Στα αζήτητα κινδυνεύουν να μείνουν 35 εκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση νερού και ενέργειας σε συστήματα άρδευσης (Μέτρο 4.1.2 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-20) καθώς δύο εβδομάδες πριν εκπνεύσει η προθεσμία υποβολής αιτήσεων το ενδιαφέρον είναι απειροελάχιστο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι έως τις 30 Ιουνίου, στη Θεσσαλία, την περιφέρεια της χώρας με τις μεγαλύτερες ελλείψεις αρδευτικού νερού, δεν είχε υποβληθεί ούτε μία αίτηση! Ανάλογη ήταν η εικόνα και σε άλλες περιφέρειες, γεγονός που οδηγεί την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων να ετοιμάζεται να ανακοινώσει την παράταση της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων για δύο μήνες (έως τις 15 Οκτωβρίου).
Όλα ξεκινούν από μια… μελέτη
Η αιτία του μηδαμινού ενδιαφέροντος παρά το υψηλό ποσοστό επιδότησης (έως 85%) για επενδύσεις αγροτών με προϋπολογισμό έως 150 χιλιάδες ευρώ είναι, σύμφωνα με γεωπόνους – μελετητές, μία… μελέτη. Πρόκειται για τη μελέτη εξοικονόμησης ύδατος που είναι απαραίτητο να υποβληθεί μαζί με την αίτηση και η οποία κοστίζει περί τα 1.500 ευρώ.
«Οι περισσότεροι αγρότες που εξεδήλωσαν ενδιαφέρον για το μέτρο ενδιαφέρονται για επενδύσεις της τάξης των 10.000 ευρώ. Όπως γίνεται αντιληπτό, δεν τους συμφέρει να προκαταβάλουν 1.500 για μία μελέτη, χωρίς μάλιστα να είναι σίγουροι ότι θα ενταχθούν στο μέτρο και θα πάρουν την επιδότηση», δηλώνει χαρακτηριστικά στο «Ρ» έμπειρος μελετητές από την Θεσσαλία.
Ο ίδιος εκτιμά ότι εάν καταργούνταν η συγκεκριμένη προϋπόθεση, ενδεχομένως σε στοχευμένες κατηγορίες επενδύσεων όπως ενδεικτικά τη στάγδην άρδευση («με τη στάγδην άρδευση είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο και παγκοίνως γνωστό, ότι επιτυγχάνεται εξοικονόμηση νερού, τι χρειάζεται η μελέτη;», δηλώνει χαρακτηριστικά), τότε το ενδιαφέρον των
αγροτών θα εκφράζονταν έμπρακτα.
Επιδότηση για… 18 αγρότες και 2 συνεταιρισμούς
Ένας δεύτερος λόγος απροθυμίας είναι, κατά τους παραγωγούς, ο χαμηλός προϋπολογισμός του μέτρου. Είναι ενδεικτικό ότι στη Θεσσαλία προβλέπονται 2.712.000 ευρώ για επενδυτικά σχέδια αγροτών και 904 χιλιάδες ευρώ για επενδύσεις συλλογικών σχημάτων. Εάν υποτεθεί ότι στο πρόγραμμα εντάσσονταν επενδυτικά σχέδια στο πλαφόν επιλέξιμου προϋπολογισμού, τότε ο προϋπολογισμός της Θεσσαλίας καλύπτει μόλις… 18 αγρότες και δύο συνεταιρισμούς.
Θα υπάρξει ενδιαφέρον αλλά μόνο από συνεταιρισμούς
Από την άλλη πλευρά, πάντως, αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη αποδίδουν το χαμηλό ενδιαφέρον στην προτεραιότητα που, όπως λένε, δίνουν οι γεωπόνοι – μελετητές, στην πλειονότητά τους, στην υποβολή των δηλώσεων ΟΣΔΕ καθώς και στην προετοιμασία των φακέλων των νέων αγροτών εν όψει της προκήρυξης του σχετικού Μέτρου το προσεχές Φθινόπωρο.
Εκτιμούν, συνεπώς, ότι μετά την ολοκλήρωση των δηλώσεων ΟΣΔΕ θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον και σε κάθε περίπτωση αναμένουν αυτό να είναι εντονότερο από συλλογικά σχήματα αγροτών, που έχουν, άλλωστε, επενδυτικά σχέδια μεγαλύτερου προϋπολογισμού (έως 500 χιλιάδες ευρώ).
Οι κατηγορίες επενδύσεων
Το Μέτρο παρέχει την δυνατότητα χρηματοδότησης των εξής κατηγοριών επενδύσεων:
- Αρδευτικά συστήματα χαμηλής πίεσης.
- Ολοκληρωμένες λύσεις άρδευσης (γεωργία ακριβείας).
- Δεξαμενές (πλαστικές, μεταλλικές κ.λπ.) όγκου έως 500 κ.μ. που δεν
απαιτούν εκσκαφές ή επιχώσεις φυσικού εδάφους που πληρούνται κυρίως
από όμβρια ύδατα. - Δεξαμενές που απαιτούν εκσκαφές ή επιχώσεις φυσικού εδάφους και
χρησιμεύουν για την αποθήκευση ομβρίων υδάτων. - Μηχανολογικό εξοπλισμό που αποσκοπεί στην επαναχρησιμοποίηση των
υδάτων (π.χ. από βιολογικό καθαρισμό). - Νέες γεωτρήσεις και πηγάδια-φρέατα, αλλά και εξοπλισμό για τον
εκσυγχρονισμό υφιστάμενων. - Εξοπλισμό για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της
άρδευσης όπως φωτοβολταϊκό σύστημα ή φορητή αυτόνομη διάταξη
επαναφορτιζόμενων μπαταριών ιόντων λιθίου.
