Route 2025: Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών 25 χρόνια μπροστά από την Ευρώπη στη μετάβαση στο Net Zero

Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών υλοποιεί πριν από κάθε άλλο μεγάλο ευρωπαϊκό αεροδρόμιο τον στόχο μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος

Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, «Ελευθέριος Βενιζέλος» © ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI

Σε μια τελετή με έντονο συμβολισμό και υψηλούς προσκεκλημένους πραγματοποιήθηκε χθες στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» η επίσημη παρουσίαση της Πρωτοβουλίας «Route 2025», μέσω της οποίας ο ΔΑΑ γίνεται το πρώτο αεροδρόμιο στην Ευρώπη που πετυχαίνει τον στόχο του μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα 25 χρόνια νωρίτερα από τη δέσμευση του κλάδου για το 2050.

Πρόκειται για ένα επίτευγμα που αναγνωρίζεται πλέον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τοποθετώντας την Αθήνα στον χάρτη των πιο καινοτόμων αεροδρομίων διεθνώς.

Η πρωτοβουλία «Route 2025» ανακοινώθηκε για πρώτη φορά το 2019, με τον ΔΑΑ να δεσμεύεται ότι θα μηδενίσει τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές του έως το 2025, έναν στόχο που πολλοί στον κλάδο θεωρούσαν τότε υπερβολικά φιλόδοξο. Σήμερα, η επιτυχία αυτή αποτελεί πραγματικότητα μέσα από ένα πολυετές επενδυτικό πρόγραμμα ηλεκτροδότησης από ΑΠΕ, εξηλεκτρισμού και ενεργειακής αναβάθμισης.

Φωτοβολταϊκά, αποθήκευση ενέργειας και θερμικές αντλίες

Το Route 2025 βασίστηκε σε τρεις πυλώνες:

1. Πλήρη ηλεκτροκίνηση του στόλου οχημάτων του αεροδρομίου, με 61 οχήματα να αντικαθίστανται και νέο δίκτυο φορτιστών.

2. Δραστική επέκταση του Φωτοβολταϊκού Πάρκου σε δύο φάσεις:

  • Το πρώτο φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 16 MWp, που εγκαινιάστηκε το 2023, ήδη καλύπτει το 45% της κατανάλωσης του αεροδρομίου.
  • Το δεύτερο πάρκο, ισχύος 35,5 MWp, σε πλήρη λειτουργία από τον Σεπτέμβριο 2025, συνοδεύεται από σύστημα αποθήκευσης ενέργειας BESS 82 MWh, αποτελώντας τον μεγαλύτερο σταθμό αυτοπαραγωγής ενέργειας εντός αεροδρομίου στην Ευρώπη.

3. Κατάργηση του φυσικού αερίου και αντικατάσταση των λεβήτων με αντλίες θερμότητας υψηλής θερμοκρασίας, μέσω έργου που αναβαθμίζει ενεργειακά το σύνολο των κτιριακών εγκαταστάσεων.

Τα έργα αθροίζουν επένδυση περίπου 70 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 44 εκατ. ευρώ εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), με 22 εκατ. ευρώ άμεσης χρηματοδότησης και το υπόλοιπο μέσω δανειακής στήριξης του NextGenerationEU.

Πλέον, το αεροδρόμιο παράγει το 100% της ηλεκτρικής του ενέργειας εντός της περιμέτρου του, ποσότητα που αντιστοιχεί σε 88.000 MWh ετησίως, όσο δηλαδή η κατανάλωση 22.000 νοικοκυριών, με περιβαλλοντικό αποτύπωμα ισοδύναμο ενός δάσους 1,5 φορά μεγαλύτερου από τα 16.000 στρέμματα της έκτασης του ΔΑΑ.

Θεσμικό, πολιτικό και τεχνικό πλαίσιο

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο διευθύνων σύμβουλος Γιάννης Παράσχης παρέθεσε λεπτομερή στοιχεία: από το 2005 έως σήμερα οι εκπομπές CO₂ του αεροδρομίου μειώθηκαν από 65.000 τόνους σε 29.000, παρά τον υπερδιπλασιασμό της επιβατικής κίνησης, μια μείωση άνω του 56%. «Το απλό carbon neutrality δεν αρκούσε. Θέλαμε πραγματικό μηδενισμό, χωρίς πιστοποιητικά προέλευσης, χωρίς greenwashing», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο πρόεδρος του ΔΑΑ, Μιχάλης Κεφαλογιάννης, χαρακτήρισε την αποανθρακοποίηση «μονόδρομο», αναγνωρίζοντας το υψηλό κόστος των τεχνολογιών και τις προκλήσεις της διαθεσιμότητας των βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων (SAF).

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας τοποθέτησε το Route 2025 στο ευρύτερο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των ελληνικών μεταφορών: «Το Route 2025 μεταμορφώνει το αεροδρόμιο σε ένα από τα ελάχιστα διεθνώς που επιτυγχάνουν πλήρη ενεργειακή αυτονομία από ανανεώσιμες πηγές, παραγόμενες εντός των εγκαταστάσεών του», δήλωσε.

Συνέδεσε μάλιστα την πρωτοβουλία με το νέο ΕΣΕΚ/NECP, που σηματοδοτεί την ταχεία επέκταση των ΑΠΕ έως το 2030, και αναφέρθηκε στην εφαρμογή του Κανονισμού ReFuelEU Aviation, που εισάγει από το 2025 το ελάχιστο 2% SAF, ένα ποσοστό που θα αυξηθεί σε 6% το 2030.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, υπογράμμισε ότι η μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών «δεν αποτελεί βάρος, αλλά ευκαιρία για ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και τεχνολογική πρωτοπορία». Αναφέρθηκε επίσης στο νέο νομοθετικό πλαίσιο για τη δέσμευση και αποθήκευση CO₂, που ανοίγει τον δρόμο για την ενεργειακή μετάβαση της βαριάς βιομηχανίας.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Απόστολος Τζιτζικώστας τόνισε τη σημασία των πράσινων υποδομών στις μεταφορές και παρουσίασε το ευρωπαϊκό πλέγμα διασυνδέσεων που ενισχύει τη συνεργασία Ελλάδας – Βουλγαρίας – Ρουμανίας.

Από την πλευρά της, η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, σημείωσε ότι ο τουρισμός της Αθήνας ανταγωνίζεται πλέον με βάση διεθνείς δείκτες βιωσιμότητας και ότι «η Ελλάδα οφείλει να πρωτοπορεί».

Με το Route 2025, το αεροδρόμιο της Αθήνας όχι μόνο πέτυχε έναν ιστορικό στόχο, αλλά αναδεικνύεται σε case study για την Ευρώπη, αποδεικνύοντας πως η πράσινη μετάβαση μπορεί να συνδυαστεί με ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και διεθνή προβολή.