Περισσότερη στήριξη για τους συνεπείς αγρότες και αυστηρότερος έλεγχος για όσους αξιοποίησαν καταχρηστικά το σύστημα ενισχύσεων του OΠΕΚΕΠΕ προβλέπει το νέο ελληνικό Σχέδιο Δράσης για τις αγροτικές επιδοτήσεις.
Το σχέδιο στοχεύει σε πιο δίκαιη κατανομή των κοινοτικών πόρων, βάζοντας τάξη σε πρακτικές που στο παρελθόν οδήγησαν σε αδικίες εις βάρος των πραγματικών παραγωγών. Το νέο πλαίσιο ενισχύσεων- επιδοτήσεων προβλέπει αυστηρούς ελέγχους και άμεση ανάκτηση κάθε ευρώ που καταβλήθηκε παράνομα ή αχρεωστήτως. Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι όχι απλά δεν θα πάρουν χρήματα φέτος αλλά θα πρέπει να επιστρέψουν σε 30 ημέρες από την ημερομηνία που θα λάβουν την εντολής πληρωμής-επιστροφής τα ποσά που έλαβαν και δεν τα δικαιούνταν.
«Δεν πρόκειται να χαθεί ούτε ένα ευρώ»
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χθες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κ. Χατζηδάκης, «διασφαλίζεται ότι δεν πρόκειται να χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα κοινοτικά χρήματα που αναλογούν στη χώρα. Εφόσον κατανεμηθούν φέτος λιγότερα χρήματα σε αγρότες και κτηνοτρόφους από τη βασική ενίσχυση θα υπάρξει δεύτερη κατανομή των κοινοτικών πόρων καταρχήν στην ίδια τη βασική ενίσχυση αλλά και μέσω της συνδεδεμένης ενίσχυσης, των οικολογικών σχημάτων ή άλλων επιλογών. Έτσι τελικά οι έντιμοι αγρότες και κτηνοτρόφοι θα πάρουν συνολικά μεγαλύτερη επιδότηση από τα προηγούμενα χρόνια».
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, η έγκριση από την Κομισιόν, την προηγούμενη εβδομάδα, του ελληνικού Σχεδίου Δράσης ανοίγει το δρόμο για την άμεση πληρωμή της προκαταβολής (70%) της βασικής ενίσχυσης του 2025. Επιπλέον δρομολογείται η πληρωμή άλλων ενισχύσεων από τον Πυλώνα Ι και ΙΙ της ΚΑΠ, καθώς και πληρωμές από μικρότερα προγράμματα που είχαν καθυστερήσει λόγω του γενικότερου προβλήματος που ΟΠΕΚΕΠΕ.
Καθυστερήσεις στις πληρωμές
Ωστόσο, με το μεταβατικό σύστημα πληρωμών για κάποιους αγρότες θα υπάρχουν καθυστερήσεις στις πληρωμές. Και αυτό καθώς :
- Για τον υπολογισμό των αγροτικών εκτάσεων και για να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα των εικονικών μισθωτηρίων και των καταπατήσεων από φέτος είναι υποχρεωτική η δήλωση του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) για όλα τα αγροτεμάχια και σε ειδικές περιπτώσεις η δήλωση του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Οι τελευταίες αφορούν μικρά αγροτεμάχια έως 20 στρέμματα στα οποία εμφανίζεται το φαινόμενο της πολυϊδιοκτησίας και για τα οποία γίνεται δεκτό το ΚΑΕΚ.
- Ειδικά για αγροτεμάχια και κοπτολίβαδα που έχουν προκύψει ευρήματα από τους ελέγχους (πχ. αναντιστοιχίες με δορυφορικές φωτογραφίες), κυρίως σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, θα κληθούν οι αγρότες μέσω του συστήματος AGRI SNAP να διορθώσουν τις αναντιστοιχίες αυτές μέσω του συστήματος ενστάσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, να αξιολογηθούν και στη συνέχεια να πληρωθούν τα αγροτεμάχια που θα κριθούν επιλέξιμα.
- Στις περιπτώσεις που έχουν δηλωθεί λανθασμένα ΚΑΕΚ, με αποτέλεσμα να μηδενιστούν τα προβληματικά αγροτεμάχια και να εξαιρεθούν από την καταβολή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης, θα δοθεί η δυνατότητα διόρθωσης μέσω ενστάσεων και στη συνέχεια θα πληρωθούν τα αγροτεμάχια που θα κριθούν επιλέξιμα.
Οι παράνομες ενισχύσεις
Αν διαπιστωθεί παράνομη ή αχρεώστητη καταβολή, θα καλείται ο αγρότης από την ΑΑΔΕ να διατυπώσει, μέσα σε προθεσμία 20 ημερών τις έγγραφες παρατηρήσεις του και να προσκομίσει συμπληρωματικά στοιχεία. Η πρόσκληση κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο με ψηφιακά μέσα.
