Η εικόνα του καλοκαιρινού τουρισμού στην Ελλάδα φέτος είχε μια λιγότερο παραδοσιακή όψη: λιγότερα «τραπεζάκια έξω» και περισσότερα καρότσια στα σούπερ μάρκετ. Τα στοιχεία της NielsenIQ για το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2025 έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι οι ξένοι επισκέπτες ξόδεψαν φέτος περισσότερα σε τρόφιμα από το ράφι και λιγότερα σε εστιατόρια και ταβέρνες, ενισχύοντας το φαινόμενο του λεγόμενου homing.
Ο συνολικός τζίρος των σούπερ μάρκετ ανήλθε στα 10,445 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 7,8% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2024. Η καρδιά της ανάπτυξης χτύπησε στα νησιά και στην Κρήτη, όπου οι αφίξεις ξένων επισκεπτών μεταφράστηκαν άμεσα σε υψηλότερη κατανάλωση: +11,3% αύξηση πωλήσεων στα νησιά και +9,7% στην Κρήτη, που μόνη της αντιστοιχεί στο 6,9% του εθνικού τζίρου. Συνολικά 1,69 δισ. ευρώ κατανάλωσης στα δύο αυτά μέτωπα, έναντι 1,53 δισ. πέρυσι.
Η ανάλυση δείχνει ότι οι τουρίστες επέλεξαν περισσότερο την αγορά ειδών για κατανάλωση στο σπίτι ή στο κατάλυμα, αντί για έξοδα στην εστίαση. Αυτό έδωσε ώθηση κυρίως σε μικρά και πολύ μικρά καταστήματα σούπερ μάρκετ (+9,7% και +9,5% αντίστοιχα), καθώς οι επισκέπτες προτιμούσαν καταστήματα εγγύτητας, κοντά στα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τα ξενοδοχεία τους.
Ο τουρισμός ως μοχλός κατανάλωσης
Η δυναμική των αφίξεων εξηγεί την άνοδο. Σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ, το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου, η Κρήτη υποδέχτηκε 3 εκατ. επισκέπτες (+4,2%), τα Δωδεκάνησα 2,4 εκατ. (+1,4%), τα Ιόνια Νησιά 2,2 εκατ. (+4,5%), ενώ οι Κυκλάδες υποχώρησαν με -7,4%, περιοριζόμενες σε 638 χιλ. αφίξεις.
Συνολικά, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 11%, στα 7,659 δισ. ευρώ. Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ συνέχισαν να τροφοδοτούν την ελληνική αγορά με ισχυρές ροές δαπανών – 1,082 δισ. ευρώ (+7,3%) και 704 εκατ. ευρώ (+29,4%) αντίστοιχα. Ωστόσο, μέρος αυτών των χρημάτων ανακυκλώθηκε μέσω αγορών τροφίμων, αντί για την τοπική εστίαση.
Eστίαση με χαμηλότερο τζίρο
Όπως έχει ήδη επισημανθεί στο powergame.gr από επαγγελματίες του κλάδου, η εστίαση βίωσε το φετινό καλοκαίρι με χαμηλότερες εισπράξεις, ιδιαίτερα εκτός των πιο ακριβών νησιών, όπως Μύκονος, Σαντορίνη και Πάρος.
Οι ξένοι τουρίστες απέφυγαν τις μεγάλες δαπάνες στο τραπέζι, περιορίζοντας την κατανάλωση σε βασικά είδη. Την ίδια στιγμή, οι Έλληνες, πιεσμένοι από τον πληθωρισμό, περιόρισαν τις εξόδους τους, ώστε να διαθέσουν περισσότερους πόρους στις διακοπές.
Ενδεικτικά, όπως σημείωσε ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατορίων Αττικής, Γιάννης Δαβερώνης, «μία σημαντική μερίδα τουριστών αγόραζε προϊόντα από το σούπερ μάρκετ και τα κατανάλωνε στο σπίτι». Η εικόνα αυτή μεταφράστηκε σε μειωμένο τζίρο για πολλές επιχειρήσεις εστίασης, ιδίως σε προορισμούς μεσαίου κόστους.
Από το price-driven στο volume-driven
Η NielsenIQ εντοπίζει μια αλλαγή στο μοντέλο ανάπτυξης της αγοράς: Από την αύξηση τιμών (price-driven), η κατανάλωση μετατοπίζεται προς μεγαλύτερους όγκους πωλήσεων (volume-driven). Η ιδιωτική ετικέτα διατηρείται σε υψηλό μερίδιο αγοράς (24,3%), δείγμα ότι οι καταναλωτές -και οι τουρίστες- συνεχίζουν να αναζητούν πιο οικονομικές λύσεις.
Οι προωθητικές ενέργειες περιορίστηκαν (-20 μονάδες), καθώς η ζήτηση έδειξε δυναμική ακόμη και χωρίς εκπτώσεις.