Στο «κόκκινο» για τρίτη συνεχόμενη χρονιά βρίσκεται το ελληνικό βαμβάκι, ένας κλάδος που εξάγει το 85%-90% του εκκοκκισμένου «λευκού χρυσού» της αγροτικής παραγωγής της χώρας μας.
«Τα τελευταία τρία χρόνια ο κλάδος βάμβακος περνάει μία κρίση, που οφείλεται αφενός στην κλιματική αλλαγή και αφετέρου στις χαμηλές τιμές για το προϊόν στη διεθνή αγορά. Με τις δύο καταστροφικές κακοκαιρίες, τον Ιανό και μετά τον Ντάνιελ, χάθηκαν έως και 400.000 στρέμματα, κάποια από τα οποία επέστρεψαν στη βαμβακοκαλλιέργεια, αλλά όχι όλα. Σε ό,τι ειδικά αφορά τη χρηματιστηριακή τιμή του βαμβακιού, είναι στα χαμηλότερα επίπεδα αυτής της τελευταίας τριετίας», δήλωσε στο powergame.gr ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος και καλλιεργητής ο ίδιος, Ευθύμιος Φωτεινός.
«Σήμερα ο βαμβακοκαλλιεργητής δεν μπορεί να επιβιώσει με την τιμή στο σύσπορο στα 0,40 ευρώ ανά κιλό. Θέλω να ελπίζω ότι προς το τέλος της περιόδου συγκομιδής θα ανακάμψει λίγο η χρηματιστηριακή τιμή, ώστε οι αγρότες να πάρουν καλύτερη τιμή, διαφορετικά θα υπάρχει πρόβλημα για όλο τον κλάδο, για αγρότες και εκκοκκιστές».
Να σημειωθεί, πάντως, ότι σήμερα η τιμή για τα προθεσμιακά συμβόλαια Δεκεμβρίου 2025 είναι στα 66,60 σεντς του δολαρίου στη λίβρα και κινείται πτωτικά.
Ευθύμιος Φωτεινός © ΔΟΒ
Ζημίες για τον κλάδο των εκκοκκιστηρίων
«Ο κλάδος των εκκοκκιστηρίων βάμβακος είναι πάρα πολύ πιεσμένος και, μαζί με αυτόν, όλος ο κλάδος του βαμβακιού. Η κατάσταση αυτή επικρατεί τα τελευταία δύο χρόνια και ο λόγος που δημιουργήθηκε είναι πρωτίστως η υπέρμετρη αύξηση των κοστολογίων και δευτερευόντως, οι χαμηλές τιμές στο βαμβάκι», τόνισε ο κ. Πρόδρομος Ουσουλτζόγλου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος.
«Αμέσως μετά τον covid υπήρξε μια έκρηξη των τιμών όλων των πρώτων υλών και των αγροτικών προϊόντων, αυξήθηκαν οι τιμές των εισροών για τις αγροτικές καλλιέργειες, αυξήθηκαν οι τιμές της ενέργειας, ενώ παράλληλα αυξήθηκε και το κόστος ζωής», είπε ο κ. Ουσουλτζόγλου, κάνοντας μια αναδρομή στις αιτίες εκδήλωσης των συνθηκών που αντιμετωπίζει ο κλάδος βάμβακος. «Όμως την τελευταία διετία ακολούθησε μία πολύ μεγάλη πτώση στις τιμές των αγροτικών προϊόντων, που θα έλεγα ότι κατακρημνίσθηκαν, καθώς επανήλθαν στα προ-covid επίπεδα, αλλά στον αντίποδα, τα κοστολόγια ποτέ δεν επανήλθαν στα επίπεδα του 2018. Ως αποτέλεσμα, ο πρωτογενής τομέας, στον οποίο ανήκουν και τα εκκοκκιστήρια, βιώνει πολύ δύσκολες μέρες. Αναπόφευκτα οι εταιρείες του κλάδου έχουν ζημίες και πλέον περιμένουν την ανάκαμψη των διεθνών τιμών».
Πρόδρομος Ουσουλτζόγλου © HCA
Μειώθηκαν οι καλλιεργούμενες εκτάσεις
«Φέτος καλλιεργήθηκαν λιγότερα στρέμματα, γύρω στα 2 εκατ., όταν πέρυσι καλλιεργήθηκαν 2,2 εκατ. στρέμματα και, αν δεν ανεβεί η τιμή του βαμβακιού στη διεθνή αγορά, θα μειωθεί και άλλο η ελληνική παραγωγή. Πρέπει να βάλουμε όλοι πλάτη για να στηριχθεί ο κλάδος, με πρώτη την Πολιτεία», πρόσθεσε ο κ. Φωτεινός.
Να σημειωθεί ότι με το βαμβάκι ασχολούνται 44.000 παραγωγοί και 70 εκκοκκιστικές μονάδες, ενώ το βαμβάκι είναι μία από τις πλέον δυναμικές καλλιέργειες της χώρας, ιδίως σε Μακεδονία, Θράκη, Θεσσαλία αλλά και στη Στερεά.
