Καμπανάκι για τον αντίκτυπο που μπορούν να έχουν τα επίμονα προβλήματα στην εφοδοαστική αλυσίδα, στην ανάπτυξη και την αύξηση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη, κρούζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε έκθεση που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα.
Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι τα προβλήματα ενδέχεται να διαρκέσουν μέχρι και το 2023, αντί να λήξουν φέτος, όπως αναμενόταν αρχικά. Σενάριο, που αν επιβεβαιθεί, δημιουργεί ένα νέο πεδίο προκλήσεων στη χάραξη νομισματικής πολιτικής προκειμένου να στηριχθούν περισσότερο όσοι πλήττονται άμεσα.
Η βιομηχανική παραγωγή της ευρωζώνης θα ήταν το φθινόπωρο του 2021 περίπου 6% υψηλότερη χωρίς τους περιορισμούς στην προσφορά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΔΝΤ. Εκτιμάται ακόμη, με βάση την ιστορική συσχέτιση μεταξύ της μεταποίησης και της συνολικής παραγωγής, ότι το ΑΕΠ θα ήταν περίπου 2% υψηλότερο.
Ειδικότερα, οι αναλυτές του ΔΝΤ τονίζουν ότι όταν οι χώρες εφάρμοσαν τα πρώτα lockdown, ζητώντας από τους πολίτες τους να μείνουν στο σπίτι για να ελεγχθεί η πανδημία, οι καταναλωτές μείωσαν τις δαπάνες για υπηρεσίες και προχώρησαν σε αγορές περισσότερων προϊόντων. Το εκ νέου άνοιγμα των οικονομιών ενίσχυσε την παραγωγή, αλλά τα lockdown που ακολούθησαν και οι ελλείψεις ενδιάμεσων εισροών από χημικά σε μικροτσίπ προκάλεσαν στασιμότητα της ανάκαμψης της εργοστασιακής παραγωγής, αναφέρουν. Παράλληλα, οι τιμές των βασικών καταναλωτικών αγαθών αυξήθηκαν ραγδαία καθώς οι χρόνοι παράδοσης έφτασαν σε υψηλά ρεκόρ – πυροδοτώντας μια συζήτηση για τον πληθωρισμό και την πορεία της νομισματικής πολιτικής.
Τονίζεται ακόμη οτι η συμμετοχή της βιομηχανίας στη συνιστώσα του πληθωρισμού των τιμών παραγωγού ήταν περίπου 9% υψηλότερη για τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2021, σε σχέση με την προπανδημική περίοδο. Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα είχαν μικρότερο αντίκτυπο στις βασικές τιμές καταναλωτή (τον πληθωρισμό εξαιρουμένων των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, έως και το 40% των περιορισμών προσφοράς στη βιομηχανία εντοπίζονται σε παράγονες όπως η διακοπή λειτουργίας εργοστασίων, τα έντονα καιρικά, η έλλειψη μικροτσίπ, κ.λπ.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΔΝΤ καλεί σε άμεση λήψη μέτρων, όπως π.χ. ταχεία παρακολούθηση της πιστοποίησης εργαζομένων στον τομέα των μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας, προσωρινή χαλάρωση των περιορισμών στις ώρες λειτουργίας των λιμανιών, εξορθολογισμό των τελωνειακών επιθεωρήσεων, χαλάρωση των κανόνων μετανάστευσης για την άμβλυνση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και υιοθέτηση πρακτικών που περιορίζουν την εξάπλωση του ιού και προστατεύουν την υγεία των εργαζομένων.
Προτείνει παράλληλα και λήψη δημοσιονομικών μέτρων για την άμβλυνση των σημείων συμφόρησης και την αποφυγή μόνιμων ζημιών στην δυνητική ανάπτυξη. Όπως τονίζεται, παραμένει σημαντικό να διατηρηθούν θέσεις εργασίας που θα είναι βιώσιμες μόλις υποχωρήσουν τα σημεία συμφόρησης, αλλά και να διασφαλιστεί η ανάκαμψη της προσφοράς εργασίας.
Παρά τη σύσφιξη της αγοράς εργασίας στην ευρωζώνη, τα πρόσφατα στοιχεία και το ιστορικό προηγούμενο υποδηλώνουν ότι οι μισθοί θα αυξηθούν σε επίπεδα και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει ελαφρώς κάτω από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μόλις εξασθενίσει η πανδημία.
Τονίζεται όμως, ότι όσο πιο επιτυχημένα και στοχευμένα είναι τα δημοσιονομικά μέτρα για την άμβλυνση των σημείων συμφόρησης στην προσφορά, τόσο λιγότερο πιθανό είναι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να αναγκαστούν να περιορίσουν τη συνολική ζήτηση και την οικονομική ανάπτυξη για να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό.