Ο Έλληνας παραγωγός ελαιολάδου Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος δεν έχασε χρόνο όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, άφησε να εννοηθεί την άνοιξη ότι ενδέχεται να επιβληθούν δασμοί. Ξεκίνησε αμέσως να αναζητά εναλλακτικούς αγοραστές σε όλο τον κόσμο. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η οικογενειακή του επιχείρηση είχε βρει νέο αγοραστή στη Βραζιλία, όπου παραδοσιακά κυριαρχεί το πορτογαλικό ελαιόλαδο. Η πρώτη του αποστολή, αποτελούμενη από 15.000 φιάλες, αναμένεται να φτάσει στο λιμάνι της Ιταπόα σε δύο εβδομάδες.
Όταν το Reuters επισκέφθηκε το αγρόκτημά του την Παρασκευή, ο κ. Παπαδόπουλος βρισκόταν κοντά στην ολοκλήρωση μιας ξεχωριστής συμφωνίας με νέο πελάτη στην Αυστραλία. «Νομίζω ότι πήραμε ένα μάθημα από τον Τραμπ — να μην βασιζόμαστε με όλη μας τη δύναμη σε μία μόνο αγορά… και να έχουμε πάντα εναλλακτικές», δήλωσε στο ελαιοτριβείο και εργοστάσιο εμφιάλωσής του, περιτριγυρισμένος από χιλιάδες φιάλες και τεράστιες δεξαμενές γεμάτες με το «χρυσό υγρό».
Ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμό 30% σε ευρωπαϊκά προϊόντα, γεγονός που προκάλεσε αναστάτωση σε κλάδους από το κρασί και τα ροδάκινα μέχρι τα αυτοκίνητα. Η απόφαση του Παπαδόπουλου δείχνει πόσο ευρύ μπορεί να είναι το αποτύπωμα των επιπτώσεων, καθώς οι παραγωγοί κουράζονται ακόμη και μόνο από τις απειλές για επιβολή δασμών.
Η Ελλάδα, ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιολάδου στις Ηνωμένες Πολιτείες, στέλνει εκεί περίπου 8.000 έως 10.000 τόνους ετησίως. Τρεις από τους άλλους κορυφαίους παραγωγούς — η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία — βρίσκονται επίσης στην Ευρώπη και αντιμετωπίζουν το ίδιο δίλημμα. Η βιομηχανία είναι τεράστια για την Ελλάδα, της οποίας οι λοφώδεις εκτάσεις είναι γεμάτες με ελαιώνες αρχαίων, στρεβλών ελαιόδεντρων.
Η οικογενειακή επιχείρηση Παπαδόπουλου εξήγαγε 350 τόνους έξτρα παρθένου ελαιολάδου στις ΗΠΑ το 2024, περίπου το ένα τρίτο των συνολικών της εξαγωγών, και 100 τόνους μέχρι στιγμής φέτος. Ο ίδιος εκτιμά ότι, εάν υλοποιηθεί ο δασμός του Τραμπ, οι πωλήσεις προς τις ΗΠΑ θα μειωθούν κατά περίπου 40% μέσα στο έτος. «Ενώ είχαμε χτίσει όλη την υποδομή μας βασισμένη σε μεγάλη κλίμακα για την αμερικανική αγορά, ξαφνικά τη βλέπουμε να εξαφανίζεται», δήλωσε ο Παπαδόπουλος.