«Το καλλιεργητικό κόστος έχει αυξηθεί σημαντικά για τους αγρότες, όπως έχει αυξηθεί και το λειτουργικό κόστος, για τα εκκοκκιστήρια», επισήμανε ο επιχειρηματίας και πρόεδρος της Θρακικά Εκκοκκιστήρια Α.Ε., Σταμάτης Κουρούδης.
«Το κόστος της ενέργειας, των φυτοπροστατευτικών, της μίσθωσης των βαμβακοσυλλεκτικών μηχανών, που έχει πάει στα 40 ευρώ την ημέρα, όταν ήταν στα 28 ευρώ, έχουν ανεβάσει το καλλιεργητικό κόστος στα 180-190 ευρώ/στρέμμα. Η Θρακικά Εκκοκκιστήρια, αναγνωρίζοντας αυτήν την πραγματικότητα, προσπάθησε πέρυσι να στηρίξει τους παραγωγούς, κάτι που είχε επίπτωση στην εταιρεία. Όσο οι διεθνείς τιμές είναι χαμηλές και η επιδότηση στα 73 ευρώ το στρέμμα, η κατάσταση θα είναι πολύ δύσκολη, για όλους, στον κλάδο».
Όμως, όπως επισήμανε ο κ. Κουρούδης, η κατάσταση για τους εκκοκκιστές-εξαγωγείς βάμβακος δυσχεραίνεται ακόμη περισσότερο, λόγω της ανατίμησης του ευρώ έναντι του αμερικανικού δολαρίου, με αποτέλεσμα στις διεθνείς πωλήσεις, επειδή γίνονται σε δολάριο, να υπάρχει μια απώλεια της τάξης του 10%.
Σταμάτης Κουρούδης © Stamatis Kouroudis/Facebook
Η έκτακτη ενίσχυση του Μέτρου 23
Όπως είπε ο κ. Φωτεινός, οι βαμβακοκαλλιεργητές ακόμη περιμένουν να πάρουν την έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση του Μέτρου 23, που ανέρχεται σε 30 ευρώ το στρέμμα.
«Στον κλάδο, παραγωγή και εκκόκκιση είναι μία αλυσίδα. Οι παραγωγοί έχουν χρέη από την περσινή χρονιά, ενώ, με τις τιμές που υπάρχουν στη διεθνή αγορά, επόμενο είναι να γράφουν ζημίες και οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις», πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΔΟΒ.
Να σημειωθεί ότι η χαμηλή τιμή του βαμβακιού, που τους τελευταίους μήνες κυμαίνεται μεταξύ 66-69 σεντς του δολαρίου στη λίβρα, έχει επηρεάσει αρνητικά τα περιθώρια κέρδους των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων.
Σε ο,τι αφορά τους λόγους που η τιμή του βαμβακιού στη διεθνή αγορά παραμένει τόσο χαμηλή, ο κ. Κουρούδης δήλωσε ότι πράγματι η αγορά δεν δείχνει να αντιδρά στη μείωση της παραγωγής (σ.σ. κυρίως λόγω κλιματικών συνθηκών ), με άνοδο της τιμής. Έχουν πλέον αλλάξει οι όροι του εμπορίου, είπε ο επιχειρηματίας και μέλος Δ.Σ. του ΣΕΠΕΕ, σημειώνοντας ότι τα κλωστήρια αγοράζουν βαμβάκι όταν έχουν παραγγελίες και όχι νωρίτερα, ενώ βεβαίως υπάρχει και ο ανταγωνισμός από τις συνθετικές ίνες, κάτι που μεταφέρεται στους επόμενους κρίκους, της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης.
Σχολιάζοντας την τεράστια ζημιά που υπέστη η καλλιέργεια στο Πακιστάν, λόγω των σχεδόν ασταμάτητων μουσώνων που έπληξαν τη χώρα από τον Ιούνιο και μετά, ο κ. Κουρούδης είπε ότι δεν γνωρίζει αν θα επηρεασθεί η τιμή του βαμβακιού. Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη χώρα, που είναι παραγωγός βαμβακιού, επειδή διαθέτει μεγάλη βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης, είναι και εισαγωγέας. Μάλιστα, μετά την Τουρκία και την Αίγυπτο, το Πακιστάν είναι η τρίτη σημαντικότερη αγορά για το ελληνικό βαμβάκι.
Δεν βγαίνει λογαριασμός για τον παραγωγό
«Με 0,40 ευρώ/κιλό το βαμβάκι, δεν βγαίνει λογαριασμός. Για τρίτη χρονιά το βαμβάκι, χρηματιστηριακά, είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αν θέλουμε να κρατήσουμε τη βαμβακοκαλλιέργεια στην Ελλάδα, πρέπει να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις, από την Πολιτεία και απ’ όλο τον κλάδο».
«Η Πολιτεία μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, ακόμη και για την επιδότηση, ώστε να έχει ένα δίκαιο εισόδημα ο παραγωγός σε ένα προϊόν σημαντικό για τη γεωργική οικονομία. Η Πολιτεία για το 2025 θέσπισε το Μέτρο 23, που δίνει 30 ευρώ/στρέμμα στον βαμβακοπαραγωγό, ενίσχυση που ελπίζουμε να πάρουμε αρχές Οκτωβρίου. Τα πράγματα αναμφίβολα είναι σκούρα για τον κλάδο», κατέληξε ο κ. Φωτεινός.