Επίσης, οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ συντάσσουν μέσα σε προθεσμία δυο μηνών, έκθεση ελέγχου για τη νομιμότητα ή μη της πληρωμής, αφού εξετάσει τις έγγραφες παρατηρήσεις και τα προσκομιθέντα στοιχεία. Στην έκθεση αναφέρονται οι λόγοι του αδικαιολόγητου ή μη της διενεργηθείσας δαπάνης, το ύψος του προς επιστροφή ποσού και ο τρόπος υπολογισμού αυτού.
Εφόσον από ενωσιακές ή εθνικές διατάξεις προβλέπεται στην εξεταζόμενη περίπτωση η επιβολή διοικητικών κυρώσεων, στην έκθεση αναφέρονται το είδος των επιβαλλόμενων διοικητικών κυρώσεων, το ύψος των χρηματικών ποινών και προστίμων, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού τους.
Εφόσον, βάσει του περιεχομένου της έκθεσης ελέγχου, συντρέχει περίπτωση αδικαιολόγητης πληρωμής, ο Διοικητής της ΑΑΔΕ εκδίδει απόφαση με την οποία διατάσσεται η επιστροφή από τον αγρότη των αδικαιολογήτως καταβληθέντων ποσών, προσαυξημένων με τους προβλεπόμενους τόκους. Σε περίπτωση που από την εθνική ή ενωσιακή νομοθεσία προβλέπεται και επιβολή διοικητικών κυρώσεων, εκδίδει σχετική απόφαση ανεξάρτητη της προηγουμένης.
Τα ποσά που έχουν καταβληθεί αδικαιολογήτως επιστρέφονται εντόκως, με επιτόκιο ίσο προς το μισό του επιτοκίου των έντοκων γραμματίων του Δημοσίου ετήσιας διάρκειας το οποίο ισχύει, όταν εκδίδεται η απόφαση για την επιστροφή. Με την επιφύλαξη του ενωσιακού δικαίου, οι τόκοι υπολογίζονται από την επομένη της επίδοσης της πρόσκλησης της περ. α), αν όμως αποδεικνύεται ότι ο υπόχρεος γνωρίζει τον παράνομο χαρακτήρα της καταβολής των ανωτέρω ποσών, οι τόκοι υπολογίζονται από την ημέρα που εισπράχθηκαν τα ποσά, τα οποία έχουν καταβληθεί αδικαιολογήτως.
Οι αποφάσεις του Διοικητή της ΑΑΔΕ αποτελούν νόμιμο τίτλο είσπραξης και εκτός από τα απαραίτητα για κάθε διοικητική πράξη στοιχεία περιέχουν:
α) Το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία του υπόχρεου,
β) τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου,
γ) την αιτιολογία της απόφασης,
δ) μνεία περί των ειδικών δικονομικών διατάξεων της παρ. 6 του παρόντος και
ε) πρόσκληση προς τον υπόχρεο να προσέλθει και να καταβάλει οικειοθελώς το αναγραφόμενο στην απόφαση χρηματικό ποσό εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της κοινοποίησης.
Μετά την επίδοση της απόφασης, ο υπόχρεος οφείλει να καταθέσει, μέσα στην προθεσμία που έχει ταχθεί, το ποσό που αναγράφεται στην απόφαση και να προσκομίσει αμέσως το παραστατικό της κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία. Σε περίπτωση μη καταβολής του απαιτούμενου ποσού, αυτό βεβαιώνεται στην αρμόδια για τη φορολογία εισοδήματος ΔΟΥ ή ΚΕ.Β.ΕΙΣ. του υπόχρεου.
Εφόσον υπάρχει άλλη αναγνωρισμένη και εκκαθαρισμένη απαίτηση του οφειλέτη σε βάρος του ΕΛΕΓΕΠ από οποιοδήποτε καθεστώς ή πηγή προέλευσης, η αρμόδια υπηρεσία για την έγκριση της πληρωμής συμψηφίζει το αντίστοιχο ποσό και κοινοποιεί την πράξη συμψηφισμού στον υπόχρεο, καθώς και στην αρμόδια ΔΟΥ ή ΚΕ.Β.ΕΙΣ., αν το οφειλόμενο ποσό βεβαιώθηκε σε αυτή.
Η αρμοδιότητα του Διοικητή της ΑΑΔΕ προς έκδοση αποφάσεων αναζήτησης παρανόμως ή αχρεωστήτως καταβληθέντων χρηματικών ποσών, καθώς και επιβολής χρηματικών ποινών και προστίμων, δύναται να εκχωρείται, εν όλω ή εν μέρει, με απόφασή του, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σε όργανα εκτός της ΑΑΔΕ, στα οποία έχει ανατεθεί η αναγνώριση και εκκαθάριση δαπανών σε βάρος του ΕΛΕΓΕΠ.
Σημειώνεται ότι μη νόμιμες δαπάνες σε βάρος του ΕΛΕΓΕΠ, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με εντολή πληρωμής, καταλογίζονται με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, σε βάρος των δημοσιονομικώς υπεύθυνων προσώπων (των άρθρων 142 και 143 του ν. 4820/2021)
