Περισσότερες από 1.000 οπτικοακουστικές παραγωγές, μικρές και μεγάλες, ενίσχυσε την τελευταία 6ετία το ελληνικό κράτος. Οι ενισχύσεις ανήλθαν σε 230 εκατ. ευρώ και, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) Λεωνίδα Χριστόπουλο, έχουν αναζωογονήσει πλήρως την κινηματογραφική και οπτικοακουστική βιομηχανία της χώρας, η οποία πολύ γρήγορα μετατρέπεται σε έναν από τους πιο υποσχόμενους και δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
«Η χώρα όχι μόνο φιλοξενεί πια μεγάλες διεθνείς παραγωγές, αλλά και καλλιεργεί ένα όλο και πιο ανθεκτικό εγχώριο οικοσύστημα δημιουργών, τεχνικών, εταιρειών και επενδύσεων», παραδέχεται ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΚΚΟΜΕΔ, σημειώνοντας ότι «μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί περισσότερα από 229 εκατ. ευρώ σε ενισχύσεις οπτικοακουστικών παραγωγών». Οι ενισχύσεις αυτές, σύμφωνα με τον κ. Χριστόπουλο, έχουν μοχλεύσει πάνω από 600 εκατ. ευρώ σε ιδιωτικά κεφάλαια.
Η στήριξη αυτή έφερε στη χώρα εντυπωσιακά project όπως είναι η «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν, η σειρά «Tehran» του Apple TV+, το «Glass Onion» του Netflix κ.ά. Μεταξύ αυτών και η βιογραφική ταινία του Γιάννη Αντετοκούνμπο με τίτλο «Rise», που γυρίσθηκε κατά κύριο λόγο στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΕΚΚΟΜΕΔ, περίπου το 50% των ενισχύσεων (112 εκατ. ευρώ) κατευθύνθηκε σε διεθνείς παραγωγές που επέλεξαν την Ελλάδα ως τόπο γυρισμάτων ή post production. Τα υπόλοιπα στήριξαν ελληνικές ταινίες, σειρές, ντοκιμαντέρ, κινούμενα σχέδια κ.ά.
Η εταιρεία που έλαβε τις περισσότερες ενισχύσεις είναι ο Antenna TV. Ο σταθμός έλαβε ενισχύσεις ύψους 18 εκατ. ευρώ με τις οποίες συνχρηματοδότησε μια σειρά σήριαλ που προβλήθηκαν στην ελληνική τηλεόραση. Τέτοια σήριαλ ήταν οι «Άγριες Μέλισσες», «Ψυχοκόρες», «O πρώτος από εμάς» κ.ά. Κάθε σήριαλ ενισχύεται με ποσά έως 3 εκατ. ευρώ ανάλογα το σήριαλ και την ποιότητα της παραγωγής.
Οι μεγαλύτερες ενισχύσεις πάντως φαίνεται να κατευθύνονται στις διεθνείς παραγωγές. Συγκεκριμένα, μεταξύ 16 παραγωγών οπτικοακουστιών έργων που έλαβαν τις υψηλότερες ενισχύσεις, οι 14 ήταν διεθνείς και μόνον οι δύο ήταν εγχώριες παραγωγές. Ως εγχώρια παραγωγή λογίζεται ένα έργο που απευθύνονται κυρίως στην εγχώρια αγορά.
Η διεθνής παραγωγή που έλαβε την υψηλότερη δημόσια ενίσχυση, ύψους 10,7 εκατ. ευρώ, είναι η ταινία μυστηρίου «Killer Heat» του Γάλλου σκηνοθέτη Philippe Lacôte. Από την άλλη πλευρά η εγχώρια παραγωγή που έλαβε την υψηλότερη ενίσχυση είναι o β’ κύκλος επεισοδίων του σήριαλ «Σασμός» που έλαβε σχεδόν 3 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι μια παραγωγή μπορεί να αφορά σε μια ταινία, σε μια μίνι σειρά της τηλεόρασης ή ένα κύκλο επεισοδίων μιας μεγάλης τηλεοπτικής σειράς. Για παράδειγμα η ενίσχυση στο σήριαλ «Σασμός (β’ κύκλος)» της εταιρείας Ι. Καραγιάννης, αντιμετωπίσθηκε ως ένα επενδυτικό σχέδιο από την πλευρά του ΕΚΚΟΜΕΔ.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΕΚΚΟΜΕΔ, σήμερα υπάρχουν άλλες 200 παραγωγές έργων που βρίσκονται σε γραμμή παραγωγής και θα λάβουν στο μέλλον στήριξη από το ΕΚΚΟΜΕΔ. Ο ίδιος παραδέχεται ότι το τελευταίο διάστημα έχει επιταχυνθεί η διαδικασία ενισχύσεων οπτικοακουστικών παραγωγών, καθώς οι παραγωγές είναι πάρα πολλές διότι πλέον έχει δημιουργηθεί η πρώτη μαγιά ειδικών και έχει αποκτηθεί σημαντική τεχνογνωσία. Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότερο από 1 στα 3 ευρώ ενισχύσεων (περίπου 85 εκατ. ευρώ) δόθηκαν μόλις την τελευταία χρονιά της λειτουργίας του ΕΚΚΟΜΕΔ με τη νέα του μορφή.
«Το μέγεθος και η ταχύτητα της ανάπτυξης καταδεικνύουν πως η Ελλάδα έχει αρχίσει να εδραιώνεται ως κόμβος παραγωγής στην ευρύτερη περιοχή», παραδέχεται ο κ. Χριστόπουλος. Ο ίδιος επικαλείται πρόσφατη έκθεσή της ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ η οποία χαρακτηρίζει τον κλάδο της οπτικοακουστικής βιομηχανίας ως ένας κλάδος με υψηλή ένταση διανοητικής ιδιοκτησίας, υψηλό προστιθέμενη αξία και προσωπικό που αμείβεται κατά κανόνα πολύ πάνω από τον μέσο όρο.
«Παρότι το μερίδιο του κλάδου στο ΑΕΠ, σύμφωνα με τη ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ, ήταν μόλις 0,26 % -περίπου 433 εκατ. €ευρώ το 2018 – ο τομέας αναδεικνύεται ισχυρός καταλύτης για άλλους κλάδους (όπως ο τουρισμός) μέσω έμμεσης προβολής και ανάπτυξης τοπικών δομών», λέει χαρακτηριστικά. Προσθέτει ακόμη ότι μια παλαιότερη μελέτη του ΙΟΒΕ, είχε καταλήξει πως ο κλάδος προσθέτει 686 εκατ. ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ, εκ των οποίων 108 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν σε άμεση προστιθέμενη αξία.
Τέλος αναφέρει ότι η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι ο πολλαπλασιασμός της δημόσιας επένδυσης – μέσω φορολογικών κινήτρων ή cash rebate – αποδίδει πολλαπλάσια οικονομικά οφέλη, αναφέροντας ως παράδειγμα ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο, για κάθε 1 λίρα που δαπανάται σε τέτοια κίνητρα, επιστρέφεται στην οικονομία περίπου 8,3 λίρες. Στη Γαλλία, μεταξύ 2019 και 2021, κάθε 1 ευρώ στήριξης απέφερε περίπου 7,60 ευρώ, πέραν των φόρων και εισφορών.