Το 2023 αναγγέλλεται δυσοίωνο για τους ελβετικούς παγετώνες, καθώς το στρώμα χιονιού που τους καλύπτει είναι λεπτότερο κατά περίπου 30% του μέσου όρου τις τελευταίας δεκαετίας, δήλωσε στο AFP ο επιστήμονας που είναι επιφορτισμένος με την παρατήρησή τους.
Όπως όλες τις χρονιές, τον Απρίλιο, όταν το χιόνι που τους καλύπτει φτάνει στο μέγιστο επίπεδό του, ο Ματίας Χους, ο υπεύθυνος του ελβετικού δικτύου καταχωρίσεων για τους παγετώνες GLAMOS και η ομάδα του προχώρησαν σε εκστρατεία μετρήσεων σε περίπου δεκαπέντε ελβετικούς παγετώνες.
«Φέτος οι συνθήκες είναι παρόμοιες με αυτές του 2022, κατά το οποίο υπήρξαν ρεκόρ απώλειες πάγου. Για άλλη μια φορά έχουμε πολύ λίγο χιόνι», σημείωσε ο Ελβετός ειδικός στους παγετώνες σε συνέντευξη που παραχώρησε στο AFP.
«Η κατάσταση δεν είναι τόσο δραματική όσο το 2022 σε όλες τις περιοχές, ωστόσο βρισκόμαστε και πάλι πολύ κάτω από τον μέσο όρο», επισήμανε.
Οι ποσότητες χιονιού που καλύπτουν τους ελβετικούς παγετώνες μειώθηκαν φέτος σε επίπεδο περίπου 30% κάτω του μέσου όρου της τελευταίας δεκαετίας, αλλά υπάρχουν περιοχές όπου μειώθηκαν έως και 50%, πρόσθεσε.
«Αυτό μας δείχνει ότι οι προϋποθέσεις που υπάρχουν για το καλοκαίρι που έρχεται είναι κακές προς το παρόν. Ωστόσο δεν μπορούμε να πούμε αν θα καταγράψουμε ξανά ρεκόρ τήξης στη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού», τόνισε, σημειώνοντας ότι όλα θα εξαρτηθούν από τις θερμοκρασίες που θα υπάρξουν.
Το χιόνι που καλύπτει τους παγετώνες είναι διπλά σημαντικό για αυτούς διότι ταυτοχρόνως τους “θρέφει” και τους προσφέρει ένα προστατευτικό στρώμα το καλοκαίρι.
Για πρώτη φορά φέτος έγιναν μετρήσεις του στρώματος του χιονιού σε παγετώνα που βρίσκεται περίπου 4.100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
«Το πάχος του χιονιού ήταν 0 εκατοστά. Δεν υπήρχε όντως καθόλου. Αυτό μας αιφνιδίασε», παρατήρησε. Η κατάσταση είναι σοβαρή για τους παγετώνες όταν ακόμη και στα 4.000 μέτρα δεν υπάρχει χιόνι προς το τέλος του χειμώνα.
Πολύ ιδιαίτερη κατάσταση
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας του ΟΗΕ, τα οκτώ τελευταία χρόνια ήταν τα πιο ζεστά που έχουν παρατηρηθεί και η μέση θερμοκρασία του πλανήτη το 2022 ξεπερνούσε κατά 1,15 βαθμό Κελσίου αυτήν της προβιομηχανικής περιόδου (1850-1900).
Στις Άλπεις, οι παγετώνες κατέγραψαν ρεκόρ τήξης εξαιτίας ενός συνδυασμού χαμηλών χιονοπτώσεων τον χειμώνα, της άφιξης αφρικανικής σκόνης τον Μάρτιο του 2022 και των κυμάτων καύσωνα μεταξύ του Μαΐου και των αρχών του Σεπτεμβρίου.
Στην Ελβετία, η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα δραματική, οι παγετώνες έχασαν 6% του όγκου τους σε πάγο μεταξύ του 2021 και του 2022, σε σύγκριση με το ένα τρίτο μεταξύ του 2001 και του 2022.
Στον Χους προκαλεί μεγάλη εντύπωση η ταχύτητα με την οποία μειώνεται ο όγκος των παγετώνων από χρόνο σε χρόνο. “Το 2022 καταγράφηκε απόλυτο ρεκόρ. Και αυτό που μου προκαλεί εντύπωση είναι ότι τώρα, στα τέλη του χειμώνα, έχουμε για άλλη μια φορά μια πολύ ιδιαίτερη κατάσταση”.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας, το λιώσιμο των παγετώνων δεν μπορεί να σταματήσει αν δεν βρεθεί κάποιος τρόπος να μειωθεί το CO2 από την ατμόσφαιρα.
Η εξαφάνιση των παγετώνων είναι σύμβολο της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τον Χους, αλλά η εξαφάνισή τους θα έχει επίσης πολλαπλές συνέπειες στους πληθυσμούς βραχυπρόθεσμα, όσον αφορά κυρίως τον τουρισμό και τους φυσικούς κινδύνους, αλλά και πιο μακροπρόθεσμα, καθώς αυτοί τροφοδοτούν τους ποταμούς και τα υδροηλεκτρικά φράγματα.
Ως εκ τούτου σημαντικό μέρος του νερού που τροφοδοτεί τον Ροδανό και τον Ρήνο ένα ζεστό και ξηρό καλοκαίρι προέρχεται από τους παγετώνες των Άλπεων και επιτρέπει στον πληθυσμό να αντιμετωπίσει καλύτερα τις θερινές ξηρασίες.
Ωστόσο ο Χους διατηρεί τις ελπίδες του. «Αν καταφέρουμε να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη στον 1,5 ή τους 2 βαθμούς Κελσίου μπορούμε ακόμη να σώσουμε περίπου το ένα τρίτο του όγκου των παγετώνων των Άλπεων», σημείωσε.
«Αντιθέτως αν η κλιματική αλλαγή ξεπεράσει τους 4 βαθμούς, η απώλεια των παγετώνων θα είναι σχεδόν ολοκληρωτική γύρω στο 2100», κατέληξε.
