Όταν πραγματοποιούνται επιχειρηματικές δραστηριότητες μεταξύ προσώπων των συμβαλλόμενων κρατών, κατά τέτοιον τρόπο που ενδέχεται να συνεπάγονται μείωση ή εξάλειψη του φόρου είτε στο ένα, είτε στο άλλο, είτε και στα δύο συμβαλλόμενα κράτη.
- Η Αρμόδια Αρχή ενός κράτους έχει λόγους να υποθέτει ότι υφίσταται μείωση ή εξάλειψη φόρου, η οποία προκύπτει από εικονικές/πλασματικές μεταφορές κερδών εντός συνδεδεμένων επιχειρήσεων.
- Από πληροφορίες που διαβίβασε σε ένα κράτος η Αρμόδια Αρχή του άλλου κράτους προκύπτουν πληροφορίες που ενδέχεται να έχουν σημασία για την αξιολόγηση της επιβολής φόρου στο δεύτερο κράτος.
