Με βασικούς στόχους την εξοικονόμηση νερού έως 50% αλλά και ενέργειας έρχεται τον προσεχή Μάρτιο η νέα δράση «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων», συνολικού προϋπολογισμού 282,9 εκατ. ευρώ, για αρδευτικά έργα από το καινούργιο αναπτυξιακό-επενδυτικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2023-27.
Πρόκειται για την πρώτη δράση του νέου ΠΑΑ που θα προκηρυχθεί, απόφαση τόσο με συμβολική και όσο και ουσιαστική σημασία, καθώς:
– από τη μία εξασφαλίζεται ικανό χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση των έργων εντός της νέας προγραμματικής περιόδου, καθώς οι διαδικασίες δημοπράτησης και κατασκευής είναι χρονοβόρες και πάντως μεγαλύτερης διάρκειας από τις υπόλοιπες δράσεις του ΠΑΑ,
– από την άλλη καταδεικνύεται η προτεραιότητα που αποδίδει η υπό τον υπουργό, κ. Γιώργο Γεωργαντά, πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στα έργα ορθής διαχείρισης υδάτινων πόρων, όπως αποτυπώνεται και στο πρόγραμμα αρδευτικών έργων μέσω ΣΔΙΤ και με χρηματοδότηση του 30% του κόστους κατασκευής από το Ταμείο Ανάκαμψης «Ύδωρ 2.0», που τρέχει παράλληλα.
Επικεφαλής, άλλωστε, της αρμόδιας γενικής γραμματείας Ενωσιακών Πόρων & Υποδομών του υπουργείου είναι ο μηχανικός με μακρά θητεία σε επιτελικές θέσεις στο υπουργείο Υποδομών, κ. Δημήτρης Παπαγιαννίδης.
Ποια έργα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση
Σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ 2023-27, στο πλαίσιο της νέας δράσης επιλέξιμα είναι τα εξής έργα:
– Εκσυγχρονισμός υπαρχόντων δικτύων άρδευσης, καθώς και των σχετικών υποστηρικτικών τους υποδομών,
– Ανακαίνιση και αντικατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού,
– Χρήση ανακυκλωμένων υδάτων,
– Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων τηλεμετρίας και γεωργίας ακριβείας,
– Έργα ταμίευσης νερού και συνοδά αρδευτικά δίκτυα,
– Έργα τεχνητού εμπλουτισμού υπόγειων υδάτων σε ανακαίνιση δικτύου από γεωτρήσεις,
– Έργα εξοικονόμησης ενέργειας στην άρδευση.
Δεν είναι επιλέξιμα έργα με προϋπολογισμό άνω των 75 εκατ. ευρώ, μεμονωμένα έργα τεχνητού εμπλουτισμού, καθώς και έργα στα οποία το κόστος για απόκτηση γης υπερβαίνει το 10% του προϋπολογισμού του έργου.
Προτεραιότητα θα δίνεται σε υποδομές βάσει των ακόλουθων αρχών, οι οποίες θα εξειδικευτούν περαιτέρω στη σχετική πρόσκληση σε κριτήρια επιλογής:
– Βαθμός περιβαλλοντικής επίπτωσης/ποσοστό δυνητικής εξοικονόμησης, ενεργειακή απόδοση, ανακυκλώσιμα νερά κ.ά.
– Οικονομική ευστάθεια των έργων (κόστος-όφελος).
– Συμπληρωματικότητα των επενδύσεων με υφιστάμενες υποδομές άρδευσης.
– Βαθμός διοικητικής και τεχνικής ωριμότητας των έργων, όπως απαιτείται για την άμεση εφαρμογή των επενδύσεων (μελέτες και αδειοδοτήσεις κ.λπ.).
– Συμπληρωματικότητα με άλλα μέτρα του Προγράμματος και άλλα ταμεία.
Έως 50% η εξοικονόμηση νερού
Τα εντασσόμενα έργα πρέπει να είναι απολύτως συμβατά με τα αναφερόμενα στο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) της περιοχής που χωροθετούνται τα έργα. Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι ακόμη:
– η ύπαρξη περιβαλλοντικής αδειοδότησης, που αφορά στη χρήση του έργου,
– καθώς και να υφίσταται ή να δημιουργείται, ως μέρος της επένδυσης, πρόγραμμα υδρομέτρησης, που επιτρέπει να καταμετράται η κατανάλωση ύδατος στο επίπεδο της στηριζόμενης επένδυσης.
Επιπρόσθετα, για τα έργα σε περιοχές όπου η κατάσταση των υδάτινων σωμάτων έχει χαρακτηρισθεί ως ανώτερη ή ίση της καλής, ως προς την ποσότητα, θα πρέπει να επιτυγχάνεται Ελάχιστη Δυνητική Εξοικονόμηση νερού τουλάχιστον 20% για τα νέα έργα και 10% για τα έργα ανειλημμένων υποχρεώσεων του ΠΑΑ 2014-2020.
Για τα έργα σε περιοχές όπου η κατάσταση των υδάτινων σωμάτων έχει χαρακτηριστεί ως κατώτερη της καλής, ως προς την ποσότητα, θα πρέπει τα νέα έργα να διασφαλίζουν πραγματική μείωση της χρήσης του νερού τουλάχιστον 50%.
Στα έργα ταμίευσης χειμερινών απορροών, όπως λιμνοδεξαμενές και φράγματα, δεν τίθεται ως προϋπόθεση η δυνητική εξοικονόμηση νερού, ωστόσο οι σωρευτικές επιπτώσεις της κατασκευής ενός ταμιευτήρα θα συνεκτιμηθούν με τυχόν άλλες παρεμβάσεις στη σχετική Λεκάνη Απορροής (ΛΑΠ), ως εκ τούτου όλα τα εν δυνάμει έργα που αφορούν στη σχετική ΛΑΠ θα επανεξετάζονται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60.
