Για χρόνια, τα ζαχαρότευτλα αποτελούσαν μια σταθερή και ασφαλή επιλογή για τους Αμερικανούς αγρότες.
Περισσότερο από το 50% της εγχώριας παραγωγής ζάχαρης στις Ηνωμένες Πολιτείες προέρχεται από αυτά τα λευκόσαρκα ριζώδη φυτά, τα οποία προσέφεραν μια οικονομική «ασπίδα» απέναντι στις διακυμάνσεις της αγοράς άλλων καλλιεργειών όπως το καλαμπόκι, η σόγια και το σιτάρι. Ωστόσο, το 2025 αποδείχτηκε καταστροφικό έτος για την άλλοτε ακμάζουσα αυτή βιομηχανία.
Υπερπροσφορά ζάχαρης μέχρι το 2026
Η κατανάλωση ζάχαρης στις ΗΠΑ έχει σημειώσει εντυπωσιακή πτώση, ενώ την ίδια ώρα οι εισαγωγές από το εξωτερικό έχουν αυξηθεί, δημιουργώντας τεράστια αποθέματα. Οι τιμές της ραφιναρισμένης ζάχαρης από τεύτλα έχουν μειωθεί κατά 33% σε σύγκριση με πέρυσι — φτάνοντας στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2019 — και οι αναλυτές προβλέπουν ότι η υπερπροσφορά θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι το 2026.
Η ραγδαία μείωση της κατανάλωσης ζάχαρης αποδίδεται σε τρεις βασικούς παράγοντες.
- Πρώτον, η εκρηκτική αύξηση της χρήσης φαρμάκων GLP-1 για την απώλεια βάρους, όπως τα γνωστά Ozempic και Wegovy, έχει οδηγήσει εκατομμύρια Αμερικανούς σε αλλαγές διατροφικής συμπεριφοράς, μειώνοντας την κατανάλωση ζαχαρούχων τροφίμων.
- Δεύτερον, ο πληθωρισμός έχει ωθήσει τα νοικοκυριά να μειώσουν αγορές μη βασικών προϊόντων, μεταξύ των οποίων και τα γλυκά.
- Τρίτον, η πολιτισμική και ιδεολογική στροφή που εκφράζεται μέσα από το κίνημα MAGA (Make America Healthy Again) ενθαρρύνει πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές και την αποφυγή υπερεπεξεργασμένων προϊόντων, πλήττοντας επιπλέον τη ζήτηση ζάχαρης.
Οι συνέπειες για τους αγρότες είναι πολύ μεγάλες. Ενώ τα ζαχαρότευτλα ήταν για δεκαετίες μια σταθερή πηγή εισοδήματος, πολλοί παραγωγοί σήμερα δυσκολεύονται να καλύψουν τα βασικά έξοδα της καλλιέργειάς τους και εξαρτώνται πλέον από κρατική οικονομική βοήθεια για να επιβιώσουν.
Το φαινόμενο αυτό δεν επηρεάζει μόνο την αμερικανική γεωργία, αλλά ενδέχεται να έχει και παγκόσμιες επιπτώσεις στις τιμές της ζάχαρης, ιδιαίτερα αν η τάση μειωμένης κατανάλωσης συνεχιστεί και σε άλλες δυτικές αγορές. Αν η παραγωγή παραμείνει υψηλή και η ζήτηση συνεχίσει να πέφτει, ενδέχεται να δούμε γενικευμένη πίεση στις τιμές, κάτι που μπορεί να φανεί θετικό για τον καταναλωτή, αλλά καταστροφικό για τους παραγωγούς.
